Startpagina / Samenvattingen / An Introduction to Medieval Europe, 300-1500 / leger-hc-barbaren

The end of the Roman Empire in the West

41 belangrijke vragen over The end of the Roman Empire in the West

Waar leidde de enorme uitbreiding van de democratie toe?

Dit betekende minder overzicht en het delegeren van taken door de keizer.

Hoe zat de lokale regering in het Romeinse Rijk in elkaar?

De civitates werd geleid door de curia, leden hiervan werden curiales genoemd. Zij waren rijken die door het zorgen voor hun stad respect konden verdienen maar ook zo kans wilden maken op promoties.

Uit hun eigen zak betaalden zij voor spelen, theaters e.d. en het versieren van architectuur. Zij hielden zo de Romeinse cultuur levend.

Welke officiële taken had de curia?

belastingen heffen
rechtbanken
onderhouden van infrastructuur
cursus publicus: onderhoud van de post-transport dienst

Waar gingen de curia en hun culturele invloed aan tenonder?

Barbaarse invasies (kleine invloed)
Opkomst van het christendom: afkeur van paganisme, maar ook werd het geld in kerken gestopt
Men nam niet meer deel aan de curia omdat: de kerk betere kansen bood, er kwamen steeds meer honorati in de curia, er werden machtshebber van bovenaf aangesteld met een partner uit de kerk.

Welke belastinghervormingen voerde Diocletianus in?

Het samenvoegen van de land en personele belasting
hervormen van de belastingsgrondslag
elke 5 jaar werd men geevalueerd op hoeveel belasting ze moesten betalen
introductie van de incitio: hoeveel belasting een provincie moest betalen
de bovenste 2 werden elke 5 jaar herzien

Hoe probeerde Diocletianus tegenstand tegen zijn nieuwe belastingen tegen te gaan?

- Hij maakte de belastingsinningstaak van de curiales erfelijk

- Net zoals de status van corporati en coloni

Wie namen in de 4e en 5e eeuw het stadsbestuur over?

Counts en bisschoppen namen dit stadsbestuur over. Het was het einde van de klassieke curia waarin elite uit de stad het bestuur vormde.

Hoe veranderde de verhouding tussen keizer en leger in de late Romeinse tijd?

Keizers werden nu vaak machtshebbers vanuit het leger. Zij begonnen als generaals en kregen de macht mbv legersteun.

Welke veranderingen in het leger waren er in de late keizertijd? En waar leidde deze toe?

Invoeren van de nieuwe strategie: men ging onderscheid maken tussen grenstroepen en mobiele troepen, dit verbeterde de inzetbaarheid van het leger. De limes/grenzen waren nu echter slecht verbeterd. Om de invallen van barbaren te minimaliseren werden er foedera ingesteld, kleine groepen barbaren die er mochten wonen in ruil voor verdediging van die grens
Snelle vergroting van het Romeinse leger door het aannemen van barbaarse troepen. Deze nieuwe troepen hadden allerlei functies/specialiteiten. En meer barbaren werkten zich omhoog via het leger de elite in.

Waarom wilden zoveel barbaren in het Romeinse leger?

Pull factor: Rome was economisch aantrekkelijk, men had hier soldaten nodig

Push factor: veel strijd en gevaar in Barbarenland

Waarom was het romeinse leger welvarender te midden van deze minder welvarende naties?

Rome was erin geslaagd afzetmarkten te vinden voor hun producten. Dit dankzij hun internationale connecties, goede infrastructruur en de geografisch gunstige ligging. Maar ook door:

- langdurige periodes van vrede

- legale zekerheid van zakendoen

- grote vraag van het leger en steden

Wat waren de volken die rond de Rijn en Donau leefden?

Kelten, Slaven en Germanen

Wat was de oorsprong van het 'Gothen probleem' in het oosten?

De oversteek in 376 van een grote groep Gothen over de Donau. Er kwam een enorme groep mensen binnen met een eigen leger. En er bestond discussie over het toekennen van land of het laten vormen van een foedera.

Hoe kwam het Gothen probleem naar het westen?

In 401-402 vallen de Gothen onder leiding van Alaric het Westen binnen
De Hunnen komen naar centraal Europa en drijven daar mensen weg
Een groep Gothen valt Italië binnen in 405
In 406 vallen de Vandals, Suevi en Alans, ofwel het vandalen leger ook Italië binnen
In 410 valt Alaric Rome binnen
In 418 vestigen de Gothen zich in Aquitania en worden de Visigothen

Waardoor viel het Westelijke rijk?

- Men had geen controle meer over de noordelijke gebieden vanuit rome

- Het ineenvallen van centrale autoriteit over het westelijke gebied en zo ook de belastingen

- Hierdoor ontstonden er staten binnen staten

Wat is de migratie periode?

Grootschalige bewegingen van volkeren van het midden van de 4e tot het midden van de 6e eeuw. Dit waren meer 'reizen' dan doelgerichte migraties.

Hoe verliep het hoogtepunt van Hunnenmacht?

Dit was met Attila, khan van 444-453. Eerst nam hij genoegen met het chanteren van de Oost-romeinse regering, in ruil voor geld zou hij niet aanvallen. Hij huurde ook veel van zijn troepen uit in foederati overeenkomsten.

In 451 en en 452 probeerde hij Noord-Gallië en Italië binnen te vallen maar stierf in 53.

Wat is etnogenese? En wat heeft dit te maken met de migraties?

Het worden van een volk.

Hoewel de volken vaak labels krijgen waren zij vaak een mix van verschillende volken.

Wat kan worden gezegd over de koninkrijken die zich vormden aan het begin van de ME?

- Velen waren gericht op Rome, zij wilde het RR nadoen en hun goedkeuren verkrijgen of ermee worden geaffilieerd

- Velen waren christelijk getint

Waar was de barbaarse migratie op gericht?

Eerst namen zij meestal genoegen met delen van de belastingopbrengst. Later namen zij land over van grootgrondbezitters.

Hoe zouden de barbaren segregatie hebben kunnen handhaven?

verbieden van gemixte huwelijkenwapens/legerplekken afsluiten voor uitheemsenpersoonlijke wetssysteem: ieder individu behandelen aan de hand van de wetten die bij hun etnische groep horen. Bij gemixte rechtszaken kreeg de barbaarse wet boventoonzich toeleggen op het Arianisme

Staat de val van het Westelijke RR gelijk aan het eind van de romeinse samenleving?

Ja, want de hele materiële cultuur stort in. Maar:

Verloedering van deze materiële cultuur komt niet enkel door barbaren. Zie eerdere punten bij curia.
Deze dingen staan niet gelijk aan het welzijn van mensen op basislevel.
Symbolen, literatuur, theater etc. blijven allemaal voortleven als voorbeelen

Waar leidde de depopulatie van het platte land rond Rome toe?

Het vormen van latifundia, hier waren grootgrondbezitters de baas, en boeren werkten voor hen. In ruil voor bescherming van bendes.

Wat waren de 3 punten van Justinianus' herstel?

- herwinning van verloren gebieden

- codificatie en verheldering Romeins recht

- vestiging van een orthodoxe religieuze eenheid

Hoe verging dit herstel?

1. Gebieden: ging niet goed, heel veel verlies

2. Wet: goed, gaf hem connecties met de oude Romeinse heersers

3. Geloof: greep terug op oude ideale, eenheid van staat en religie, met de keizer als hoofd van de kerk en om deze te verdedigen

Hoe verging het het Byzantijnse Rijk?

In de 7e eeuw een demografische crisis en een kleiner wordend rijk. Zo werd ook het leger en de bureaucratie kleiner. Het leger werd zo hervormd en verplaatst naar waar het nodig was. Ook kwam er een snel inzetbaar legion de tagmata.
Constantijn VII en Basil (met Tzimisces en Phocas) zorgde voor uitbreiding van het Byzantijnse rijk.

Welke uitspraak deed Edward Gibbon over de val van het RR? (hc)

'I have described the triumph of barbarism and religion.'
(barbaren en katholieke geloof schuldig)

Welke mensen werden 'bipedes bestiae' (two-legged beasts) genoemd?

De Hunnen

Wat was volgens Edward Gibbon de oorzaak van de val van het RR? (hc)

'I have described the triumph of barbarism and religion'
De oorzaken zijn barbarisme en het geloof.

Wanneer valt een rijk? (hc)

Wanneer een gezag er niet meer in slaagt om:
- Openbaar bestuur uit te oefenen
- Het gezag te handhaven, evt met geweld
- Deze twee hoofddoelen financieren.

Viel het RR? (hc)

- Oosten -> nee, sukkelde door als Byzantijnse Rijk
- Westen -> ja, in de jaren 400-410. Het rijk kon niet meer worden gehandhaafd, kwestie van toeval, problemen oosten schoven op naar het westen.

Welke interne factoren zorgden voor verzwakking van het RR? (hc)

structurele verzwakking kern-instituties RR:
- spanningsveld autocratische ambities vs controle op bureaucratie en op lokaal/regionaal niveau
- verdwijnen klassieke curiae
- stijgende belastingdruk
- problemen met de rijksverdediging en rekrutering van het leger. (= barbarisering)

Welke factoren speelden mee in de barbarisering van het leger? (hc)

Push:
- Welvaartsverschil barbaren vs RR
- militarisering en machtscompetitie in het barbaarse noorden
Pull:
- Groeiende behoefte mankracht in het Romeinse leger

Welke vooroordelen bestonden er over de barbaren? (hc)

Wetenschappelijk discours:
- Woonden op verkeerde plaats -> noorden -> kouder, dus onbeschaafder
- barbaren verkeerden op een lager niveau van ontwikkeling
Politiek discours:
- Te veel
- gevaarlijk

Welke externe factor speelde mee in de val van het RR? (hc)

Volksverhuizingen

Wat was de essentie van de volksverhuizingen? (hc)

grootschalige/grootscheepse verplaatsingen in de periode 350-600 van etnisch heterogene of composiete groepen barbaren, die soms opereerden als war band, soms als een huurlingenleger, soms eerder als militante kolonisten/migranten, maar waarop Romeinse autoriteiten weinig grip hadden.
De verplaatsingen vonden plaats binnen het RR en van buiten naar binnen.

Welke vier vormen van immigratie zijn te onderscheiden? (hc)

- immigratie met permissie
- geruisloze immigratie
- binnenlandse militaire expedities door barbaarse foederati
- grootschalige invallen barbaarse war bands

Wie was keizer Honorius? (hc)

Man die het westen moest verdedigen, werd in eigen tijd als sterk gezien, maar was eigenlijk slap mannetje.

Wat is de definitie van een 'stam'? (hc)

- max. enkele duizenden mensen
- gesegmenteerde samenleving
- geen elite-dominantie

Wat is de definitie van een 'volk'? (hc)

Een etnische groep, bovenlokale gemeenschap.
Heeft een eigen cultuur en een sterk besef van eigenheid.

Wat is etnogenese? (hc)

Multi-etnische confederaties die kunnen uitgroeien tot volkeren door etnogenese, dwz door processen van acculturatie en integratie in twee fasen: tijdens verplaatsing en na vestiging.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

An Introduction to Medieval Europe, 300-1500 | 9780415675871 | Wim Blockmans, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.