Startpagina / Samenvattingen / Beginselen van de democratische rechtsstaat : inleiding tot de grondslagen van het Nederlandse staats- en bestuursrecht / kamer-recht-regering

Het - Parlement

Q: Wat is het recht van interpellatie?

Het recht van interpellatie , een uitnodiging tot debat aan een minister, is een van de vier rechten die vallen onder de controlerende taak van de volksvertegenwoordiging.

8 belangrijke vragen over Het - Parlement

Heeft de Eerste Kamer het recht van interpellatie? En het recht van enquête?

Ja, de Eerste Kamer beschikt in principe over dezelfde controlemiddelen als de Tweede Kamer. Ministers dienen ook aan de Eerste Kamer de gevraagde inlichtingen te verstrekken. Waar de Tweede Kamer het vragenrecht ook mondeling gebruikt (het wekelijkse vragenuurtje), worden in de Eerste Kamer alleen schriftelijke vragen gesteld. Interpellaties komen ook in de Eerste Kamer voor, maar zijn zeldzaam. Het modernere ‘dertigledendebat’ van de Tweede Kamer is in de Eerste Kamer onbekend. Het enquêterecht heeft de kamer sedert 1887. Zij heeft er echter nooit gebruik van gemaakt.

Wat is de voornaamste reden van voor het handhaven van het 2-kamerstelsel?

De eerste kamer wordt ook wel aangeduid als kamer van revisie of de chambre de réflexion, waarin nog eens rustig wordt nagedacht over de aanhangige wetsvoorstellen en overige beleidsvoornemens van de regering. Het belang van deze heroverwegingsfunctie was de voornaamste reden voor het handhaven van het 2-kamerstelsel bij de grondwetsherziening van 1983.

Wat is het recht van interpellatie?

Het recht van interpellatie, een uitnodiging tot debat aan een minister, is een van de vier rechten die vallen onder de controlerende taak van de volksvertegenwoordiging.

Wat wordt bedoeld met het verkapt recht van amendement, dat de EK zich heeft toegeëigend?

De EK heeft niet zoals de TK het recht van amendement (art. 84 Gw) en het recht van initiatief (art. 82 eerste lid Gw). Zij heeft slecht de keuze aannemen of verwerpen (art. 85 Gw). Het is wel mogelijk dat de regering op aandringen van de EK wijzigingen aanbrengt in het wetsvoorstel. Deze wijzigingen worden weer als wetsvoorstel behandeld in de TK. Dergelijk wijzigingsvoorstel heet novelle en wordt ook wel het verkapt recht van amendement genoemd.

Kent het Nederlandse stelsel een conflictenregeling?

Anders dan bij ander 2-kamerstelsel kent NL geen speciale conflictenregeling in geval van een verschil van mening tussen de EK en TK. De kamer met de minste bevoegdheden en minder democratische legitimie dient zich gereserveerd op te stellen.

Wat is het rechtsgevolg bij aanvaarding van een motie?

Met een motie wordt de regering, ivm het onderwerp dat in de kamer aan de orde is, op haar eigen taak aangesproken. Als de regering wetsvoorstellen gaat voorbereiden, zullen de indieners graag zien dat de zij de motie hierbij betrekken. De motie heeft na aanvaardiging geen rechtsgevolg. Er wordt een verzoek gedaan dat de regering kan inwilligen of naast zich neer leggen.

In welke opzichten verschilt het recht van enquête van het inlichtingenrecht (interpellaties, spoeddebatten, mondelingen en schriftelijke vragen)?

Zowel inlichtingenrecht als het enquêterecht dient ertoe het parlement van informatie te verschaffen waarmee het de controlerende taak jegens de regering kan uitoefenen. Het bijzondere van het enquêterecht is dat dit middel de beide kamers de gelegenheid geeft ook buiten de verantwoordelijke ministers om inlichtingen in te winnen. Bovendien kunnen in het kader van een enquête getuigen worden gedwongen te verschijnen om onder ede te worden gehoord.

Mogen bewindspersonen die in de vergadering van de TK of de EK aanwezig zijn meestemmen over beslispunten die in die vergadering aan de orde komen?

Bewindspersonen (ministers en staatsecretarissen) kunnen in normale tijden geen lid van de kamers zijn. Voor demissionaire bewindslieden geldt een uitzondering (zie art. 57 Gw).
Missionaire bewindslieden zijn geen kamerlid. Zij kunnen aan de beraadslaging deelnemen (art. 69 Gw), maar beslissingen van de kamers worden genomen door de leden.
Uit deze buitenstaanderspositie van bewindslieden blijkdt dat in Nederland het dualisme voor de verhouding tussen parlement en kabinet toch wel tot op zekere hoogte een leidend beginsel is.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Beginselen van de democratische rechtsstaat : inleiding tot de grondslagen van het Nederlandse staats- en bestuursrecht | 9789013023947 | M C Burkens

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Het - Parlement

8 belangrijke vragen over Het - Parlement

Heeft de Eerste Kamer het recht van interpellatie? En het recht van enquête?

Wat is de voornaamste reden van voor het handhaven van het 2-kamerstelsel?

Wat is het recht van interpellatie?

Wat wordt bedoeld met het verkapt recht van amendement, dat de EK zich heeft toegeëigend?

Kent het Nederlandse stelsel een conflictenregeling?

Wat is het rechtsgevolg bij aanvaarding van een motie?

In welke opzichten verschilt het recht van enquête van het inlichtingenrecht (interpellaties, spoeddebatten, mondelingen en schriftelijke vragen)?

Mogen bewindspersonen die in de vergadering van de TK of de EK aanwezig zijn meestemmen over beslispunten die in die vergadering aan de orde komen?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Kritiek op het Nederlandse stelsel - Inleiding - de plaats van het staats- en bestuursrecht

Beginselen van de democratische rechtsstaat …

Recht, orde en vrijheid : een historische in…

Europees recht, algemeen deel : sinds het Ve…

Organisatie gedrag

Presteren met processen

De Geo Geordend, Aardrijkskunde, 1 VWO

Basisboek recht

wijzer door de tijd 7

Kern van het bestuursrecht

Pia Pia Método di Papiamentu

Inleiding privaatrecht

Recht en samenleving in verandering