Haft-Van Rees (1989)

19 belangrijke vragen over Haft-Van Rees (1989)

Wat is het samenwerkingsbeginsel van Grice?

Mensen zijn gericht op samenwerking en overeenstemming en houden zich in principe aan:

  1. Kwaliteit: niets zeggen waarvan je niet gelooft dat het waar is.
  2. Kwantiteit: niet meer zeggen dan nodig.
  3. Relevantie: alleen zeggen waarvan je gelooft dat het relevant is.
  4. Stijl: wees duidelijk, kort en ordelijk.

Wat is een propositionele handeling?

De speler verwijst naar bepaalde entiteiten en kent daar de eigenschappen van.

Wat is een perlocutionaire handeling?

De spreker brengt door zijn taaluiting bepaalde verdere effecten teweeg op het denken, voelen of handelen van de luisteraar.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wanneer ontstaat het communicatieve effect?

Wanneer de luisteraar begrijpt welke illocutionaire handeling (de strekking die een spreker meegeeft aan zijn woorden) de spreker uitvoert en wat de proportionele inhoudsvoorwaarde (speler verwijst naar bepaalde entiteiten) hiervan is.

Wat is het interactionele effect?

Door toevoeging van perlocutionaire handeling (taaluiting brengt effecten teweeg op denken, voelen of handelen van luisteraar) tracht de spreker minimaal te bereiken dat de luisteraar zijn bijdrage aanvaardt.

Welke twee stromingen zijn te onderscheiden?

  1. Discourse analyses (DA).
  2. Conversation analyses (CA).

Wat zijn Discrouse Analyses (DA)?

Een beschrijving van de structuurprincipes in gesprekken, linguïstisch en functie.

De methode is de taalhandelingstheorie met geschoonde fragmenten en gereconstrueerde voorwaarden.

Wat is het kritiek op DA?

  • De taalhandelingstheorie schrijft maar één functie toe aan taalhandeling, maar dat is niet waar want elke taaluiting kan meerdere handelingen bevatten.
  • De taalhandelingstheorie legt onterecht een verband tussen zinnen en taalhandelingen. Meerdere zinnen kunnen ook een taalhandeling zijn.
  • Taalhandelingen zijn niet eenvoudig, doel van een taalhandeling is niet altijd te achterhalen, maar zonder taalhandelingstheorie zou dit ook niet opgelost zijn (relatie uitingsvorm).
  • Opeenvolgingsregels voldoen niet.

Wanneer is een taalhandeling/communicatieve handeling/illocutionaire handeling geslaagd?

Wanneer hij is begrepen en anvaard.

Wat is het doel van Conversation Analyses (CA)?

Het beschrijven van interactieprincipes van gesprekken.

Dit wordt gedaan door de analyse van beurtwisselingen in getranscribeerde tekstfragmenten en beurtovergangen.

Wat is de kritiek vanuit de DA op de CA?

De definitie van aangrenzende paren ontbreekt.

Wanneer vormen twee opeenvolgende paren een paar?

Hoe kan bepaald worden wanneer er van beurt mogen worden gewisseld?

Wat is de oplossing van Haft-van Rees?

Het combineren van de taalhandelingstheorie en aangrenzende paren.

  • Het 1e paardeel is de communicatieve handeling waarmee de spreker (S) het interactieve doel probeert te bereiken.
  • Het 2e paardeel is de communicatieve handeling waarmee de hoorder (H) laat weten in hoeverre de handeling van S geslaagd is.

Wat is een niet-geprefereerd tweede paardeel?

De handeling is niet begrepen en het doel is niet bereikt.

Wat is de kritiek op aangrenzende paren?

  1. Niet duidelijk waarvan genoemde koppels een paar vormen.
  2. Niet duidelijk wat de relatie tussen het eerste en het tweede paardeel is.
  3. Rationele structuur in paren: spreker voor luisteraar herkenbaar interactioneel doel bereiken door middel van eerder paardeel. Luisteraar tweede paardeel accepteren/belemmeren.
  4. Specifieke relatie eerste en tweede paardeel.
  5. Relatie eerste en tweede paardeel niet willekeurig want complementair.

Wat is een geprefereerd tweede paardeel?

Strekking en inhoud aanvaarden.

Wat is de conclusie van de studie van Haft & Van Rees?

Uitbreidingen van bijeenhorende paren hebben in het algemeen betrekking op geslaagdheidsvoorwaarden en functie potentiële/reële belemmeringen geslaagde uitvoering weg te nemen/te voorkomen.

Wat is de prepositionele handeling, de illocutionaire handeling en het perlocutionaire handeling bij het uiten van de zin "het tentamen is niet moeilijk".

Proposositionele handeling
  • = Snappen wat voor eigenschappen van entiteiten in een stukje tekst zitten.
  • Het gaat om een tentamen dat niet moeilijk te maken was.


Illocutionaire handeling
  • = Strekking van woorden.
  • Dat het een bewerking is, met elementen dat het een belofte is. De persoon die deze uitspraak doet, geeft de luisteraar het idee dat het tentamen niet moeilijk is of zal zijn.


Perlocutionaire handeling
  • = Effect bij de luisteraar.
  • Dat de luisteraar weet dat het geen moeilijk tentamen is.

Wat betekent het als niet aan de voorwaarden voor een taalhandeling, zoals een verzoek, is voldaan?

Als er niet aan de voorwaarden voor een taalhandeling zijn voldaan betekent dit dat het effect bij de luisteraar niet is wat de spreker had gewild.

Er is een miscommunicatie of er wordt bewust een reconstructie van een alternatieve interpretatie gemaakt. Daarmee wordt (evident) een van de stelregels van het samenwerkingsbeginsel overtreden.

Van Rees onderscheidt twee benaderingen in het onderzoek naar taalgebruik in gesprekken: Conversation analysis en discourse analysis. Geef van elke een korte beschrijving.

Conversation analysis = beschrijving/bestudering van alledaagse gesprekken/interactie.

Discourse analysis = beschrijving van sturingsprincipes van gesprekken. Struingsprincipes moeten efficiënt zijn. Hoe kan een gesprek goed verlopen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo