De maat van de techniek - Socio-technische landschappen van kernenergie en chemie

9 belangrijke vragen over De maat van de techniek - Socio-technische landschappen van kernenergie en chemie

In Nederland was sprake van een groot optimisme over de bouw en inrichting van een kernreactor (1954). In de aanloopfase was de ontwikkeling van een eigen Nederlands reactortype in handen van verschillende commerciële partijen en overheidsinstanties (waaronder de gezamenlijke Nederlandse elektriciteitsproducenten). Wanneer kwam onderzoek en ontwikkeling pas echt goed van de grond en waarom?

In 1953 door het Atom for Peace-beleid: de VS boden nucleaire kennis en materiaal aan teneinde een markt te creëren voor de eigen nucleaire technologie.

Waaruit blijken de hoge maatschappelijke verwachtingen en beloften van kernenergie?

- Het vrijwel ontbreken van negatieve geluiden over kernwapenproliferatie (woekering massavernietigingswapens), reactorveiligheid of kernafval.
- Politieke consensus over de enorme aanslag op overheidsmiddelen om kernenergie in te zetten voor vreedzaam gebruik (ruwweg 10% van het door de overheid in wetenschappelijk onderzoek en technologieontwikkeling geïnvesteerde geld).

Een eigen Nederlandse nucleaire industrie in een onvoltooid project, de ambitie is niet geheel gerealiseerd. Waarom niet?

- Concurrentie en belangentegenstellingen tussen de verschillende partijen (gebrek aan coördinatie en samenwerking).
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Noem voorbeelden van in Nederland ontwikkeld 'militair-industrieel complex'.

- Kernenergie
- Grote militaire orders in het kader van het marinebouwprogramma leiden tot sterke impulsen in scheepsbouw en werktuigbouw en aanleverende industrie op gebied van elektrotechnische installaties en apparatuur.
- Vliegtuigbouw
- Elektrotechnische en elektronische industrie

Of het technologiebeleid van de overheid in de jaren vijftig en zestig succesvol is geweest is moeilijk meetbaar. Vast staat dat bij een aantal bedrijfstakken de financiële stimulansen van de overheid hebben bijgedragen aan grote technische vooruitgang. Welke bedrijfstakken en welke vooruitgang?

Metaalindustrie, chemische industrie, elektrotechniek en openbare nutsbedrijven.

- Schaalvergroting, standaardisering en automatisering van de productie.  
- Rationalisering van innovatie (onderzoek gebaseerd op wetenschappelijke inzichten en R&D > gevolg daarvan is invoering systeemdenken in management en bedrijfsorganisatie).

Wat bij kernenergie in Nederland niet lukte, komt wel van de grond bij?

Chemie. De expansie van de naoorlogse chemische industrie is stormachtig en spectaculair. Door samenwerking van overheid, markt en technologie ontwikkelt de Nederlandse chemische industrie zich van een betrekkelijk marginale bedrijfstak tot een van de dragende pijlers van de nationale economie en tot een industrie die een centrale rol vervult in de chemische industrie van Noord-West Europa.

Noem een tot de verbeelding sprekend bewijs van het succes van de chemische industrie.

Het uitgestrekte Pernis-Botlek-Europoort-complex in de Rijnmond.

De expansie van de chemische industrie in de jaren zestig wordt niet toegeschreven aan het door de overheid gevoerde industrialisatiebeleid. Waaraan dan wel?

- Kettingreactie als gevolg van de economische eenwording van Europa.
- Toevloed van buitenlandse investeringen en stimulerende maatregelen van overheden.
- Oprichting van de EEG in 1957 (daardoor golf van investeringen van Amerikaanse en Britse chemische ondernemingen).
- Schaalvergroting door technologische ontwikkelingen.
- Vondst van aardgas in Slochteren in 1959 (aantrekkelijke tarieven voor grootgebruikers en aantrekken nieuwe producenten)

Dé belangrijkste factor echter:
- De overgang van steenkool op aardolie als belangrijkste grondstof.

Het supercomplex (Rotterdam, Moerdijk, Antwerpen), verbonden met elkaar via aardolie-, nafta- en zuurstofleidingen wordt ook wel genoemd?

- Paradepaardje van het Nederlandse industrialisatieproces
- Kraamkamer van de actiegroep en de milieuwetgeving in Nederland

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo