Startpagina / Samenvattingen / Arbeidsovereenkomstenrecht / cao-wg-rechtsregel

De arbeidsovereenkomst - Werkgever

44 belangrijke vragen over De arbeidsovereenkomst - Werkgever

Rechtsregel Unieke Kinderopvang

Bepalingen waaraan de wg en wn ogv art. 9 WCAO gebonden zijn geraakt, zijn deel uit gaan maken van de tussen hen bestaande aovk. Doorwerking van die cao blijft dus gelden, ook al wordt in een nieuwe cao iets anders afgesproken, dat is in strijd met het recht (art. 9, 12 en 13 WCAO)

Een minimum-cao: collectief is afgesproken dat de wn en wg mogen afspreken dat een voor de wn gunstigere regeling wordt overeengekomen.

Rechtsregel Beenen/Vanduho

Als een cao avv is verklaard, de wn op het moment dat hij arbeidsongeschikt is geworden daar een beroep op kan doen en die avverklaringen tegenover zijn wg kan doen gelden door doorbetaling, dan wordt het recht niet aangetast doordat in de loop van dat tijdvak de bedoelde bepalingen ophouden algemeen verbindend te zijn.

Rechtsregel Rode Kruis Ziekenhuis/Te Riet

Algemeen verbindend verklaarde cao-bepalingen hebben geen nawerking, omdat dat niet zou stroken met de Wet avv. Daarin is namelijk bepaald dat er geen terugwerkende kracht voor een avv mogelijk is en de duur van de avv strikt moet worden bepaald. Extensieve interpretatie van de avv zou dus ongepast zijn.

Rechtsregel Boonen/Quicken

Op grond van art 12 Wcao is 'elk beding' dat strijdig is met de cao waaraan beiden partijen gebonden zijn, nietig. In plaats van zodanig beding gelden de bepalingen van de cao. Of het beding nou voordelig of nadelig is voor de werknemer

Rechtsregel Teunissen/Welter

Daar ogv art. 12 Wcao elk beding dat strijdig is met een cao waaraan beide partijen zijn gebonden nietig is en dat in plaats daarvan de cao-bepalingen gelden, moet de rechter de vraag beantwoorden of hetgeen ten aanzien van het overwerk in de aovk is bepaald, gunstiger is dan het dienaangaande in de cao is bepaald. Het ging hier namelijk om een cao die als minimumgarantie mbt de arbeidsvoorwaarden gold en dat bedingen die ten gunste van de wn van de cao afwijken, geldig zijn.

Rechtsregel Suk/Brittania

Op grond van art. 14 Wcao is de wg tov de wn die niet gebonden is aan de cao wel de daarin neergelegde verplichtingen van hem moet na komen, tenzij in de cao anders is bepaald. Het verschil tussen gebonden en ongebonden wn's is erin gelegen dat ongebonden wn's geen nakoming van de wg kunnen vorderen van diens verplichtingen uit de cao.

Rechtsregel Bollemeijer/TPG Post

Ook in het geval dat werknemers niet lid zijn van een vakbond en de cao niet verbindend is verklaard, worden werknemers beschermd door een cao als vakorganisaties bij de totstandkoming van de cao betrokken zijn geweest. Pratijen kunnen in hun iaovk's een afwijking van de dwingende wetsbepaling opnemen, mits deze afwijking overeenkomt met hetgeen is neergelegd in een cao, ook ingeval deze cao niet rechtstreeks van toepassing is.

Rechtsregel De Bruin/Vervoersbonden

De wg was aansprakelijk voor schade die de vakbonden leden ten gevolge van het handelen van de wg dat in strijd was met de cao, dus nakoming gevorderd. De rechter heeft de vrijheid om de wg te veroordelen in schadevergoeding, ook als dat niet is bepleit.

Rechtsregel Kuypers I

De wg mag met de wn's afspreken dat een cao terugwerkende kracht heeft.

Een vakbond mag opkomen voor de belangen van werknemers, ondanks het feit dat zij geen partij was bij het sluiten van de cao. Aangezien haar ogv art. 12 Wcao een vorderingsrecht toekomt, want de nietigheid van art. 12 Cao is absoluut en iedere belanghebbende kan daarop een beroep doen.

Rechtsregel Vacaturestop Justitie

De vacaturestop kan niet worden aangemerkt als regeling op het gebied van het aanstellingsbeleid, art. 27 lid 1 sub e WOR. In de wetsgeschiedenis is namelijk bepaald dat de OR geen instemmingsrecht heeft aangaande de vaststelling of wijziging van primaire arbeidsvoorwaarden. Daar een vacaturestop nog fundamenteler is dan het hiervoor genoemde, kan daarvoor sowieso geen instemmingsrecht van de OR zijn vereist.

Rechtsregel COR/Unilever

De opsomming van art. 27 WOR is limitatief. Of een besluit onder dat artikel valt moet worden beoordeeld met inachtneming van inhoud, doel en strekking van het betreffende besluit en inhoud, doel en strekking van art. 27 WOR.

Rechtsregel Streekziekenhuis Dongemond

Als de ondernemer bij zijn adviesaanvraag (aan de OR) ten onrechte de beweegredenen en de gevolgen van zijn voorgenomen besluit niet heeft vermeld, noch de naar aanleiding daarvan voorgenomen maatregelen en hij voorts het besluit heeft genomen in strijd met gedane toezeggingen zonder de betrokken belangen voldoende af te wegen, heeft hij niet in redelijkheid tot het bestreden besluit kunnen komen.

Rechtsregel Smit Vlootbeheer, Barracuda

De ondernemer en de OR mogen, naast de voorgenomen besluiten die in art. 25 lid 1 WOR zijn opgenomen, overeenkomen dat de OR ook tav andere besluiten van de ondernemer een adviesrecht heeft.

Rechtsregel Zutphens Personeelscollectief

Een staking kan worden verboden als deze ogv bedreiging van de in art. G ESH vermelde belangen als onrechtmatig kan worden aangemerkt.

- staking is een uiterst middel

- staking moet proportioneel zijn in tijdsduur en de wijze. Hoe essentiëler de dienst voor maatschappelijke belangen, hoe eerder het stakingsrecht beperkt mag worden

Is aan de voorwaarden voor een rechtsgeldige staking voldaan dan kunnen acties in beginsel slechts worden verboden indien de tijd voor rechtstreeks in hun belangen getroffen personen te kort is om adequaat in te spelen op de gevolgen van de acties.

Rechtsregel FNV/Kip en Sloetjes

i.c. viel de staking niet onder art. 6 lid 4 ESH; de actie van de bonden kan niet worden aangemerkt als die van het normale type van collectie actie van werknemers. De actie van de bonden had geenszins het karakter van een werkstaking. Een zo vergaande bedrijfsbezetting als de onderhavige kan niet geoorloofd worden wanneer het daarmede beoogde doel via rechterlijke tussenkomst kan worden bereikt. Er lagen nog andere middelen ter beschikking van de bonden om hetzelfde te bereiken (o.a. recht van enquete).

Rechtsregel Veurink/FNV

Bij een collectieve actie die door de vakbond wordt georganiseerd, mogen n's die aan de actie deelnemen er van uitgaan dat het gaat om een geoorloofde uitoefening van het recht op collectief optreden tot op het tijdstip dat bekend wordt dat de rechter de actie onrechtmatige heeft geoordeeld. In beginsel is dus geen plaats voor het opleggen van disciplinaire maatregelen door wg's aan wn's obv acties die voor het oordeel van de rechter hebben plaatsgevonden, tenzij het voor de wn zonder meer duidelijk was dat de actie de grenzen van het geoorloofde overschreed en dat hij dus onbehoorlijk handelde.

Rechtsregel Wielemaker/De Schelde

De HR oordeelde dat de omstandigheid dat de gevolgen van een protestactie alle wn's raken, ook zij die werkwillig waren en geheel buiten de actie stonden, niet méér in de risicosfeer van de wg dan in die van de wn ligt.

Wanneer ben je gebonden aan een cao?

Als je ogv art. 9 lid 1 lid bent geworden van een vakbond die betrokken was bij de ovk. Je blijft ook na je lidmaatschap gebonden tot wijziging van de cao of verlenging daarvan (art. 10). Beëindiging van het lidmaatschap heeft daarop geen invloed (art. 11).

Wat zijn obligatoire afspraken?

Afspraken tussen de cao-partijen (de vakbonden en wg-verenigingen). Tegen deze afspraken staan acties uit boek 6 open.

Wat bepaalt Boonen/Quicken over de toepassing van art. 12 Wcao?

Dat het afhankelijk is van de redactie van de cao-bepaling wat er nietig is op grond van art. 12.

Als het een standaard cao-bepaling betreft is afwijking altijd nietig.

Als het een minimum-bepaling betreft dan mag alleen naar boven worden afgeweken van de bepaling, naar beneden is nietig.

Als het een maximum-bepaling betreft dan mag alleen naar beneden worden afgeweken van de bepaling, naar boven is nietig.

Wanneer is art. 14 Wcao van toepassing?

Als de wg lid is (en dus gebonden) en de wn niet.

Wanneer is een ongeorganiseerde wn toch gebonden aan de cao-bepalingen waaraan de wg wel is gebonden?

Als hij stilzwijgend of uitdrukkelijk instemt met de bepalingen uit de cao.

Uitdrukkelijke instemming geschiedt dmv een incorporatiebeding (in de iaovk) of met arbeidsvoorwaarden.

NB. hij kan de cao-bepalingen niet zelf afdwingen!! Suk/Brittania

Wat zegt Unieke Kinderopvang over nawerking van de cao?

Dat een nieuwe minimumcao geen afbreuk doet aan gunstiger oude voorwaarden, deze blijven van kracht.

Wie kunnen nakoming vorderen van een avv cao?

- de wg en de wn op grond van hun iaovk

- de vakbonden op grond van art. 3 WAVV: Thuiszorg --> namelijk alle belanghebbenden kunnen dat ogv art. 9 Wcao.

- de vakbonden kunnen ook nietigheid en schadevergoeding inroepen/vorderen op grond van art. 3 lid 2 en 4 WAVV.

Tot op welke hoogte hebben avv cao-bepalingen nawerking?

Geen, zie Rode Kruis Ziekenhuis/Te Riet; de oorspronkelijke arbeidsvoorwaarden herleven.

Beenen/Vanduho heeft hierop een uitzondering gemaakt: als er een bijzonder verkregen recht bestaat, hebben de avv cao-bepalingen wel nawerking.

Omdat er ook geen terugwerkende kracht is ogv art. 2 lid 3 WAVV, is extensieve uitleg van de avv cao-bepalingen ongepast.

Wanneer heeft de vakbond en wanneer de OR recht op medezeggenschap?

De vakbond als het gaat om primaire arbeidsvoorwaarden per bedrijfstak/onderneming op basis van een cao. Daarnaast ook bij collectief ontslag.

De OR als het gaat om bedrijfseconomische beslissingen (art. 25 WOR) en personeelsregelingen (art. 27 WOR).

Waar moet je op letten bij het adviesrecht van de WOR?

Art. 25. Kan er in redelijkheid tot het besluit zijn gekomen? Er moet meestal sprake zijn van een belangrijk besluit, anders geldt het adviesrecht niet.

Ook van belang is wat de OR en de ondernemer met elkaar hebben afgesproken: Smit Barracuda.

Daarnaast moet er sprake zijn geweest van overleg (lid 4), moet het advies tijdig worden gevraagd (lid 2) waarbij een overzicht wordt verstrekt van de beweegredenen van het besluit en de gevolgen voor de wn's (lid 3) en moet de OR schriftelijk op de hoogte worden gesteld van het genomen besluit (lid 5).

Waar gaat het Linge Ziekenhuis-arrest over?

Daarin was geen adviesrecht gevraagd. Toen mocht er beroep worden ingesteld bij de OK Amsterdam.

Wat werd beslist in het Holland Casino-arrest?

Dat het moest gaan om 'regelingen', dus om besluiten die voor grote groepen gelden.

Waar moet je op letten bij het instemmingsrecht van art. 27 WOR?

- art. 27 lid 1 WOR is een limitatieve opsomming

- het moet gaan om een groep van de wn's of alle wn's in een bedrijf

- voordat de ondernemer een besluit neemt, legt hij het besluit aan de OR voor met daarbij de beweegredenen en de gevolgen (lid 2)

- is de besluitvorming niet al helemaal uitgewerkt in een cao?

- het gaat niet over primaire arbeidsvoorwaarden, daarover hoeft geen instemming te worden gevraagd aan de OR (zie Vacaturestop Justitie-arrest)

Wie mogen een collectieve staking initiëren?

Vakbonden en personeelscollectieven (Zutphens personeelscollectief)

Wanneer valt een staking onder art. 6 lid 4 ESH?

Als er sprake is van een normale staking, dwz een staking die tegen de wg is gericht.

Ook als de staking tegen bijv de overheid gericht is (maar dus tegen de wg gekeerd), valt het onder art. 6 lid 4 ESH tenzij het een zuiver politieke staking is.

Andere afwijkende stakingsvormen vallen er in principe ook onder, tenzij zij evenwichtsverstorend zijn. Een bedrijfsbezetting is bijv te afwijkend ogv Kip en Sloetjes-arrest.

Wat zijn zwaarwegende procedureregels? (spelregels)

De staking moet als uiterst middel gelden en moet tijdig worden aangezegd.

Of de staking als ultimum remedium wordt ingezet moet door de rechter met terughoudendheid worden beoordeeld (Sara Lee-arrest)

In welk arrest is de redelijkheidstoets mbt staking uitgewerkt?

In het FNV/VSN-arrest.

Schadelijke gevolgen moeten worden geduld door wg en derden, tenzij..

- algemene belangen daar tegen zijn (gezondheidszorg, openbare orde)

- niet proportioneel zijn

- zwaarwegende belangen zich daar tegen verzetten, waarbij de belangen van de vakbond van groot belang zijn.

Wat houdt betrokkenheid bij een cao in?

Dat het de bedoeling was dat de afspraken die door de partijen werden gemaakt, de wg en wn zouden binden. Als je tot een groep behoort waarvoor de cao niet geldt, ben je dus niet betrokken bij een cao.

Wat houdt gebondenheid aan een cao in?

Dat je lid bent bij de vereniging die de cao heeft gesloten en betrokken zijn bij de inhoudelijke bepalingen. Daarnaast zijn de verenigingen die de cao sloten uiteraard sowieso gebonden.

Uit welk arrest blijkt dat je niet kan afdwingen dat de cao ook op jou van toepassing is?

Suk/Brittania

Wat is verschil tussen werking van cao en avv-cao?

Bij avv-cao zijn ook ongebonden wg en wn gebonden aan de cao, bij de normale cao zijn alleen de gebonden wg en wn dat.

Voor de gebonden wn's heeft de avv wel nawerking.

Voor de ongebonden wn's heeft de avv geen nawerking, dat zou ook tegen hun rechten ingaan aangezien zij nooit hebben ingestemd met de cao. Ziekenhuis Rode Kruis/Van Riet (Zie Beenen/Vanduho voor uitzondering mbt rechten)

Welke methode van cao-uitleg wordt toegepast op een normatieve bepaling?

Dan geldt de cao-norm, het objectieve kenbaarheidscriterium is beslissend. Partijen hebben nl niet deelgenomen aan het overleg en hebben dus niks te maken met de Haviltex-norm.

Waar moet je op letten bij de uitleg van een cao-bepaling?

Op de aannemelijke gevolgen van de bepaling; zijn die bedoeld zoals uit de grammaticale interpretatie zou volgen?

Welk arrest moet worden toegepast als er sprake is van beperking van de vrijheid van de wn?

Philips/Oostendorp: dat arrest is geschreven over het concurrentiebeding, maar in gevallen als het opnemen van een eenzijdig wijzigingsbeding is dat arrest ook relevant. Ogv dit arrest moet naar het wijzigingsbeding worden verwezen in de regeling en die moet ondertekend worden.

Wanneer is er sprake van een belangrijke bedrijfseconomische wijziging? (art. 25 WOR)

Als die gevolgen heeft voor het personeel is iets als snel 'belangrijk'

Hoe zou een ondernemer tot een wijziging in de vakantieregeling moeten komen?

Na overleg met de vakbonden. Inspraak van de OR heeft geen zin, want dan blijft de wijziging een eenzijdig besluit van de ondernemer en je wil nu juist de werknemers binden aan een vakantieregeling.

Op welke manieren kan opgekomen worden voor de rechten van wn's?

- via de OR

- via vakbonden

- door het recht van enquete

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Arbeidsovereenkomstenrecht | 9789013088465 | Van der Grinten

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.