Bipolaire stoornis - depressie

13 belangrijke vragen over Bipolaire stoornis - depressie

Een jonge man va 17 jaar , bekend met : autisme, woede-uitbarstingen en een depressie met angstklachten, wordt door een jeugdpsychiater behandeld met:
-oxazepam
-ripseridon

Er kom een recept van de psychiater binnen voor citalopram (SSRI,selectief) De stagaire analyseert deze medicatie. Zij stelt vast dat citalopram een risico is voor een patient van deze leeftijd 

Op welke risico doelt de stagair?

Bij jongeren kunnen suicidale gedachten worden uitgelokt door het gebruik van citalopram

De stagair wil de voorschrijver opbellen om nortriptyline te adviseren ipv citalopram. Geef de 2 belangrijkste redenen waarom nortriptyline bij deze patient geen optimaal voorstel is.
Het gaat om andere redenen dan de anticholinerge bijwerkingen van nortriptyline (TCA)

1. Er is een toename van suicidale gedachte bij het gebruik van SSRI's als TCA's gevonden. Dus het vervangen van citalopram door een andere antidepressivum heeft hier vermoedelijk geen zin.
2. Nortryptiline heeft nauwelijk een serotonerge werking--> weinig effect te verwachten tegen de angstklachten.
3. TCA's bij jongeren onder de 18 jaar: er is weinig onderzoek naar gedaan en vrijwel geen positieve resultaten.

Een vrouw van 53 jaar meldt zich bij de huisarts met ernstige depressieve klachten. Ze is niet eerder met een antidepressivum behandeld geweest.
Ze krijgt escitalopram (SSRI, selectief). 6 weken later zijn haar klachten niet verbeterd. Ze slaapt nog steeds slecht, komt nauwelijks het huis uit en is vaak moe. Beoordeel de vervolgstappen van de huisarts.
1. Voeg quetiapine (AF)toe (opbouwen tot 150 mg per etmaal)

Allereerst het toevoegen van een middel dat niet of nauwelijks werkt is echt onzin (niet logisch)
-ze gebruikte esctalopram dus switchen binnen de SSRI ligt veel meer voor de hand dan het toevoegen ingrijpende introductie van een AP.

Want toevoegen van quetiapine (AP) is een behoorlijke stap vanwege de bijwerkingen (gewichtstoename).
-->dus geen goed idee 
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Een vrouw van 53 jaar meldt zich bij de huisarts met ernstige depressieve klachten. Ze is niet eerder met een antidepressivum behandeld geweest.
Ze krijgt escitalopram (SSRI, selectief). 6 weken later zijn haar klachten niet verbeterd. Ze slaapt nog steeds slecht, komt nauwelijks het huis uit en is vaak moe. Beoordeel de vervolgstappen van de huisarts.
2. Vervangen van esictalopram (SSRI, selectief) door bupropion (antipdepressivum)

Is geen goed idee. De vermoeidheidsklachten zullen hier goed op kunnen reageren. Maar voor de slaapklachten is het vermoedelijk niet nuttig

Mevrouw staat bij de balie in de apotheek . Ze gebruikt sinds 4 maanden sertraline (SSRI, selectief) tegen depressieve klachten. Haar depressie is nu onder controle.

Ze vertelt dat ze ongeveer 1 maand nu zwanger is. Ze vraagt zich af wat ze kan doen aangezien er op het bijsluiter staat:
dat sertraline in geval van zwangerschap uitsluitend kan gegeven worden als de arts van mening is dat het voordeel voor u opweegt tegen het mogelijke risico voor de opgroeiende baby.  

Wat is uw advies over het gebruik van sertraline tijdens de zwangerschap van mevrouw.

Mevrouw gebruikt het antidepressivum nu 4 maanden. In de richtlijnen wordt aangeraden de behandeling bij een goede respons 6 maanden voort te zetten.

het niet-behandelen van depressie kan voor zowel moeder als kind nadelige gevolgen hebben, zoals:
-vroeggeboorte en laag geboortegewicht.
--> hier dient dus een afweging gemaakt te worden.
-Echter, is mevrouw al zwanger en gebruikt een SSRI. Switchen of stoppen is niet gewenst door de kan op terugval.
-Daarnaast is er ruime ervaring met sertraline gebruik tijden de zwangerschap en is er geen sterk verhoogd risico op aangeboren afwijkingen.

conclusie: behandeling met sertraline voortzetten.

Meneer heeft ernstige depressie en wordt net nortriptyline (TCA) behandeld 1 dd 30 mg, hierbij heeft hij een stabiele plasmadalspiegel van 110 ug/l (ref:50-150 ug/L). Recent zijn de depressieve verschijnselen verergert. De psychiater vraagt uw advies voor het verhogen van de dosering nortiptyline, (TCA)

Wat adviseert u de psychiater?

De huidige dosering van nortriptyline is heel erg laag en terwijl het therapeutische gebied is bereikt. Dosisverhoging heeft daarom vermoedelijk weinig zin.

Welk middel zal naar verwachting meer orthostatische hypotentie geven:
-clopramine of nortriptyline?

Clopramine: is een sterkere alfa-1 blokkade

Mevrouw (60 jaar) lijdt al een aantal jaren aan een depressie. In het verleden is ze behandeld met paroxetine (SSRI, selectief), nu gebruikt ze sinds 2 maanden venlafaxine (SNRI, niet-selectief) en nog steeds heeft ze klachten; vermoeid, schuldig en overbodig.
Geen klachten over de nachtelijk slaap.
Ivm DM II gebruikt ze metformine. Er is sprake van een overgewicht (BMI: 32), tot 24.5 kan ene BMI.
Haar licht verhoogde bloeddruk is met chloortalidon goed onder controle.

Geef aan wat u vindt van de onderstaande medicamenteuze opties voor deze patient.
2. Toevoegen van lithiumcarbonaat

Voordeel:
Goed
onderbouwde een effectieve augmentatietherapie  (dus je kan steeds adden?)

Nadeel:
-middel met veel bijwerkingen
-regelmatig controle van de spiegels nodig. 
- interactie met chloortalidon: daar kan de patient op worden ingesteld

2.  Sertraline (SSRI) combineren met bupropion

Er is geen evidence of toegevoegde waarde van de combinatie van sertraline met bupropion.
Farmacologisch gezien valt er wel wat voor te zeggen om deze middelen te combineren, gezien de verschillende werkingsmechnismen.
sertraline:
heropname-remming serotonine
bupropion: heropname-remming noradrenaline en dopamine
Bupropion is een sterke CYP2D6 remmer, waardoor de spiegel van metoprolol behoorlijk kan stijgen.  Want metoprolol is een substraat voor CYP2D6.

Een jaar later is de depressie nog steeds niet volledig onder controle, ondanks dat verschillende mogelijkheden zijn geprobeerd. De psychiater wil daarom nu overstappen op tranylcypromine.
-Wat vindt u van deze optie?

Tranylcypromine (MAO-A remmer, selectief)is effectief bij een therapie depressie. Het is noodzakelijk om een tyramine beperkt dieet (geen kaas) aan te houden ivm het risico op een hypertensieve crisis. Kan een bezwaar zijn gezien de levenstijl van de patient, want hij heeft geen goede leefstijl. Ook mogelijk gewichtstoename is bij deze patient is ongunstig.
Een wash out periode is noodzakelijk indien de patient overgaat op tranylcypromine om een serotoninesyndroom tegen te gaan.

Optie 3: switchten naar bupropion (vooral een dopaminerge effect)

3. Bupropion kan effect geven op de depressie en heeft weinig seksuele bijwerkingen vanwege de heropname van Da en NA en dus niet de serotonine. Echter kan bupropion obstipatie en tachycardie als bijwerking geven, wat bij deze patient ongewenst is.

6 maanden later maakt meneer zich zorgen over zijn gezondheid en toekomst . Nog steeds is hij depressief, ondanks het gebruik van citalopram (SSRI). Uiteindelijke blijkt hij gegeneraliseerde angstoornis te hebben. De psychiater vervangt hierop citalopram door busporion en schrijft oxazepam voor om zo nodig te gebruiken. Hoe werkt buspiron en vindt u dit een goede keuze.

Buspiron: 5HT1A-agonist. Het werkt niet bij depressie en in het kader hier dus een minder goede keuze. (echter zijn er wel augmententie-onderzoeken maar die laten vooral negatieve resultaten zien.)
Bij GAS is het wel onderzocht en effectief gebleken.

Echter voor het stoppen van het citalopram (wat niet eens effect had), vervalt de behandeling van depressie en komt er geen goed alternatief voor in de plaats.

dus voor GAS: buspiron goed maar voor
-depressie moet er nog een ander middel komen die de klachten laat verminderen.

Nadat buspirorin voor 2 maanden wordt gegeven blijkt dit ook onvoldoende te werken. De psychiater besluit de patient over te zetten op clomipramine (TCA) met TDM (therapeutic drug monitoring)
Is dit een goed plan?

Ja dit is een goede plan.
De acute fase van een MI is voorbij, dus de contra-indicatie voor het tca is hier relatief.
Clomipramine is effectief voor de behandeling van GAS die eerder niet goed gereageerd heeft op andere middelen (citalopram , buspiron).

Mbv TDM kan het zorgvuldig gedoseerd worden en eventueel bijgestuurd worden richting de serotonerge werking. (bijv: fluvoxamine)

dus al met al: Clomipramine (TCA) kan effectief zijn bij een resistente gevallen van GAS  is in dit geval dus niet echt gecontraindiceerd.      

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo