Startpagina / Samenvattingen / ANATOMIE EN FYSIOLOGIE TOT OP HET BOT LEERPADEN / spierweefsel-reticulum-endoplasmatisch

CYTOLOGIE EN HISTOLOGIE

46 belangrijke vragen over CYTOLOGIE EN HISTOLOGIE

WAT VERSTA JE ONDER ORGANELLEN?

Kleine orgaantjes van de cel drijven in het cytosol. Organellen zijn kleine structurele eenheden die allemaal specifiek functies verzorgen.

WAT VERSTA JE ONDER HET PLASMAMEMBRAAM EN WAARUIT BESTAAT HET OPNOEMEN?

Het plasmamembraan kun je zien als het jasje van de cel. Deze omhulling vormt de scheiding tussen het intracellulaire milieu en het extracellulaire milieu.
Het plasmamembraan bestaan uit een dubbele fosfolipiden-laag. Waarvan de kop polair is en de staart apolair. In deze laag bevinden zich ook belangrijke eiwitten met verschillende functies:
• Transporteiwitten

• Receptoren eiwitten

WAT VERSTA JE ONDER HET PLASMAMEMBRAAM IS SEMI-PERMEABEL?

Het plasmamembraan is semi-permeabel:
Wat kan er door = alle apolaire moleculen, zoals gassen en alle kleine polaire
moleculen, zoals water
Wat kan er niet door = grote polaire moleculen en ionen
De samenstelling moet zeer contant gehouden worden.
de plasmamembraan zal zeer selectief zijn in stoffen die hij binnenlaat in de cel.

LEG HET BEGRIP CELKERN UIT EN BENOEM UIT WELKE DELEN EEN CELKERN BESTAAT?

Elke cel, met uitzondering van de rode bloedcellen, heeft een nucleus. De menselijke nucleus (celkern) heeft 46 chromosomen.
• De celkern bestaat uit een nucleo-plasma dat omgeven is door een fijn membraan, de kernmembraan.

BESPREEK DE DELEN DIE BEHOREN TOT DE CELKERN KERNMEMBRAAN EN NUCLEOPLASMA?

Kernmembraan
Op verschillende plaatsen heeft de kernmembraan kleine openingen, nucleaire poriën, waardoor uitwisseling kan plaatsvinden tussen het nucleoplasma en het cytoplasma.
Nucleoplasma
Het waterige nucleoplasma bevat een groot aantal draderige structuren, de chromatinedraden, die bestaan uit een bepaalde eiwit (histonen) en DNA.

BESPREEK HET CHROMOSOOM DIE NET ALS KERNMEMBRAAN EN NUCLEOPLASMA TOT DE CELKERN BEHOREN?

Chromosomen
Als de cel zich voorbereidt op een celdeling, gaan de draden spiraliseren. De gespiraliseerde chromatinedraden worden chromosomen genoemd.
Het DNA draagt een code die de cel nodig heeft om eiwitten aan te maken.
Hoe zit DNA opgeslagen in een cel?→In een niet delende cel: chromatine. Wanneer de cel wilt delen, condenseren de chromatinedraden tot chromosomen
Hoe kunnen grote moleculen de celkern verlaten?→Via poriën in de celmembraan
De chromatinedraden bestaan. Uit bepaalde eiwitten distonen en dna.

WAAROM ZIE JE OP DEZE FOTO GEEN CHROMOSOOM IN DE CELKERN?

Omdat de cel niet aan het delen is, het dna zit onder de vorm van losse chromatinedraden.
Deze draden zijn niet mooi zichtbaar onder de microscoop.

OMSCHRIJF HET CYTOSOL ONDERDEEL VAN HET CYTOPLASMA?

A. CYTOSOL
Het cytosol kun je om omschrijven als een soort van chemische soep waar alle celorganellen in opgelost zitten. Daarnaast bevat het cytosol ook veel organische moleculen. (koolhydraten, eiwitten en lipiden.
Andere benaming = intracellulaire vocht

BESCHRIJF HET BEGRIP ENDOPLMATISCH RETICULUM EEN ONDERDEEL VAN HET CYTOPLASMA?

RIBOSOMEN
= Een celorganel dat is opgebouwd uit een grote en kleine subeenheid. Ze spelen een belangrijke rol in eiwitsynthese.
Sommige ribosomen dobberen vrij rond in het cytosol en andere zijn gebonden aan het ruw endoplasmatisch reticulum (ER)

UIT WELKE 2 DELEN IS HET ENDOPLAMATISCH RETICULUM ONDER TE VERDELEN?

Het rum endoplasmatisch reticulum = Dit bevat ribosomen en bevindt zich dichter
bij de celkern. Deze ribosomen helpen met de aanmaak van eiwitten voor gebruik in
of buiten de cel
Het glad endoplasmatisch reticulum = Dit bevat geen ribosomen en bevindt zicht
verder van de celkern. Het glad endoplasmatisch reticulum speelt een rol in de aanmaak van vetten en koolhydraten.

BESPREEK DE DELEN VAN HET CYTOPLASMA ENDOPLASMATISCH RETICULUM EN GOLGI-APPARAAT?

. endoplasmatisch reticulum=ER
= Rond de celkern zit een netwerk van membranen gewikkeld.
. GOLGI-APPARAAT
Het golgi-apparaat bestaat, net zoals het ER, uit een netwerk van membranen. De membranen liggen als afgeplatte blaasjes op elkaar.

WELKE FUNCTIE HEEFT HET GOLGI-APPARAAT?

Het golgi-apparaat zorgt voor de verdere afwerking van eiwitten die losgekoppeld worden van ribosomen op het ruw endoplasmatisch reticulum en van de lipiden die aangemaakt werden door het glad endoplasmatisch reticulum.

WAT VERSTA JE ONDER LYSOSOMEN?

LYSOSOMEN

Je kunt ze zien als de afvalmannen van de cel
Het zijn piepkleine blaasjes of vesikels die vrij in in het cytosol zitten. Ze bevatten een breed gamma aan afbreekenzymen.

WAT VERSTA JE ONDER MITOCHONDRIËN ?

De mitochondriën zijn de krachtcentrales van onze cel. Ze produceren namelijk ATP uit ADP. Om ATP te vormen, moeten suiker, vetten of eiwitten verbrand worden. Het deel van de verbranding dat gebruikt in de mitochondriën noemen we celademhaling. De mitochondriën hebben zuurstof nodig om efficiënt te kunnen functioneren. Dit is de reden waarom we longen hebben

WAT VERSTA JE ONDER EPITHEELWEEFSEL LEG UIT?

Epitheelweefsel of dekweefsel = is afdekkend weefsel en bestaat uit dicht tegen elkaar liggende cellen zonder matrix, die zo een aangesloten laag vormen.

Bedekken uitwendige oppervlaktes = bv de huid
Bedekken inwendige oppervlaktes = bv de maagwand

WELKE EIGENSCHAPPEN KENT HET EPITHEELWEEFSEL?

Er is zo goed als geen matrix (tussenstof). De epitheelcellen liggen als dakpannen
zeer dicht bij elkaar.
Epitheelcellen zijn bevestigd op het onderliggende weefsel door een
basaalmembraan.
Epitheelweefsels bevatten geen bloedvaten. Ze krijgen hun voedingsstoffen van
andere weefsels
Ze genereren zichzelf voortdurend. (vernieuwen zichzelf)

UIT WELKE DELEN BESTAAT HET DEKWEEFSEL? EN ZIE TEKENING

EENLAGIG DEKWEEFSEL
Plaveisel platte cellen
kubische vierkante cellen
MEERLAGIGE DEKWEEFSEL
plaveisel platte cellen
cilindrische hoge cellen

OMSCHRIJF WAT EEN MEERLAGIG DEKWAND OF PLAVEISELEPITHEEL VOOR JOU BETEKENT?

Het meerlagig plaveiselepitheel = hier liggen tientallen cellagen op elkaar gestapeld. We vinden het meerlagig plaveiselepitheel terug op het huidoppervlak, in de mond, de keel, de slokdarm, het rectum, de anus en de vagina.

WELKE FUNCTIE HEEFT HET MEERLAGIG PLAVEISELEPITHEEL?

Het meerlagig plaveiselepitheel van het huidoppervlakte heeft een unieke functie: de bovenste cellagen zijn dood. We noemen ze verhoornde of gekeratiniseerde cellen. Deze schilferen constant af en worden dus vaak vernieuwd. Ze bevatten veel keratine en zijn daardoor zeer waterafstotend.

WELKE 2 SOORTEN KLIERCELLEN BESTAAN?

Exocriene cellen; speekselklier, talgklier, borstklier, zweetklier, traanklier, lever, pancreas en prostaat
Endocriene cellen; schildklier, hypofyse, bijnier, teelballen, eierstokken en pancreas
Pancreas is een dubbele klier; het bevat zowel exocriene als endocriene cellen.

WELKE EXOCRIENE KLIEREN BEHOREN TOT DEZE GROEP?

Traan
pancreas
slijmbekercel
zweetklier
geven bloed af aan appicale oppervlak van epitheelweefsel

WAT VERSTA JE ONDER BINDWEEFSEL?

= Bindweefsel is zeer divers en komt in heel het lichaam voor, maar wordt nooit aan uitwendig milieu blootgesteld. Bindweefsels zijn vaak ster doorbloed en bevatten vaak zenuwcellen, fibroblasten en macrofagen.

WELKE FUNCTIE HEEFT BINDWEEFSEL?

Bescherming
• Ondersteuning • Isolatie
• Transport
De matrix speelt een belangrijke rol in het bepalen van de functie van het bindweefsel. De matrix bestaat enerzijds uit vloeibare grondsubstantie en anderzijds de vezels.

WELKE 3 VEZELS KAN JE TERUGVINDEN IN DE MATRIX?

Collageen = zeer sterk en flexibel, maar niet elastisch
Elastine = zeer elastisch
Reticulaire vezels = gelijkt op collageen, maar net iets dunner.

WAAR VINDEN WE DE VOLGENDE CELLEN VAAK IN BINDWEEFSEL TERUG?

VETWEEFSEL
vooral terug te vinden

Vetweefsel en los bindweefsel
FUNCTIE

Opslag van vetten
MESTCEL
vooral terug te vinden in
Los bindweefsel
FUNCTIE

Specifieke afweer
FIBROLAST
vooral terug te vinden
Vast bindweefsel
functie

Aanmaak van matrix
MACROFAGEN
vooral terug te vinden
Los bindweefsel
functie

Aspecifieke afweer

WAARUIT BESTAAT VLOEIBAAR BINDWEEFSEL?

Vloeibare bindweefsel = de matrix bestaat uit water en opgeloste bestandsdelen, geen vezels

HOE NOEMT MEN BLOED EN WAARUIT BESTAAT DIT?

De matrix van bloed noemen we het bloedplasma. Dit bestaat voor 97% uit water met daarin opgeloste ionen en eiwitten. Drie soorten cellen in het bloed; witte bloedcellen, rode bloedcellen en bloedplaatjes.

WELK KRAAKRBEEN KOMT HET MEEST VOOR EN WAT ZIJN DE KENMERKEN?

HYALIEN KRAAKBEEN
= is het meest voorkomende kraakbeen. Het is taai en buigzaam. De chondrocyten liggen samen in rijen of zuilen, chondronen genaamd.
Het kraakbeen bevat vooral dicht opeengepakte vezels in de matrix.
Hyalien kraakbeen bevat glycosaminoglycaan soort polysacharide.. Hoe meer hyalien kraakbeen er wordt belast hoe meer glycosaminoglycaan dat aanwezig is.
Komt voor bij; gewrichtskraakbeen, ribkraakbeen, kraakbeenringen, in de luchtpijp, groeischijven,..

OMSCHRIJF EEN VEZELIG KRAAKBEEN EN GEEF EEN ANDERE WOORD?

FIBREUS KRAAKBEEN= bevat veel collagene vezels. Deze vezels zijn onderling nauw gebonden waardoor het heel sterk en duurzaam is. Het komt voor op de plaatsen die veel gewrichten moeten dragen.

LEG IN EIGEN WOORDEN EEN ELASTISCH KRAAKBEEN UIT?

De matrix van elastisch kraakbeen bevat meer elastische vezels en minder collageen dan hyalien. Daarom is dit kraakbeen zeer buigzaam en gemakkelijk vervormbaar. Het komt voor in de oorschelp, de inwendige gehoorgang en de epiglottis.

WELKE FUNCTIE HEEFT HET BEENWEEFSEL?

Zorgt voor de bescherming van kwetsbare organen, de vorming van bloedcellen in het rode beenmerg, ankerplaats van spieren, pezen en bindweefsel en de vorming van gewrichten en het is een opslagplaats van calcium in de matrix.

WAT VERSTA JE ONDER DE BEGRIPPEN OSTEOBLASEN EN OSTEOCLASTEN?

Osteoblasten = zorgen voor de opbouw van beenweefsel Osteoclasten = zorgen voor de afbraak van beenweefsel, zo wordt opbouw van beenweefsel contant aangepast aan de belasting.
Bij mensen die hun botten onbelast houden komt verzwakking botweefsel vb rolstoelgebruikers, mensen met een verlamming

LEG HET LOS BINDWEEFSEL IN EIGEN WOORDEN UIT?

Dit weefsel is niet solide en dus gemakkelijk vervormbaar. Het wordt ruim voorzien van bloed. Het bevat weinig cellen en de matrix bevat relatief weinig vezels . Het kan functies hebben als schokdemper, ondersteunend weefsel en opvulweefsel.

WAAR IS VETWEEFSEL UIT SAMENGESTELD?

Vetweefsel bevat bijna uitsluitend adipocyten als cellen en relatief weinig matrix. Adipocyten dragen grote vetdruppels in hun cytoplasma, waardoor de celkern naar de buitenkant wordt geduwd.

VOLGENS DE PLAATS EN FUNCTIE ONDERSCHEIDEN WE WELK TYPE WEEFSEL IN HET VETWEEFSEL?

We onderscheiden naar plaats en functie:

Depotvetweefsel = is afhankelijk van de voedingstoestand en wordt onderhuids opgeslagen. We vinden dit vooral rond de abdomen, de billen en de borsten.
Opbouwvetweefsel = komt voor in het beenmerg, de oogkassen, rond de nieren en gewrichten. Dit zorgt vooral voor stevigheid.

WANNEER WORDEN ADIPOCYTEN GEVORMD?

Prenataal en tijdens het eerste levensjaar. Daarna verliezen vetcellen de eigenschap om te delen.

GEEF DE SAMENSTELLING VAN DE VERSCHILLENDE BINDWEEFSELS WEER?

BLOED : grondsubstantie plasma cellen tbc, tbc en bloedplaatsjes
lymfe : grondsubstantie lymfevocht cellen lymfocyten
kraakbeen elastine of collageen grondsubstantie water en glycosaminoglycan cellen chondrocyten
beenweefsel collageen grondsubstantie anorganische zouten cellen osteocyten
vetweefsel cellen adipocyten
vast bindweefsel collageen cellen weinig
elastisch bindweefsel elastine grondsubstantie weinig cellen weinig
los bindweefsel collageen en elastine cellen mestcellen, macrofagen vetcellen...

WAT VERSTA JE ONDER SPIERWEEFSEL EN WELKE DRIE SOORTEN KEN JE?

Spierweefsel is weefsel dat gespecialiseerd is in het samentrekken contraheren. Trekt samen om het lichaam voort te bewegen, om bloed rond te stuwen in het hart en bomperistaltiek in holle organen mogelijk te maken. Het bevat weinig matrix en veel cellen. We onderscheiden drie soorten
• Hartspierweefsel

Skeletspierweefsel of dwarsgestreept spierweefsel
Glas spierweefsel

WELKE 3 TYPES SPIERWEEFSEL ZIJN ER IN HET LICHAAM?

Hartspierweefsel, skeletspierweefsel, of dwarsgestreept spierweefsel en glad spierweefsel. de vorm spiercellen verschilt.

WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN SPIERVEZELS EN EIWITVEZELS?

Spiervezels: cellen
eiwitvezels: grote organische moleculen

WAT VERSTA JE ONDER HET BEGRIP MYOFIBRIL?

Myofibrillen = cilindervormige structuren die gevuld zijn met eiwitdraden. Myofilamenten = deze eiwitdraden.

WAT ZIJN DE KENMERKEN VAN EEN GLAD SPIERWEEFSEL?

Elke gladde spiercel heeft één centrale celkern
Het glad spierweefsel is een onwillekeurig spierweefsel, omdat dit niet bewust aangestuurd kan worden, vaak een voortstuwend effect, werkt traag en kan lange tijd onvermoeibaar werken.

WELKE 2 SOORTEN UITLOPERS HEBBEN NEURONEN?

Neuronen hebben twee soorten uitlopers.

Meerdere dendrieten
Één axon
Naast de zenuwcellen bevat het zenuwweefsel ook helpercellen, gliacellen.

WELKE EIGENSCHAPPEN HEBBEN SKELETSPIERWEEFSEL?

Verbonden aan beenderen
zeer lang en cilindrisch
meerdere celkern
dwarse strepen
willekeurige besturing
functie beweging van lichaam

WELKE EIGENSCHAPPEN HEBBEN BLAD SPIERWEEFSEL?

In de wanden van holle organen, klieren, huid
celvorm spoelvormig
een celkern
onwillekeurige besturing
voortstuwend effect vernauwende effect afgifte klierproduct

WELKE EIGENSCHAPPEN HEBBEN HARTSPIERWEEFSEL?

Locatie hart
celvorm cilindrische en vertakt
één celkern
dwarse strepen
onwillekeurige besturing
contractie hart

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

ANATOMIE EN FYSIOLOGIE TOT OP HET BOT LEERPADEN

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding