Decentralisatie - Verschijningsvormen van decentralisatie - Staatsvormen

10 belangrijke vragen over Decentralisatie - Verschijningsvormen van decentralisatie - Staatsvormen

Aan de hand van de mate waarin en de wijze waarop bevoegdheden binnen een staat zijn verspreid over kleinere territoriale eenheden kan een onderscheid worden gemaakt tussen verschillende staatsvormen. Welke 3 ideaaltypische staatsvormen worden er in het boek beschreven?

  1. Statenbond of Confederatie
  2. Bondsstaat of Federatie
  3. Eenheidsstaat

Wat wordt verstaan onder een Statenbond of Confederatie en waar wordt het door gekenmerkt?

Een samenwerkingsverband waarbij staten gezamenlijk een verdrag sluiten en daarbij taken aan een gezamenlijk gezagsorgaan toedelen, maar voor het overige hun zelfstandigheid behouden.

Gekenmerkt door:
  • Zeer sterke zelfstandige onderdelen
  • Zwak centraal gezag dat zich slechts met enkele taken bezighoudt (Defensie, buitenlandse zaken)
  • Deelnemende staten bezitten het recht van secessie, de mogelijkheid om weer uit de statenbond te treden.

Op welke wijze wordt in federale staten doorgaans de betrokkenheid van de landsdelen bij het centrale gezag tot uitdrukking gebracht

Competentieverdeling door opsomming van bevoegdheden van het federale gezag (VS).

Een limitatieve opsomming van de bevoegdheden van de deelstaten. Kan centraliserend werken als het centrale gezag de rest naar zich toe trekt. 

Gemengde competentieverdeling een deel is expliciet voor het centrale gezag een deel voor de deelstaten en de rest zijn concurrerende bevoegdheden voor de deelstaten tenzij de fedratie ze naar zich toe trekt. 

Tweekamerstelsel, beide kamers participeren bij de totstandkoming van wetgeving.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat wordt verstaan onder een Bondsstaat of Federatie en waar wordt het door gekenmerkt?

Geef afzonderlijk soevereine staten, maar één soevereine staat bestaande uit deelstaten en een federaal gezag.


Gekenmerkt door:
  • Verdeling van de bevoegdheden tussen de organen van het centrale federale gezag en de deelstaten. Deze bevoegdheden worden onafhankelijk van elkaar uitgeoefend. (Competentieverdeling)
  • Tweekamerstelsel

Welke 3 vormen van competentieverdeling worden er toegelicht bij de bondsstaat/federatie.

  1. Enumerated Powers (Amerika -> Implied powers-theorie)
  2. Limitatieve opsomming (Canada)
  3. Gemenge competentieverdeling (Duitsland)

In de Verenigde Staten is in de grondwet gebruik gemaakt van een specifieke competentieverdeling. Welke is dat? Welke theorie, Supreme Court, heeft de bevoegdheid van de staat toch vergroot?

Enumerated Powers - Een opsomming van de bevoegdheden van de organen van het federale gezag. Wat overblijft aan bevoegdheden komt dan toe aan de deelstaten.

De federale wetgever gebruikt de 'implied powers'-theorie. Deze stelt dat de wetgever, naast de expliciet verleende bevoegdheden, ook over die bevoegdheden beschikt die impliciet besloten liggen in de bevoegdheden die hij al heeft en die nodig zijn om de gegeven taken effectief uit te kunnen voeren.

Welke competentieverdeling wordt in Canada gebruik en wat is een eventueel risico daarvan?

De limitatieve opsomming van de bevoegdheden van de deelstaten. Dit kan centraliserend gaan werken doordat het centrale gezag naar believen alle overige taken en bevoegdheden kan creëren en naar zich toe kan trekken.

Welke extra taak ligt er bij de rechterlijke instanties in bondsstaten/federaties? Welke bevoegdheid hoort hierbij

De bewaking van de competentieverdeling tussen deelstaten en de centrale overheid.

De rechter kan de deelstaatwetgeving evenals de federale wetgeving toetsen aan de grondwet.

Hoe werkt het tweekamerstelel in een bondsstaat/federatie. Welke 2 typen kunnen onderscheiden worden

  • Beide kamers participeren in de totstandkoming van wetgeving
  • De samenstelling van 1 van de kamers is zodanig dat de deelstaten invloed kunnen uitoefenen op de totstandkoming van federale wetgeving.

De 2 typen:
  1. Het bondsraadtype - de leden worden door de deelstaten benoemd en hebben geen vrij mandaat
  2. Het senaatstype - Senatoren hebben een vrij mandaat en zijn daarmee ongebonden aan opdrachten van deelstaatorganen

Wat wordt verstaan onder een Eenheidsstaat en waar wordt het door gekenmerkt?

In een zuivere, ofwel gecentraliseerde eenheidsstaat zijn Regering en Bestuur exclusief in handen van de centrale wetgever en de regering. (Dit type eenheidsstaat komt eigenlijk niet voor)

gekenmerkt door:
- Alle bevoegdheidsuitoefening vind zich op centraal niveau plaats

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo