Nederland internationale rechtsorde - Ontwikkeling van de rechtsbescherming tegen bestuursoptreden

14 belangrijke vragen over Nederland internationale rechtsorde - Ontwikkeling van de rechtsbescherming tegen bestuursoptreden

Hoe wordt het bestuursinstrument genoemd waarbij de Kroon uit eigener beweging tot vernietiging van een besluit over gaat?

Spontane vernietiging
Dit kan gebeuren onafhankelijk van een administratief beroep. Dit behoort tot de normale ministeriële verantwoordelijkheid.

Op welke terrein was er in de 19e eeuw plaats voor 'administratieve rechtspraak'?

Belastingen

Wat was het uitgangspunt van de burgerlijke rechter bij het toetsen van  het bestuursoptreden?

Het privaatrecht is het (al)gemene recht, tenzij het publiekrecht ter zake een bijzondere regeling bevat.
Onderscheid: overheid als bijzonder persoon, maatschappelijk verkeer als                                 burger.
                        overheid als drager van openbaar gezag.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

'Voorwerp van het geding' Wat is de Latijnse term?

Obiectum litis
De bevoegdheid van de rechterlijke macht is afhankelijk van het voorwerp van het geschil; het recht waarin de aanlegger vraagt te worden beschermd.

Niet de aard van het recht waarop de verweerder zijn verweer grondt:
De burger stelt in zijn eis dat de overheid jegens hem een burgerlijk recht heeft geschonden; de overheid heeft onrechtmatig gehandeld.

Wat regelen de Wet Arob en de Awb?

De rechtsbescherming tegen de overheid

Arob = Wet Administratieve Rechtspraak Overheids Beschikkingen.
Bezwaar en beroep kan worden aangetekend tegen de meeste besluiten van de overheid, waartegen geen ander beroep mogelijk is.
Tegen door de Kroon genomen besluiten was geen Arob beroep mogelijk.

'de aard van de rechtsbetrekking doet er toe'. Welke Latijnse term hoort hierbij?

Fundamentum petendi.

De beslissingen waartegen beroep kan worden ingesteld staan in de specifieke wet vermeld.
Er is sprake van een specifieke rechtsbetrekking tussen overheid en burger die in een besluit of beschikking tot uitdrukking komt.

Wanneer verklaart een burgerlijke rechter de eiser niet ontvankelijk in een geschil met de overheid?

Als er een met voldoende waarborgen omklede administratieve rechtsgang openstaat. Deze is gespecialiseerd.
Als een burger zijn eis maar privaatrechtelijk heeft ingekleed, houdt de burgerlijke rechter bevoegdheid in stand.

Hoe is de adminstratieve rechtsbescherming geregeld?

  1. Is een gespecialiseerde bestuursrechter bevoegd? Zo nee,
  2. Is de algemene bestuursrechter bevoegd? Zo nee
  3. Dan kan volgens het obiectum litis-beginsel een beroep worden gedaan op een burgerlijk rechter, door het stellen van een onrechtmatige daad.

Waar zorgde het Lindenbaum-Cohen arrest voor?

Er kan ook sprake zijn van een onrechtmatige daad:
als er gehandeld wordt in strijd met een ongeschreven rechtsnorm of
als er niet gehandeld wordt volgens ongeschreven rechtsnormen.

Als gevolg van dit arrest werd het begrip onrechtmatige daad verder uitgewerkt, waardoor het niet meer enkel mogelijk was om een onrechtmatige daad aan te nemen bij een strijd met de wet.

Op welke terreinen liggen de taken van de Raad voor de Rechtspraak?

  • Financieel beleid: begroting + budgetten aan gerechten: afhankelijk van het aantal afgedane zaken: outputfinanciering.
  • Bedrijfsvoering: materiële voorzieningen en personele ondersteuning. Ook doelmatigheid en kwaliteitsbeleid.
  • Rechtseenheid en juridische kwaliteit.

Hoe heeft de inhoud van  de rechterlijke toetsing zich ontwikkeld?

De toetsing van het bestuursoptreden is steeds minder terughoudend geworden.
Door het arrest Lindenbaum-Cohen; een onrechtmatige daad is ook als er in strijd gehandeld wordt met de ongeschreven rechtsnorm, kon ook het bestuur aangesproken worden op 'algemene beginselen van behoorlijk bestuur'.

De toenemende rol van de staat groeide, ook de lacune van controle op overheidshandelen. Hoe werd dit opgevangen?

1. Burgerlijk rechter
2. Rechtsbescherming in bijzondere wetten
3. Wet Arob (1976) Wet administratieve rechtspraak overheidsinstanties

Bevoegde rechters in administratieve zaken:

1. Burgerlijk rechter, eerst bevoegd onder art. 2 RO en later onder art. 112 eerste lid Gw.
  • Obiectum litis: burgerlijk rechter is bevoegd wanneer de burger in zijn eis stelt dat de overheid jegens hem een burgerlijk recht heeft geschonden. Doorslaggevend zoals dat door de burger is gesteld, voorwerp van geschil.
  • Burgerlijk rechter verklaart een particulier niet-ontvankelijk in zijn eis wanneer een administratieve rechter bevoegd is. Behoudt bevoegdheid indien deze rechtsgang tekortschiet (Changoe-arrest).
2. Administratieve rechters (later ingesteld):
  • Fundamentum petendi: bevoegdheid gebaseerd op de aard van de rechtsbetrekking.

Opinie Raad voor de Rechtspraak

Plus:
- Bekostigd door publieke middelen, eisen mbt klantgerichtheid, snelheid en efficiënt beheer mogen gesteld worden.

Min:
- aantasting onafhankelijkheid van de rechterlijke macht
- kan invloed hebben op zorgvuldigheid en behandeling zaken.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo