Tussendoelen beginnende geletterdheid
12 belangrijke vragen over Tussendoelen beginnende geletterdheid
Leg uit waarom lezen belangrijk is voor de mondelinge taalontwikkeling
Door te luisteren naar verhalen leren kinderen de betekenis van nieuwe woorden kennen in een context. En ze ervaren dat woorden in een andere context een andere betekenis kunnen hebben. Kortom, ze verwerven vele vaardigheden en inzichten door het voorlezen.
Waarom is het navertellen / naspelen van een verhaal zo zinvol voor jonge kinderen?
Het geeft de leerkracht zicht op de vraag in hoeverre kinderen een verhaal begrijpen en welke stimulering ze nodig hebben.
Hoe bouw je het navertellen op van moeilijk naar makkelijk?
- eerst met behulp van illustraties
- steeds minder illustraties
- geen illustraties (evt. ondersteuning door vragen)
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Wat betekent het aanbrengen van samenhang in betekenis en vorm?
Betekenis: de belangrijkste onderdelen van een verhaal in de juiste volgorde verwoorden
Vorm: de vorm van de taal die het kind gebruikt (bijv. juiste manier van verwijswoorden, hij, zijn, hem en voegwoorden, omdat, maar etc.)
Wat zie je in een geletterde omgeving?
Pictogrammen, labels, etiketten, plattegronden, een gevarieerd boekenaanbod etc.
Wat zijn de 3 fasen in de leesontwikkeling?
- Herkenning van 'bekende woorden': woorden die betekenis hebben bijv. namen, woorden van verpakkingen (bijv. melk), maar ook steeds terugkerende taalstructuren in prentenboeken met veel rijm en ritme.
- Woordbeelden vergelijken: ze zien dat 'poes' slechts één letter verschilt van 'loes'. Het inzicht breekt door dat woorden bestaan uit een opeenvolging van letters en dat elk woord een bepaalde volgorde van letters heeft.
- Nieuwe woorden lezen: kinderen leren, meestal onder begeleiding van de leerkracht, nieuwe woorden lezen m.b.v. analyse en synthese. Ook vormen ze nieuwe woorden met woorden die ze al kennen. Begin- en eindrijm speelt daarbij een grote rol.
Op welke manieren kan de relatie tussen geschreven en gesproken taal verhelderd worden voor kinderen?
- een relatie leggen tussen gesprekken en schrijven
- een verhaal vertellen of voorlezen dat door de leerkracht wordt opgenomen. Het is bijzonder om jezelf terug te horen.
- schrijven op een computer
- binnen vrije spelsituaties kunnen kinderen spontaan gaan 'lezen' of 'schrijven'
Wat is de objectivatie van taal?
Taal tot 'objecten van het denken maken', het ontwikkelen van een bewustzijn over de vorm van taal. Dit leidt er toe dat kinderen bijv. kunnen omgaan met begrippen als 'verhaal', 'zin', 'woord' en 'klank'. Ze concentreren zich op de vorm van woorden, terwijl ze daarbij af zien van de betekenis van die woorden. Kinderen vinden dit moeilijk (hoe kan het woord 'reus' nou kleiner zijn dan het woord 'kabouter?')
Hoe bevorder je het kunnen nadenken over taal / de objectivatie van taal?
Door de kinderen ervaring op te laten doen met geschreven taal, dat bevordert het kunnen nadenken over taal. In geschreven taal kunnen ze zich makkelijker richten op afzonderlijke woorden dan in gesproken taal.
Wat voor spelletjes zijn geschikt op het taalbewustzijn te stimuleren?
- Luisterspelletjes gericht op het herkennen van geluiden in uiteenlopende situaties
- Sorteer- of raadspelletjes waarmee kinderen het bewustzijn van woorden kunnen ontwikkelen
- Rijmen in versjes
Wat kunnen leraren doen ter stimulering van functioneel lezen en schrijven?
- Kinderen schrijven zelf teksten en lezen teksten van klasgenoten. De kinderen schrijven de teksten of produceren die op een tekstverwerker
- Verhalen navertellen met behulp van de verteltafel. Dit kan binnen kleine groepen voorbereid worden.
- Zelf verhalen schrijven, boeken maken en illustreren.
- Een boekententoonstelling laten maken en kinderen het 'mooiste boek' laten kiezen.
Welke processen spelen bij het schrijven van een afzonderlijk woord een rol?
- Gesproken woord: /wip/
- Auditieve analyse: /w/ /i/ /p/
- Foneem/grafeem koppeling: w-i-p
- Grafemen samenvoegen: wip
- Eventueel het opgeschreven woord nog eens nalezen ter controle (visuele synthese)
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden