Startpagina / Samenvattingen / 1 - Oogheelkunde / oog-scheelzien-scheel

WC Scheel zien en orbita

31 belangrijke vragen over WC Scheel zien en orbita

Welke beweging maakt de m. levator palpebrae?

Deze houdt het bovenste ooglid open.

Welke oogbeweging maakt de m. rectus superior?

1. Elevatie, omhoog dus.
2. Intorsie, dus een draaiing van buitenboven naar boven binnen.
3. Adductie (dus naar de neus) een klein beetje

Het oog staat dan uiteindelijk naar boven en naar buiten (temporaal).

Welke oogbeweging maakt de m. rectus inferior?

1. Depressie, dus naar beneden.
2. Extorsie dus van buiten onder naar binnen onder rondom.
3. Adductie (dus naar de neus) een heel klein beetje.

Het oog staat dan uiteindelijk naar beneden en naar buiten (dus niet richting de neus).

Welke oogbeweging maakt de m. obliquus superior?

1. Depressie
2. Intorsie, van boven buiten naar binnen buiten.
3. Abductie (van de neus af)

Het oog staat uiteindelijk naar binnen beneden gericht.

Op basis van welke drie eigenschappen kan je strabismus steeds in twee groepen verdelen?

1. Primair/secundair: is het scheelzien een op zichzelf staand fenomeen of heeft het een organische oorzaakt, zoals een verminderde visus in één of beide ogen.
2. Concomitant/niet-concomitant: staat het oog altijd in dezelfde richting of verandert het afhankelijk van in welke richting de patiënt probeert te kijken. Voorbeeld: als maar één spier aangedaan is, kan het oog mogelijk nog wel in andere richtingen kijken.
3. Manifest of latent: kijkt het oog altijd scheel of alleen in specifieke situaties?

Wat is het verschil tussen manifest en latent scheelzien?

Bij manifest scheelzien kijkt het oog altijd scheel: de lichtpupilreflex is niet symmetrisch tussen de ogen, de patiënt ziet geen diepte.
Bij latent scheelzien is dit niet zo en kijkt de patiënt alleen scheel in speciale gevallen.

Hoe heet manifest scheelzien ook wel? En latent?

Manifest scheelzien heet een -tropie.
Latent scheelzien heet een -forie

Hoe heet naar buiten scheelzien (het oog/de ogen staan uit elkaar)?

Exotropie of exoforie.

Hoe heet naar binnen scheelzien (het oog/de ogen staan naar de neus)?

Esotropie/esoforie.

Hoe heet omhoog scheelzien?

Hypertropie/hyperforie.

Hoe heet omlaag scheelzien?

Hypotropie/hypoforie.

Wat is de afdekproef? Wat kan je ermee diagnostiseren?

De afdekproef is een test waarbij om de beurt één oog wordt afgedekt.
Hiermee ontdek je of iemand last heeft van manifest scheelzien:
- je dekt het dominante (niet-schele) oog af
- nu zal het schele oog de fixatie overnemen, deze maakt een "instelbeweging" en kijkt weer normaal.
- het afgedekte oog kijkt nu scheel.

Als je het schele oog afdekt verandert er niets.

Wat is de alternerende afdekproef? Wat kan je ermee diagnostiseren?

De alternerende afdekproef is een test waarbij snel achter elkaar één oog wordt afgedekt.
Hiermee ontdek je of iemand last heeft van latent scheelzien:
- Je doet dit zo snel dat de samenwerking tussen de twee ogen verbroken wordt.
- het afgedekte oog kijkt nu scheel, ongeacht welk oog dat is.

Hoe kun je testen welk oog dominant is?

Met de prismatest.

Met welke kalcht zal een volwassenen die scheel kijkt snel komen?

Dubbelzien.

Moet je een kind onder de 1 jaar altijd doorverwijzen naar de tweedelijn bij een vermoeden op scheel kijken?

Ja, het kan namelijk op ernstige dingen wijzen zoals congenitaal cataract of een retinoblastoom.

Wat wordt bij jonge kinderen snel verward met een strabismus?

Hun brede neusbrug bedekt vaak een deel van het binnenste oogwit, waardoor het lijkt of een baby scheel kijkt.

Welke behandeling is er voor manifest scheelzien?

1. Als er een oorzaak is, behandel deze eerst (bvb cataract of een sterke afwijking)
2. Opereer één of beide ogen:
- de spier die te kort of gespannen is wordt zwakker gemaakt.
= "recessi", waarbij hij wordt losgemaakt en verder op het oog teruggezet.
- de spier die te lang of te zwak is wordt versterkt.
= "resectie", een stuk spier wordt ertussenuit gehaald, waardoor deze korter wordt.

Welke typen amblyopie zijn er?

1. Suppresie amblyopie: één beeld wordt onderdrukt, omdat het vaag is
    - Strabismus amblyopie
    - Refractie amblyopie of anisometrische amblyopie: een verschil tussen de afwijkingen van het oog
2. Deprivatie amblyopie: een oog ontvangt te weinig licht door troebel zicht
    - Denk aan cataract bijvoorbeeld

Hoe behandel je een lui oog?

1. Behandel onderliggende oorzaken.
2. Vóór het zevende levensjaar, het liefst zo vroeg mogelijk, moet je starten met occlusiepleisters, die het goede oog afdekken. Nu moet het luie oog aan het werk.

Na het 10e levensjaar is amblyopie onomkeerbaar.

Wanneer is de visuele ontwikkeling af?

Op 10 jarige leeftijd.

Welk specifiek onderzoek kan uitgevoerd worden om (de mate van) proptosis te bepalen?

De (Hertel) exophthalmometer. Dit is een voorwerp waarmee je de voorwaardse uitpuiling van het oog kunt meter.

Wat is de normale range voor Hertel-waarden? Wanneer wijkt een patiënt af?

12-21 mm
Dit verschilt echter enorm tussen individuen en tussen verschillende geslachten/ethniciteiten.

Iemand wijkt af als:
- Hij/zij buiten deze waarden valt
- De waarden zijn toegenomen t.o.v. vroeger (neem de anamnese of als je geluk hebt: een oude meting, mee)
- Wanneer het ene oog sterk van het andere verschilt.

Stel, een patiënt met houdt zijn/haar kin wat omhoog om goed te kunnen zien. Hoe heet dit en wat kan het veroorzaken?

1. Oculaire torticollis
2. Bij Graves kunnen de onderste oogspieren te sterk aan het oog trekken, waardoor omhoog kijken lastig wordt.

Wat zijn (niet infectieuze) oorzaken van een eenzijdig uitpuilend oog? Wat is een verschil tussen deze twee, wat in de inspectie al te ontdekken valt?

- M. Graves of een orbitale tumor.
- Bij m. Graves ziet men van ooglid retractie, terwijl een tumor soms het oog zelfs een beetje naar binnen trekt/het ooglid sluit (ooglidzwelling/ptosis).

Welk aanvullend onderzoek doe je bij een vermoeden op m. Graves van de ogen?

1. Serologie voor antistoffen (anti TSI)
2. Een CT-scan of echo van het oog

Noem twee orbitale ontstekingsprocessen:

- m. Graves, autoimmuun
- Cellulitis orbitae, een meestal bacteriële infectie van het bind-/vetweefsel. Dit is levensbedreigend.

Welke 5 (mogelijke) stappen van behandeling zijn er voor m. Graves van de ogen? Wanneer gebruik je welke behandeling?

1. Prednison - dit doe je in de actieve fase
2. Bestraling - dit doe je bij een patiënt die dubbel ziet

De volgende stappen doe je het liefst als de inflammatie is uitgeblust (passieve fase), tenzij in de actieve fase de visus bedreigd wordt.
3. Decompressie van de orbita
4. Oogspiercorrectie - dit doe je bij dubbelzien
5. Ooglidcorrectie

Hoe kan m. Graves leiden tot dubbelzien?

Een verdikte oogspier drukt op de n. opticus.

Wat zijn de mogelijke complicaties van de behandelingen (5) van m. Graves orbitopathie?

1. Prednison
         Na/vochtretentie = hoge bloeddruk/gewichtstoename
         Hypokaliemie
         Maagklachten
         Psychische klachten
         Hyperglycemie
         Cushing
2. Bestraling
         Een rood oog
         Wimper/haar verlies
         Graves lijkt even erger te worden
3. Decompressie van de orbita
          Infectie, wond, littekens, zwelling, bloeding etc.
          Dubbelzien(!daarom komt 4 pas hierna!)/zichtverlies
          Gevoel uitval
4. Oogspiercorrectie
         Zelfde standaard operatie complicaties
5. Ooglidcorrectie
         Zelfde standaard operatie complicaties

Met welke test onderzoek je of iemand RAPD heeft?

De swinging flashlight test (spreekt voor zicht)
De directe pupilreflex van het aangedane oog doet het niet, de indirecte wel.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

1 - Oogheelkunde

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding