Kenmerken van recht - H4_Gericht op of voortvloeiend uit een juiste ordening - Op zoek nr de grondslag v regels en normatieve verwachtingen

12 belangrijke vragen over Kenmerken van recht - H4_Gericht op of voortvloeiend uit een juiste ordening - Op zoek nr de grondslag v regels en normatieve verwachtingen

Waarom zouden we regels moeten naleven?

Zoals Aristoteles zei zijn mensen sociale dieren.

Om chaos in de samenleving te vermijden zijn regels nodig die voorschrijven hoe we ons ten opzichte van anderen behoren te gedragen.

Hoe ziet de zoektocht naar de juiste normatieve ordening eruit in de regelgeorienteerde benadering?

Ze gaan op zoek naar de reden waarom we een regel zouden moeten naleven.

Wanneer worden regels normatief of vrijwillig aanvaard?

Als ze aansluiten bij opvattingen, overwegingen en waarden die de bestemmelingen van de norm wezenlijk belang achten
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wanneer worden regels normatief of vrijwillig aanvaard?

Als ze aansluiten bij opvattingen, overwegingen en waarden die de bestemmelingen van de norm wezenlijk belang achten

Wanneer worden regels feitelijk (of opgedringen) aanvaard?

Als die in de praktijk enkel wordt gebruikt als standpunt voor later gedrag en verwachtingen.

Je voelt je verplicht, ookal aanvaard je de regel intrinsiek niet.

Bv. Bewoners ve concentratiekamp zullen de regels niet normatief aanvaarden, maar feitelijk.

Illustreer adhv een voorbeeld hoe wat normatief aanvaardbaar is varieert in tijd en ruimte.

In België zijn er hoge belastingen, maar ook veel sociale voorzieningen. We aanvaarden het hoge belastingstarief eerder gemakkelijk.  In Zwitserland zijn er veel minder belastingen. Zij zullen zich wellicht sterker verzetten tegen een hoger belastingstarief.

Wat als iemand een regel niet normatief aanvaardt? (bv. Mensen in Oekraïne verzetten zich tegen regels vd Russen)

De kans is reëel dat ze zich tegen de regel zullen verzetten. Voor die persoon is die regel dan geen recht maar onrecht of zelfs non-recht.

Illustreer dat spanningen tussen opgelegde regels en iemands overtuiging over de grondslag van recht zo oud is als de samenleving zelf.

Antigone is van mening dat de opperste bron van statelijk recht,  Kreoon maar een mens is.
Voor haar staat boven het statelijk recht nog een hoger goddelijk recht. Waar de wetten vandaan komen is onbekend.

Wat als een bepaalde groep van mening is dat de statelijke organisatie onverenigbaar is met hun overtuiging over de grondslag van recht?

De kans is reëel dat die groepen de autoriteit van de staat niet langer normatief zal aanvaarden

Geef een geval waarbij onenigheid over de grondslag van het recht ervoor zorgde dat bepaalde groepen in de maatschappij zich afscheiden van het gevestigde gezag.


In 1776 toen de 13 Amerikaanse staten dat dmv “the declaration of independence”.


Ze verklaren dat ze zich voortaan als onafhankelijke soevereine staten beschouwen en dat ze dus niet langer onder Brits gezag staan.

Een recenter voorbeeld van spanningen over de grondslagen van recht zijn de muurschuttersprocessen (geval S). Leg uit.

Verwijst naar de processen van de muurbewakers van de Berlijnse muur.

De vraag rees of het toenmalige Duitse recht van toepassing was, of dat de bewakers strafrechtelijk veroordeeld moesten worden.

In het geval-S oordeelde het bundersgerichtshof dat het elementaire dodingsverbod in dit geval voldoende duidelijk was, ook voor een geïntroctineerde mens. De bewakers werden veroordeeld tot één jaar en zes maanden/negen maanden, maar
met opschorting van uitvoering

Waarom moeten juristen kiezen voor een bepaalde grondslag?

Deze keuze is onvermijdelijk, we kunnen ons niet altijd aansluiten bij het positieve recht.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo