Inleiding - De wortels van de analytische filosofie

25 belangrijke vragen over Inleiding - De wortels van de analytische filosofie

Waar bonden de eerste vertegenwoordigers van de analytische filosofie - Russel en Moore - de strijd mee aan?

Het Brits idealisme. (werkelijkheid als één ondeelbaar geheel. Niet materieel, maar wordt gedacht)

Wat wordt verstaan onder het Brits Idealisme?

  • Werkelijkheid één ondeelbaar geheel.
  • Niet materieel, maar wordt gedacht.
  • Puur en absoluut
  • Er bestaan geen dingen die onafhankelijk van het denken bestaan. 

Hoe ziet het Brits Idealisme de werkelijkheid?

Verzameling op zichzelf staande dingen/voorwerpen.
  • Hun bestaan wordt bepaald door onderlinge verhoudingen, en hun verhouding tot de werkelijkheid als geheel.
  • Dit geheel kunnen we alleen in ons denken kennen.  
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Bertrand Russel ontwikkelde in kritiek op het Brits Idealisme de logische taaltheorie (theory of descriptions). Wat was dat?


  • Ontwikkeling kunstmatige taal!
  • Analyse taal in logische proposities
  • Zin alleen betekenisvol als deze verwijst naar concrete entiteit in wereld of logische relatie aangeeft tussen deze entiteiten.
  • Hij probeerde taal te vereenvoudigen en formaliseren om verwarring en dubbelzinnigheid te voorkomen.
  • Waarover kun je wel en niet zinvol spreken?

Bertrand Russel ontwikkelde in kritiek op het Brits Idealisme de logische taaltheorie (theory of descriptions). Wat was dat?


  • Ontwikkeling kunstmatige taal!
  • Analyse taal in logische proposities
  • Zin alleen betekenisvol als deze verwijst naar concrete entiteit in wereld of logische relatie aangeeft tussen deze entiteiten.
  • Hij probeerde taal te vereenvoudigen en formaliseren om verwarring en dubbelzinnigheid te voorkomen.
  • Waarover kun je wel en niet zinvol spreken?

Waarom ontwikkelde Russel het Logisch atomisme?

Logische analyse van taal om speculatieve metafysica voortaan te vermijden.
(Ontmaskering traditionele filosofische problemen als schijnproblemen)

Wat kenmerkt  het Logisch atomisme?

  • Constructie ideale taal op basis logica.
  • Analyse taal en gedachte in termen logica en atomische proposities.
  • Het stelt dat complexe uitspraken kunnen worden opgebouwd door middel van logische connectieven en dat deze uitspraken te herleiden zijn tot eenvoudigere, ongedeelde elementaire uitspraken.
  • Logisch atomisme benadrukt analyse van taal en denken in fundamentele delen. 

Waarom is Russels logisch atomisme geïnspireerd door de natuur- en scheikunde?

Net zoals materiële objecten uit kleinere elementen en atomen zijn opgebouwd, zo zijn ook taal en denken te herleiden tot ondeelbare 'atomaire proposities'. 

Wat zijn atomaire proposities?

Elementaire uitspraken die door middel van logische connectieven (niet, en, of, als...dan) tot complexere uitspraken kunnen worden samengevoegd.

Waarheidswaarde van uitspraak wordt bepaald door manier waarop deze overeenkomt met de 'atomaire feiten in de wereld'

Wat vormde een belangrijke  inspiratiebron bij de ontwikkeling van de symbolische logica?

Het werk van de Gottlob Frege
Hij ontwikkelde een eigen formele taal - predicatenlogica 

Wat is de predicatenlogica van Gottlob Frege?

Een formele taal en een systeem van logische redenering.
Gericht op formaliseren structuur en logica uitspraken die betrekking hebben op predikaten en kwantoren, en het stellen van regels voor het manipuleren en afleiden van dit soort uitspraken. Het speelde een cruciale rol bij de ontwikkeling van moderne logica en de fundamenten van de wiskunde.

De alledaagse taal bleek niet toereikend om de logische structuur van redeneringen weer te geven.

Wat is de predicatenlogica van Gottlob Frege?

Een formele taal en een systeem van logische redenering.
Gericht op formaliseren structuur en logica uitspraken die betrekking hebben op predikaten en kwantoren, en het stellen van regels voor het manipuleren en afleiden van dit soort uitspraken. Het speelde een cruciale rol bij de ontwikkeling van moderne logica en de fundamenten van de wiskunde.

De alledaagse taal bleek niet toereikend om de logische structuur van redeneringen weer te geven.

Wat betekent dit symbool van Frege?

'Voor alle....geldt...'
=> voor alle mensen geldt dat ze sterfelijk zijn.

Wat betekent dit symbool van Frege?

Existentiekwantor
'Er bestaat tenminste één...'

==> er bestaat tenminste één man voor wie geldt dat hij koning van Nederland is.

Frege maakt in zijn artikel 'Uber Sinn und Bedeutung uit 1892 onderscheid tussen betekenis en verwijzing.
Leg uit.

Twee termen of uitdrukkingen, zoals 'ochtendster' en 'avondster' verwijzen naar dezelfde entiteit - planeet Venus - maar verschillen toch in betekenis.

Wat kenmerkt G.E. Moore?

  • Analyseren en uitzuiveren bestaande taal.
  • Toepassing van het gezonde verstand. Common Sense.

  • Problemen afbakenen en begrijpen  door analyse betekenis gebruikte termen.

Wat omarmden Russel en Moore in hun strijd tegen het idealisme?

(metafysisch) realisme

Wat kenmerkt de vroege Wittgenstein (Tractatus, 1922)?

  • Onderzoek door middel van logica en taalanalyse waarover je zinvol kunt spreken en waarover niet.
  • Taal kan de feiten in de wereld afspiegelen of afbeelden. 

Waarom is filosofie een soort therapie?

Filosofische problemen verdwijnen door een nauwgezette logische analyse van de taal.

Wittgenstein is één van de eerste vertegenwoordigers van de linguïstische wending. Wat is dat?

Filosofische problemen komen voort uit verkeerd taalgebruik.
De grenzen van het denken (en zinvol zegbare) moeten in de taal worden getrokken.

(Van dat waarover men niet kan spreken, moet men zwijgen)

Op welke groep denkers zou Wittgensteins Tractatus een sterke invloed uitoefenen?

Weense Kring (Wiener Kreis), logisch positivisme.

Wat stelt Wittgenstein in II Philosophische Untersuchungen?

  • Taal niet langer afbeeldingsfunctie, maar neemt verschillende gedaantes aan => Taalspelen'.
  • => Betekenis woorden en zinnen niet langer bepaald door relatie feiten in de wereld, maar onderlinge samenhang in 'taalspel', geworteld in sociale en culturele praktijk (Levenvorm) 

Wat bedoelt Wittgenstein met een 'Taalspel'?

Taal kan verschillende gedaanten aannemen. Betekenis van woorden en zinnen niet langer bepaald door hun relatie met feiten in de wereld, maar door onderlinge samenhang: taalspel: geworteld in bepaalde sociale en culturele praktijk.

Wat is een duidelijke constante in Wittgenstein I en II?

Zijn diepe overtuiging dat filosofische problemen voortkomen uit 'beheksing' van de taal.

Filosofie dus niet zozeer taak om filosofische problemen op te lossen, maar om ze te laten verdwijnen.

Wanneer verschoof de aandacht van formele naar natuurlijke talen?

Midden jaren dertig

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo