Ethiek - Eerste periode analytische ethiek: wending naar wetenschap 1900 - 1945

22 belangrijke vragen over Ethiek - Eerste periode analytische ethiek: wending naar wetenschap 1900 - 1945

Welke tekst stond aan het begin van de moderne analytische ethiek?

G.E. Moores Principia Ethica (1903)

Wat is naturalistische ethiek?

Ethische principes en waarden afgeleid uit natuurlijke wereld en menselijke ervaringen.
Morele normen en waarden begrijpen en verklaren door te kijken naar de natuurlijke wereld.
Basis moraliteit in objectieve feiten over de wereld ipv het goddelijke.

Wat is Het open vraag-argument van G.E. Moore?

  • Ethische beweringen niet afleiden uit natuurlijke / empirische feiten.
  • Bij morele uitspraak 'moord is verkeerd', kunnen we altijd de open-vraag stellen: 'is moord echt verkeerd'? We kunnen dit beantwoorden met een natuurlijk feit.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is Het open vraag-argument van G.E. Moore?

  • Ethische beweringen niet afleiden uit natuurlijke / empirische feiten.
  • Bij morele uitspraak 'moord is verkeerd', kunnen we altijd de open-vraag stellen: 'is moord echt verkeerd'? We kunnen dit beantwoorden met een natuurlijk feit.

Moore is een non-naturalist op semantisch vlak. Wat betekent dat?

  • Het goede is een niet-natuurlijke eigenschap van toestand of handeling.
  • Ethische beweringen en normen kunnen niet uit empirische beweringen of feiten worden afgeleid.

Moore is een intuïtionist op epistemologisch vlak. Wat houdt deze positie in?


  • We weten dat iets goed is, omdat we zien dat het goed is.
  • Wanneer verschillende plichten in het geding zijn, wordt direct ingezien wat moreel juist is.

Wat is het ethische non-cognitivisme?

Morele overtuigingen zijn andere aard dan opvattingen werkelijkheid. (wat we voelen of vinden - niet gericht op waarheid)

Moore is een moreel realist op ontologisch vlak. Wat houdt dat in?

  • Het goede is een eigenschap van werkelijk bestaande handelingen en toestanden.
  • Kennis (correspondentietheorie waarheid) > bewering komt overeen met werkelijkheid.
  • Kindermishandeling is slecht, alleen waar als zoiets als 'moreel slecht' aan kindermishandeling 'kleeft'.   

Moore is een moreel realist op ontologisch vlak. Wat houdt dat in?

  • Het goede is een eigenschap van werkelijk bestaande handelingen en toestanden.
  • Kennis (correspondentietheorie waarheid) > bewering komt overeen met werkelijkheid.
  • Kindermishandeling is slecht, alleen waar als zoiets als 'moreel slecht' aan kindermishandeling 'kleeft'.   

Wat is kennis, volgens de correspondentietheorie van de waarheid?

  • In de werkelijkheid is er iets wat overeenkomt met de bewering.
  • Je kunt alleen maar zeggen 'Kindermishandeling is moreel slecht' als er zoiets is als een eigenschap 'moreel slecht' die aan kindermishandeling kleeft.  

Moore is ook een objectivist tegenover het subjectivisme, wat houdt dat in?

  • Goede is eigenschap van werkelijk bestaande handelingen en toestanden.
  • Je kunt alleen maar zeggen dat kindermishandeling moreel slecht is als er zoiets is als een eigenschap 'moreel slecht' die aan kindermishandeling kleeft.
  • Volgens het subjectivisme zeggen morele oordelen alleen iets over het oordelend subject en zijn opvattingen.

Welke meta-ethische posities horen bij Moore?

  1. Non-naturalisme (semantisch)
  2. Intuïtionisme (epistemologisch)
  3. Moreel realist (ontologisch )
Objectivist!

Op gebied normatieve en toegepaste ethiek lijkt Moore in eerste instantie de grondslag te leggen voor een analytische traditie. Hij onderschrijft het consequentialisme. Wat is dat?

  • Handelingen die de beste gevolgen hebben zijn moreel juist.
  • De ‘juistheid’ van een handeling is dus een functie van de ‘goedheid’ van standen van zaken die het gevolg ervan zijn.
  • (Moore werkt dit niet verder uit)

Op gebied normatieve en toegepaste ethiek lijkt Moore in eerste instantie de grondslag te leggen voor een analytische traditie. Hij onderschrijft het consequentialisme. Wat is dat?

  • Handelingen die de beste gevolgen hebben zijn moreel juist.
  • De ‘juistheid’ van een handeling is dus een functie van de ‘goedheid’ van standen van zaken die het gevolg ervan zijn.
  • (Moore werkt dit niet verder uit)

Intuïtionistische ethici zoals Ross wijzen het consequentialisme af en ontwikkelen de deontologische regelethiek. Wat is dat?

Handelingen zijn juist als ze in overeenstemming zijn met de regels waarin plichten zijn vastgelegd. Bv: je moet je aan je beloften houden.

Wat zijn prima facie plichten?

Prima facie plichten zijn de plichten die gelden ten eerste, totdat er een reden is om ze te veranderen of op te schorten.

Hoe kon een impasse in de ethiek ontstaan?

  • De analytische ethiek - epistemologie en taalfilosfie - ontwikkelden zich in snel tempo. Nadruk op empirische waarneming en logische verbanden. Het lukte de ehtiek vervolgens niet om een eigen systematisch programma rond morele rationaliteit te ontwikkelen.  

Wat kenmerkt het werk van Wittgenstein voor en na WOII?

  • Voor WOII - Streven naar ideale logische taal
  • Na WOII - Rechtdoen aan aard natuurlijke taal 

Hoe keek Wittgenstein aan tegen ethiek?

Enige bijdrage was A lecture on ethics (1929)
Ethiek is geen wetenschap en draagt niet bij aan onze kennis.
Hij noemt morele uitspraken onzinnig.

Welke opvatting over ethiek heeft A.J. Ayer in Language, Truth en Logic (1936)?

Ethische oordelen zijn uitdrukking van positieve of negatieve emoties van spreker ten aanzien handeling of situatie. (Hun betekenis is dus niet te herleiden naar werkelijkheid)

Verschil van mening over bv niet roken in mijn nabijheid -> verschil van inzicht over de feiten. Is meeroken écht zo schadelijk?

De eerste periode (1900 - 1945 ) legt nadruk op meta-ethiek. Wat is dat?

  • Aard en de structuur ethiek. Het richt zich niet op specifieke morele problemen of gedragscodes, maar onderzoekt fundamenten van de ethiek zelf.
  • Beantwoord vragen over oorsprong morele waarden, aard morele uitspraken en het begrijpen van morele concepten zoals goed en kwaad.
  • Aan het einde overheerst het emotivisme. > morele overtuigingen zijn subjectief. Gaan terug op emoties.

Een belangrijke ontwikkeling in de eerste periode in de geschiedenis van de analytische ethiek is, dat zij zich afkeert van de metafysica. Wat wordt hiermee bedoeld?

Analytische ethiek (te beginnen met G.E. Moore) zette zich af tegen benaderingen ethiek waarin 'moreel goede' wordt omschreven met verwijzingen naar bovennatuurlijke, hogere werkelijkheid.
Ideeënleer Plato, Christendom.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo