Startpagina / Samenvattingen / Arbeid in verandering / sociaal-compromis-vakbeweging

Arbeid en arbeidsorganisattie in Nederland

6 belangrijke vragen over Arbeid en arbeidsorganisattie in Nederland

Wat wordt bedoeld met het sociaal compromis?

Met het sociaal compromis wordt bedoeld de aanvaarding door de vakbeweging van de principes van massaproductie en wetenschappelijk management omdat hier tegenover stond dat de sociale zekerheid werd uitgebouwd, er een eerlijk functieclassificatiesysteem kwam en de lonen stegen langzaam.

Welke gevolgen had het sociaal compromis op de ontwikkeling van de arbeidsorganisatie in Nederland en op de loonontwikkeling?

Het sociale compromis betekende dat de arbeidsorganisaties de vakbonden erkenden als vertegenwoordiger van de werknemer en dat de lonen langzaam stegen. Hierdoor ontstond er een relatief lange periode van arbeidsrust en sociale vrede.

Wat was de invloed van de radicalisering van de vakbeweging in de jaren '70?

Het ongenoegen op de werkvloer over de kwaliteit van het werk leidde tot wilde acties en het sociaal compromis kwam onder druk te staan. Dit leidde ook tot een (tijdelijke) radicalisering van de vakbeweging. Dit uitte zich o.a. in pogingen om de organisatie op de werkvloer binnen het bedrijf (het zgn bedrijvenwerk) te versterken. De aandacht voor kwaliteit van het werk van de kant van de vakbeweging werd ondersteund door het stille protest van de werknemers in de vorm van ziekteverzuim en verloop dat werd aangemoedigd door de krappe arbeidsmarkt.

Wat zijn de gevolgen van automatisering en standaardisering volgens Brenninkmeijer, Steijn en De Witte?

In hooggeautomatiseerde fabrieken vonden de onderzoekers dat de werkploegen kleiner werden en dat het contact tussen baas en ploeg intensiever was. Verder werd de controle steeds meer geregeld vanuit de meetkamer ipv vanuit de fabriek zelf. Er kwam meer afwisseling in het werk, het routinematige karakter verdween.

Steijn en De Witte kwamen dertig jaar later tot ongeveer dezelfde conclusies. Ook zij vonden dat de kwaliteitseisen aan de werknemer waren veranderd, dat het productieproces complexer was geworden en dat het directe contact met het proces afnam.

Braverman was een aanhanger van de arbeidsprocesbenadering. Wat houdt de arbeidsprocesbenadering in?

De arbeidsprocesbenadering vindt dat de arbeidsorganisatie de plaats is waar het kapitaal zijn macht uitoefent. Vormgeving gaat dus over macht.

De tegenhanger van de arbeidsprocesbenadering is de sociotechnische benadering. Wat houdt deze benadering in?

De sociotechnische benadering gaat er vanuit dat binnen iedere onderneming ruimte is voor verbetering van de kwaliteit van de arbeid. Er is dus geen sprake van macht.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Arbeid in verandering | 9789013024029 | Joris Van Ruysseveldt, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Arbeid en arbeidsorganisattie in Nederland