Startpagina / Samenvattingen / Class notes - basismethodiek counselling / empathisch-client-vaardigheden

Basismethodiek counselling

32 belangrijke vragen over Basismethodiek counselling

Hoe ga je met tegenzin en weerstand om als hulpverlener?

normaliseer en accepteer dit
zie dit als vermijdingsdrang; bespreek mogelijke resultaten
wees realistisch en flexibel naar cliënt
zoek naar motivatie om over weerstand heen te komen
judotechniek (neem het standpunt van de cliënt aan zo heeft hij zijn eigen regie)

Wat zijn de gesprekstechnieken/ communicatievaardigheden voor een hulpverlener?

afstemmen (aanwezig zijn)
actief en empathisch luisteren (luister naar betekenis)
empathisch reageren
doorvragen
samenvatten en parafraseren

Waar bestaat empathisch luisteren uit?

gefocust luisteren
luisteren naar emoties/ ervaringen/ gevoelens
luisteren naar gedachten en denkpatronen
luisteren naar gedrag en gedragspatronen
luisteren naar sterke punten
luisteren naar non verbale communicatie
luisteren naar ontbrekende elementen

Wanneer reageer je fout tijdens het luisteren/ reageer je niet empathisch? (schaduwkanten)

filters waarmee je luistert
eigen zorgen opzij zetten
beoordelend luisteren
luisteren in stereotypen (etiketten plakken)
niet voldoende diepgang
onvolledig begrip
te veel meeleven
gebrekkig interrumperen

Wat zijn de 3 kernwoorden (fundamentele communicatie vaardigheden) voor empathisch reageren?

Doorvragen
Samenvatten
Uitdagen

Wat zijn de fasen van empathie?

Empathisch resonantie
getoonde Empathie
ontvangen empathie

Welk effect heeft Empathisch reageren per fase?

verhelder problemen en inventariseer de mogelijkheden
ontdek en evalueer de mogelijke doelen
bepaal welke actiestrategie voor de gestelde doelen
actiefase: help cliënt obstakels van actie te benoemen, overwinnen en doel te bereiken

Wat zijn de 3 dimensies van effectief reageren om cliënt verder te helpen?

Nauwkeurig waarnemen (zien hoe een cliënt zich voelt)
Technisch kunnen (gevoel herkennen en een opening geven om over te praten) = vaardigheid
Assertiviteit (het delen van waarnemingen) = houding

Welke richtlijnen zijn er voor Empathisch reageren?

gebruik het tijdens alle fasen
reageer selectief op kern boodschappen
reageer in de context, niet op alle woorden
wees bewust van je sociale beïnvloeding
gebruik als stimulans om cliënt in actie te brengen
middel om cultuurverschillen te overbruggen

Wat is de schaduwkant van Empathisch reageren?

niet reageren
afleidende vragen stellen
cliché praat
interpretaties vanuit theorie
ongevraagd advies geven
papegaaien
aardig gevonden worden/ sympathie kweken
doen alsof/nep zijn

Waarom laat je de cliënt een samenvatting geven?

om hulpverleningsproces zelf toe te eigenen
kernpunten op rij te laten zetten
om een volgende stap te zetten

Wat wordt bedoeld met uitdagen en wat is het doel?

= tegenstrijdige gezichtspunten naar voren brengen.
draagt bij aan positieve resultaten
denkbeelden toetsen aan werkelijkheid
vraagtekens zetten bij patronen van denken, gedrag en expertise

Wat zijn blinde vlekken?

dingen die we niet zien of die we negeren te zien
die ons weerhouden om probleemsituaties te onderkennen en te hanteren of om kansen te benutten
staan verandering in de weg
Bijvoorbeeld: voortijdige conclusies trekken; dingen niet in de context beschouwen; gebrek aan zelfbewustzijn

Welk soorten blinde vlekken zijn er?

Onwetendheid
dingen niet goed doordenken
zelfbedrog
kiezen om onwetend te blijven
wel weten maar niets mee doen

Noem 2 vaardigheden om blinde vlekken op te sporen.

Reframing: proces van transformeren van blinde vlek naar nieuwe perspectieven
Gevorderde empathie: de boodschap achter de boodschap/ helpen verbanden te leggen/ impliciet expliciet maken

voorbeeld vragen: welke kansen laat ik liggen?/ wat wil ik niet doen? wat zie ik over het hoofd?/ op welke manier ben ik niet eerlijk tegenover mezelf?

Wat is zelf onthulling?

iets over jezelf of uit jouw ervaring vertellen als hulpverlener

Wat zijn de richtlijnen om zelfonthulling in te zetten?

zorg voor een gepast moment; moet toevoegen aan bewustwording van cliënt
let op wanneer je het gebruikt (timing)
selectief en gefocust (geen eindeloze verhalen)
niet te vaak inzetten
belast cliënt niet te veel
blijf flexibel

Wat is relatiegerichte directheid?

directheid mbt gebeurtenissen in de relatie; ook wel metacommunicatie genoemd

Hoe vertaal je uitdagingen in actie?

ophouden: stop met zelf medelijden
beginnen: herken zelf verzekerde gedachtegangen en breng die tot uiting
doorgaan: welk activiteiten lossen problemen op en dit inzien en hierop voortborduren

Noem de algemene richtlijnen als hulpverlener bij het zoeken naar waarde (taak 3 fase I)

help te richten op onderwerpen die iets kunnen opleveren
houd voeling met de voortgang en richting
vermijd onnodig rekken van deze fase
help werken naar de punten die het meeste waarde opleveren en hanteerbaar zijn
moedig aan om te handelen op basis van wat ze leren

Waar moet je rekening mee houden tijdens de besluitvorming?

zijn het werkbare beslissingen
wat wil de cliënt zelf?
ontwikkel doelen en strategieën
stel plannen op
voer de plannen uit

Wat is de kracht van doelenstellen?

helpen aandacht en actie te richten op iets
helpt energie en inzet te mobiliseren
geven motivatie om effectieve strategieën te zoeken
geeft gevoel van betekenis en richting

Wat zijn de schaduwkanten van kiezen van strategieën?

wishfull thinking (geen rekening houden met risico's)
op safe spelen
vermijden van het ergste
blinde vlekken

Wat is de waarde van een goed plan?

discipline ontwikkelen
haalbare doelen
helpt strategieën te zoeken en vinden
realiteitstoetsing
verheldert welke hulpbronnen nodig zijn
brengt onverwachte obstakels aan het licht

Welke 2 vaardigheden spelen een belangrijke rol bij het programma voor verandering?

Discipline
Zelfcontrole

Waarmee help de hulpverlener bij de actiepijl?

plannen om aan de slag te gaan
prikkels en beloningen vinden om inzet vol te houden
helpt actiegericht contracten met zichzelf en de omgeving op te stellen
help met verwerven van benodigde vaardigheden
helpt systeem voor sociale ondersteuning uit dagelijks leven op te zetten
voorbereiding op leven zonder hulpverlener
besef dat niet ieder cliënt wil veranderen

Wat is de schaduwkant van de actiepijl?

aarzeling om stap te zetten (indolentie)
passiviteit
aangeleerde hulploosheid
negatieve zelfspraak
vicieuze cirkels
wanorde
neiging tot vervallen in chaos (entropie)
valse hoop
noodzaak tot verandering
vervallen in oude gewoontes

Wat zijn de 3 fundamentele doelstelling voor hulpverlening bij gedragsverandering?

Het realiseren van levens verbeterende veranderingen
het aanleren van zelfredzaamheid (relaties onderhouden, kansen herkennen)
het ontwikkelen van preventiementaliteit (toekomstige situaties beter inschatten)

Wat zijn de vaardigheden die nodig zijn in Fase I (mogelijkheden) per taak?

afstemmen, actief luisteren, doorvragen, samenvatten, empathie, omgaan met tegenzin
uitdagen, gevorderde empathie, blinde vlekken ontdekken, zelfonthulling, aanmoediging, confrontatie
uitdagen tot actie, uitnodigen om onbenutte kansen toe te eigenen, problemen oplosbaar formuleren, relatie gerichte directheid (metacommunicatie)

Wat zijn de vaardigheden die nodig zijn in Fase II (keuze/doel) per taak?

creativiteit, brainstormen, divergentie (out of the box), toekomst gericht vragen, rolmodellen gebruiken
vertalen naar resultaten, concrete, betekenisvolle en realistische doelen helpen stellen
inzet/ prikkel tot actie stimuleren, self efficacy benadrukken, kosten en baten helder maken, eigenaarschap benadrukken, zijn de doelen aantrekkelijk genoeg, concurrerende bezigheden benadrukken

Wat zijn de vaardigheden die nodig zijn in Fase III (inzet/strategie) per taak?

brainstormen, referentiekaders zoeken, ondersteuning, vaardigheden aanleren
vergelijkingen maken, overgaan tot actie benadrukken
plannen maken

Welke vormen van Feedback ken je?

Bevestigende feedback
corrigerende feedback

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

basismethodiek counselling

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding