Startpagina / Samenvattingen / Algemene psychologie een inleiding / freud-gedrag-behoeften

Motivatie/De innerlijke sturing van het gedrag - Algemene motivatietheorieën

26 belangrijke vragen over Motivatie/De innerlijke sturing van het gedrag - Algemene motivatietheorieën

Hoe verklaarde Sigmund Freud het gedrag?

Hij beschouwde onbewust opererende processen als de belangrijkste beïnvloedende factoren voor het gedrag.

Wat zijn conversiestoornissen en hoe wou Freud die behandelen?

Hierbij vertoont een patiënt een bepaalde functie-uitval (zoals blindheid of verlamming) zonder dat er een lichamelijke oorzaak voor te vinden is. De bewustmaking van 'verdrongen inhouden' in het kader van een psychoanalytische therapie, zou volgens Freud een verwerking ervan mogelijk maken en aldus tot een genezing van de symptomen leiden.

Wat zijn de fundamentele behoeften in de theorie van Freud?

De driften binnen het Es. Hij vatte ze op als blinde 'dierlijke' hartstochten, die wortelen in onze biologische lichamelijkheid:

ik-driften: een soort psychologische vertaling van de biologische drang naar zelfbehoud
seksuele drift: de voortplantingsdrift of de drang naar soortbehoud.

Waardoor wordt het Es volgens Freud beheerst?

Later meende Freud dat beide driften in wezen te herleiden zijn tot eenzelfde diepe hunker: het ongebreideld nastreven van lust en het vermijden van onlust. Volgens Freud wordt het Es daarom beheerst door het lustprincipe.

Hoe zette het libido zich volgens hem vast op erogene zones?

Volgens Freud gebeurde dat volgens een vast patroon. Dat leidde ertoe dat hij de ontwikkeling van kind tot volwassene zag verlopen als een opeenvolging van fasen die volgens hem gekenmerkt worden door de lichaamszone die centraal staat in de belevingswereld van het individu:

de orale fase: babyperiode
de anale fase: peuterperiode
de fallische fase: kleuterperiode
de latentiefase: periode van relatieve rust
de genitale fase: vanaf de puberteit wanneer het libido zich vastzet op de genitaliën en de volwassen seksualiteit wordt bereikt

Waar gaat het in wezen dus om bij Eros en Thanatos?

Om 2 zijden van eenzelfde werkelijkheid: bevrijd worden van onlustvolle prikkeling.

Hoe kun je het Es beschouwen?

Als de energieketel van het psychisch apparaat. Het enige wat het nastreeft is driftontlading: zo snel en zo veel mogelijk energie kwijtraken zonder zich te bekommeren om wat dat bij anderen kan teweegbrengen en ook zonder rekening te houden met de principes van logica of maatschappelijk fatsoen.

Welke dingen maken deel uit van de realiteit waarmee het Ich rekening moet houden?

De feitelijke omstandigheden die het bevredigen van de driften kunnen helpen of hinderen
de belangen van andere mensen en de eventuele geboden en verboden die zij opwerpen tegen het blindelings inwilligen van de eigen verlangens
de maatschappelijke normen en de eventuele sancties die samenhangen met het niet-naleven ervan

Hoe worden dromen opgevat?

Dromen, evenals allerlei onschuldige gebeurtenissen uit het dagelijkse leven (versprekingen, vergeetachtigheden, grappen) worden eveneens opgevat als door het Ich gecamoufleerde of vervormde uitingen van het Es.

Wat zijn de positieve kanttekeningen bij de theorie van Freud?

Ze bevat een aantal interessante inzichten die van nut kunnen zijn om wat meer klaarheid te brengen in het complexe gedrag van mensen:

onder meer op de manier waarop gevoelens en verlangens die het individu emotioneel niet aankan, soms actief naar de achtergrond van het bewustzijn geduwd worden, van waaruit ze via allerlei omwegen het gedrag storend kunnen beïnvloeden.
In het verlengde daarvan waren er ook zijn pogingen om, door te experimenteren met diverse psychotherapeutische technieken, de aldus ontstane gedragsstoornissen aan te pakken en te behandelen

Wat zijn de negatieve kanttekeningen bij de theorie van Freud?

Het zijn slechts hypothesen die niet getoetst kunnen worden omdat begrippen zoals 'verdringing naar het onbewuste' niet objectief te observeren zijn.
er kwam vooral kritiek op zijn doorgedreven reductionisme: volgens Freud zou al wat een mens nastreeft rechtstreeks of indirect te herleiden zijn tot het bevredigen van slechts 2 primitieve verlangens: het zoeken naar lichamelijke lust en het tot agressie omgevormde verlangen naar de dood.

Wie was Carl Gustav Jung?

Een medewerker van Freud die in zijn analytische psychologie tot een beduidend positievere kijk op de mens kwam dan Freud.

Waardoor kunnen we de theorie van Freud als algemene theorie van het menselijke gedrag voor een stuk begrijpen vanuit haar uitgangspunt?

Ze ontstond als een poging om het gestoorde gedrag te verklaren van een bepaald soort mensen die leefden in een specifieke sociaal-culturele context. De fout die hij maakte was dat hij het patroon dat hij bij die mensen vaststelde, uitvergrootte tot een algemeen beeld van de menselijke motivatie.

Hoe is de neobehavioristische theorie van Hull ontstaan?

Vanuit de vaststelling dat het gedrag eenvoudig niet verklaard kon worden als een louter S-R-gebeuren en dat je wel verplicht was om op zijn minst een beroep te doen op enkel interne factoren, zoals drives (behoeften) en habits (gewoonten). Vooral de Amerikaanse psycholoog Clark Hull heeft geprobeerd de motivatie een plaats te geven binnen de behavioristische traditie.

Hoe verklaar je dit experiment in termen van operante conditionering?

Het gebruik van de muntjes is het middel om voedsel te krijgen. Het krijgen van voedsel is de beloning die als een bekrachtiger werkt voor het hanteren van de chimpomaat. Dat de muntjes in de 2e fase zelf ook in staat zijn om gedrag te motiveren, wijst erop dat ze eveneens als een bekrachtiger werkzaam worden, hoewel ze dat aanvankelijk niet waren. Ze worden daarom secundaire bekrachtigers genoemd.

Wat is het pluspunt van de neobehavioristische motivatietheorie?

Dat ze getoetst kan worden

Wat stelde Hebb voor op basis van zijn bevindingen?

Om enkele wijzigingen aan te brengen in de neobehavioristische opvatting van de motivatie:

door naast de klassieke biologische behoeften ook een soort exploratorische, nieuwsgierigheids- of manipulatorische behoefte toe te voegen
anderzijds door te preciseren dat er niet altijd sprake is van een tendens tot spanningsreductie, maar dat het in bepaalde gevallen eerder gaat om een tendens tot het handhaven van een optimaal spannings-of prikkelingsniveau.

Wat is de psychologische basisbehoefte theorie?

De psychologische basisbehoefte theorie of basic psychological needs theory (BPNT) is 1 van die minitheorieën en tevens degene waarop we ons hier zullen concentreren.

Wat is de basis van de zelfdeterminatietheorie?

De zelfdeterminatietheorie vertrekt van het idee dat er 3 psychologische basisbehoeften zijn:

autonomie
verbondenheid
competentie

Ze vormen de motor van psychologische groei, ontwikkeling en welbevinden, zijn alle 3 even belangrijk en je vindt ze bij iedereen terug. Het gaat dus om behoeften die universeel zijn en waar op de 1 of andere manier aan voldaan moet worden opdat mensen zich psychisch gezond zouden kunnen ontwikkelen.

Waarop baseert de theorie zich om enkel die behoeften als fundamenteel te beschouwen en de fysiologische niet?

Binnen de zelfdeterminatietheorie hanteert men een aantal criteria die aangeven wat al of niet als een psychologische basisbehoefte wordt. Daarin wordt duidelijk dat fysiologische behoeften al bij voorbaat uitgesloten worden. Niet dat die onbelangrijk zouden zijn, maar de theorie spitst zich vooral toe op de zuiver psychologische behoeften.

Wat is een pluspunt van de zelfdeterminatietheorie?

Dat ze wijd en zijd aanleiding heeft gegeven tot empirisch onderzoek. Het feit dat ze evidence-based is, kan trouwens een belangrijke reden zijn van haar groeiende populariteit.

In welke zin kan je de zelfdeterminatietheorie vergelijken met de behoefte aan zelfactualisatie bij Maslow?

Volgens de zelfdeterminatietheorie staat er geen rem op de bevrediging van de basisbehoeften. Hoe meer er aan voldaan wordt, hoe beter, je kunt er nooit teveel van hebben. De positieve effecten van een bevrediging kennen dus geen plafondeffect. In die zin kan je ze vergelijken. Anders dan de 'tekortbehoeften' (denk aan honger waarbij het gedrag ophoudt zodra het tekort is opgeheven), maakt het bevredigen van een groeibehoefte zoveel energie los bij de persoon in kwestie dat het hem motiveert tot het stellen van bijkomend gedrag. Ook dat werd onderzocht (Lauren Banting, James Dimmock en Robert Grove).

Waarin verschillen de effecten van een bevrediging van de basisbehoefte ten opzichte van een frustratie ervan?

Een bevrediging heeft alleen maar positieve effecten
een frustratie kan tot psychische problemen en pathologie leiden. Daarin moet men wel een onderscheid maken tussen:

behoeftedeprivatie (het ontbreken van een prikkel)
behoeftefrustratie (het actief tegenwerken of ondermijnen van een bevrediging). Alleen deze wordt gezien als een bron van onheil. Wanneer je ondervindt dat je behoeftebevrediging jou wordt ontnomen, treedt er een algemeen gevoel van ontevredenheid op, wat niet alleen onaangenaam is maar op termijn heel wat narigheid met zich mee kan brengen.

Hoe nefast kan frustratie van de basisbehoeften zijn?

Ook hier is heel veel onderzoek naar gebeurd (correlatiestudies):

Vansteenkiste en Soenens: link tussen de mate waarin leerkrachten gehinderd worden in hun behoefte aan autonomie en de manier waarop ze zich cynisch opstellen tegenover hun leerlingen.
Eetstoornissen blijken soms in verband te staan met een frustratie van een basisbehoefte.
Frustratie kan tot agressie leiden (John Dollard)

dit telt ook voor de behoefte aan competentie (zie experiment van Andrew Prsybylski)

Wat zijn de sterktes van de zelfdeterminatiepsychologie?

Dat ze getoetst kan worden (verschillend van Maslow) en een openheid laat om, indien empirische vaststellingen haar daartoe nopen, andere behoeften toe te voegen aan de 3 basisbehoeften die ze tot op heden vooropstelt.

toch lijkt dat niet gauw te gebeuren, de invulling van de termen is immers zo algemeen dat er van alles in ondergebracht kan worden.

de theorie is breed toepasbaar. In de loop der jaren heeft ze heel wat praktische inzichten en adviezen gegenereerd die erg bruikbaar zijn in uiteenlopende levensdomeinen, zoals de sport, de geestelijke gezondheidszorg, de werkorganisatie en in de opvoeding en het onderwijs.

Wat zijn de overeenkomsten met Maslow?

Maslows streven naar liefde en samenhorigheid sluit mooi aan bij de behoefte aan verbondenheid. En zijn behoefte aan achting kan zowel de behoefte aan autonomie als die aan competentie omvatten.

Alleen worden die 2 bij Maslow nog tot de tekortbehoeften gerekend, terwijl ze in de zelfdeterminatietheorie in feite als een groeibehoefte werkzaam zijn en dus opgetild worden naar het niveau van Maslows zelfactualisering.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Algemene psychologie een inleiding | 9789463441902 | Pol Craeynest, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Motivatie/De innerlijke sturing van het gedrag - Algemene motivatietheorieën

Motivatie/De innerlijke sturing van het gedrag - Algemene motivatietheorieën - De humanistische behoeftetheorie van Maslow

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Motivatie/De innerlijke sturing van het gedrag - Algemene motivatietheorieën

26 belangrijke vragen over Motivatie/De innerlijke sturing van het gedrag - Algemene motivatietheorieën

Hoe verklaarde Sigmund Freud het gedrag?

Wat zijn conversiestoornissen en hoe wou Freud die behandelen?

Wat zijn de fundamentele behoeften in de theorie van Freud?

Waardoor wordt het Es volgens Freud beheerst?

Hoe zette het libido zich volgens hem vast op erogene zones?

Waar gaat het in wezen dus om bij Eros en Thanatos?

Hoe kun je het Es beschouwen?

Welke dingen maken deel uit van de realiteit waarmee het Ich rekening moet houden?

Hoe worden dromen opgevat?

Wat zijn de positieve kanttekeningen bij de theorie van Freud?

Wat zijn de negatieve kanttekeningen bij de theorie van Freud?

Wie was Carl Gustav Jung?

Waardoor kunnen we de theorie van Freud als algemene theorie van het menselijke gedrag voor een stuk begrijpen vanuit haar uitgangspunt?

Hoe is de neobehavioristische theorie van Hull ontstaan?

Hoe verklaar je dit experiment in termen van operante conditionering?

Wat is het pluspunt van de neobehavioristische motivatietheorie?

Wat stelde Hebb voor op basis van zijn bevindingen?

Wat is de psychologische basisbehoefte theorie?

Wat is de basis van de zelfdeterminatietheorie?

Waarop baseert de theorie zich om enkel die behoeften als fundamenteel te beschouwen en de fysiologische niet?

Wat is een pluspunt van de zelfdeterminatietheorie?

In welke zin kan je de zelfdeterminatietheorie vergelijken met de behoefte aan zelfactualisatie bij Maslow?

Waarin verschillen de effecten van een bevrediging van de basisbehoefte ten opzichte van een frustratie ervan?

Hoe nefast kan frustratie van de basisbehoeften zijn?

Wat zijn de sterktes van de zelfdeterminatiepsychologie?

Wat zijn de overeenkomsten met Maslow?

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Motivatie/De innerlijke sturing van het gedrag - Algemene motivatietheorieën

Motivatie/De innerlijke sturing van het gedrag - Algemene motivatietheorieën - De humanistische behoeftetheorie van Maslow

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Inleiding/Kennismaking met de psychologie

Algemene psychologie een inleiding

Recht en efficiëntie : een inleiding in de e…

Beginselen van het Nederlandse staatsrecht

DYA : stap voor stap naar professionele ente…

Pia Pia Método di Papiamentu

Basisboek journalistiek

Sociale hygiëne.

Cognitive development and learning in instru…

Eeuwige schoonheid

Nederland in de prehistorie. Revised ed.

Beleidsinstrumentatie

Onderneming en omgeving, handboek