Powerpoint dysfagie

We slikken 600 keer per dag en er zijn 30 spieren bij betrokken.

- Verslikken (aspiratiepneumonie?)

- Afvallen

- Neurologisch: spierzwakte, coördinatieverlies, valllen, benauwdheid, heesheid

- Slikken gaat niet

- Eten wil niet zakken

- Verslikken, hoesten bij het eten

- Pijn bij het slikken

- Alleen vloeibaar kunnen eten

- Eten blijft in mijn mond staan

- Eten komt weer terug in de mond

Normale orale fase:

- Kauwen, mengen met speeksel, naar achteren bewegen op de tong

- Betrokken zenuwen: nervi trigeminus (V), facialis (VII), hypoglossus (XII). Verder zijn kauw- en tongspieren actief.

Afwijkende orale fase:

- Te weinig speeksel

- Neurologisch

- Dentale afwijkingen

- Slecht gebit, edentaat (geen tanden en kiezen), niet passende prothese

- Niet kauwen

- Verslikken in grote brokken

- Muceus: slijmerig speeksel (de hele dag door)

- Sereus: waterig speeksel (bij bijvoorbeeld watertanden)

Oorzaken:

- Te weinig drinken

- Na radiotherapie

- Sjogren (auto-immuun aandoening)

- Bij bepaalde medicatie (antidepressiva en andere psychische medicijnen)

Gevolgen:

- Eten lijkt taai, wil niet glijden, duurt langer en er is meer kans op verslikking

- Verslikken in speeksel

- Verminderde coördinatie

- Zwakte of uitval van spieren (CVA, Parkinson)

Gevolgen:

- Niet goed kunnen kauwen

- Te laat ingezette slikactie

- Aspiratie

- Eten loopt uit de mond

Oorzaak:

- Aftes

- Tumor

- Mucositis

Gevolg:

- Bolus kan blijven steken

• Sensibiliteit
• Reflexbanen
• Motoriek

Belangrijk is timing en coördinatie

Niet passende prothese of andere zichtbare afwijkingen. Klachten zijn natuurlijk slikklachten en daarnaast pijn.

Slikklachten, heesheid, benauwdheid, pijn.

Oorzaken:

• Web
• Zecker's divertikel (de slokdarmwand bevat een zak waar het eten zich in verzameld)

Klachten:

• Het eten zakt niet en komt weer terug
• vieze smaak

Soms kan de patiënt de zak leegdrukken door de vinger tegen de keel te leggen.

Geen voeding per os (door de mond), neusmaagsonde, PEG (sonde naar de maag via de buikwand). Een PEG sonde geeft bij chronische aandoeningen minder complicaties dan een sonde door de slokdarm.

hoofdrotatie.

Notenkraker slokdarm (oesophagusspasmen): heftige pijnaanvallen en regurgitatie/dysfagie.

Amyotrofe Lateraal Sclerose. Het is een zeldzame neurologische aandoening waarbij motorische zenuwcellen in het ruggenmerg, de hersenstam en in de morotische cortex afsterven. De aansturing vanuit de zenuwen naar de spieren valt weg.

Het komt zeer weinig voor (2 à 3 op 100.000) en er zijn geen specifieke tests. Wel is er een criterialijst die wordt gebruikt als vele andere aandoeningen zijn uitgesloten.

- Moeite met bolusvorming door krachtvermindering (valt vooral op bij vloeibare dranken)

- Lipsluiting en tongkracht te slap 

- Moeite met kauwen en transport van voor naar achter (valt op bij vast voedsel)

- Orale transportfase heeft hierdoor een langere duur

Residu kan achterblijven in de sinus piriformis, daarnaast faryngeaal residu. Teveel voeding te snel nemen vergroot de kans op residu en daarmee de kans op aspiratie.

Het is een kankergezwel in de hypofarynx, meest voorkomend op de sinus piriformes, de farynx achterwand of het postcricoïd.

• Zwelling in de hals
• Pijn in de keel
• Uitstralende pijn naar het oor
• Heesheid
• Stridor en benauwheid
• Slikproblemen en daardoor gewichtsverlies

In de faryngeale fase, wanneer de epiglottis de trachea afsluit en de stemplooien sluiten. Bolustransport wordt vertraagd wat kan leiden tot aspiratie of residu.

Een spierziekte die wordt gekenmerkt door een abnormale vermoeibaarheid van de spieren.

• Vermoeide spieren of uitval van spieren, vaak beginnend bij de oogspieren (hangend ooglid, dubbelzien).
• Later andere spieren in KNO-gebied. Door zwakte van het zachte gehemelte wordt spraak nasaal en last van nasale regurgitatie.
• Slikstoornissen
• Zachte spraak; ademhalingsspieren worden zwakker --> minder ademsteun.

Beloop is uiteenlopend. Sommige patiënten enkel oculaire klachten. Spontaan herstel zonder behandeling in 22% van de gevallen.

Behandeling: bij thymoom (kankergezwel in de zwezerik) chirurgie. Zo niet, medicatie.