Het legitimiteitsbeginsel - De liberale democratie

10 belangrijke vragen over Het legitimiteitsbeginsel - De liberale democratie

Aan welke criteria moet een politiek systeem voldoen opdat we kunnen spreken van een liberale democratie?

  1. Er is een rechtstaat
  2. Er is een scheiding der machten
  3. Er is sprake van periodieke verkiezingen
  4. Er is sprake van overheidsneutraliteit
  5. Er zijn grondrechten

Waarom moet een liberale democratie een rechtstaat zijn?

Omdat de burger niet het voorwerp kan zijn van acties zonder juridische basis. Het legaliteitsbeginsel moet atijd gewaarborgd worden.

Waarom moet er een scheiding der machten zijn in een liberale democratie?

De respect voor de verdeling van de machten biedt een betere bescherming voor de burger, en zorgt voor stabiliteit en evenwicht door een systeem van checks and balances.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Waarom moeten er periodieke verkiezingen plaatsvinden in een liberale democratie?

Periodiek omdat de burger dan kan corrigeren. (principe van zelfcorrectie)
  • Machtshebbers die aan het principe van zelfcorrectie raken door ambtstermijnen te verlengen (phfuh Poetin duts) gaan voorbij aan de esssentie vd liberale democratie.


Let op: om periodieke verkiezingen te hebben moeten er ook voldoende politieke vrijheden en rechten verzekerd zijn zoals het recht op vergaderen, demonstreren.

Waarom moet er in een liberale democratie sprake zijn van overheidsneutraliteit?

De overheid moet neutraal zijn, en mag geen ideologische, filosofische, ... Voorkeur hebben. Er is een scheiding van kerk/ moskee en staat.

Waarom moeten er grondrechten zijn in een liberale democratie?

Een liberale democratie moeten er enkele fundamentele rechten zijn die buiten het bereik van de wetgever liggen.

Partijprogramma's die bv strijdig zijn met deze grondrechten zijn per definitie onuitvoerbaar.

Naast deze 5 hoofdkenmerken van een liberale democratie is het model ook gebouwd op een diepere houding waarvan je verwacht dat die aanwezig is bij politieke vertegenwoordigers.

Aan welke 2 basispremissen moet elke politieke SPELER (niet de burgers) voldoen?

  1. Burden of judgement (John Rawls)
  2. Het redelijkheidscriterium (Jürgen Habermas)

Wat is de burden of judgement (John Rawls)?

John Rawls roept op om tolerant te zijn voor andersoortige opvattingen. Je kan andersgezinden niet altijd tot je eigen gezindheid overhalen.

  • Kan soms wel moeilijk zijn om na te leven in politiek gevoellige kwesties.
    • Als je bv gelooft dat abortus moord is, kan het moeilijk zijn je hierbij neer te leggen.

Waarom vinden antiliberale denkers zoals Mark Lilla dit basispremisse onbevredigend?

Mark Lilla maakt een onderscheid tussen;
    • Apocalyptische politieke denkers: Geloven dat burgers baat hebben bij het convergeren naar een heilsplan
    • Postpolitieke denkers: beschouwen deze convergentie als uiterst gevaarlijk
      • Heeft zich erbij neergelegd dat politieke filosofie alleen kader voor samenleving in verscheidenheid kan vormgeven, maar ze niks kan vertellen over ultieme richting die samenleving moet uitgaa
      • Liberale democratie schuift geen welzijnsideaal naar voren, wil alleen zorgen dat mensen en groepen in conflictvrije omgeving kunnen samenleven met verschillende welzijnsidealen

Wat is het redelijkheidscriterium (Habermas)

Het redelijkheidscriterium stelt dat alleen redelijke argumenten van levensbeschouwelijke of religieuze ideeën in de politieke ruimte kunnen worden toegelaten.
  • Het is bv niet oke dat de Nederlandse Cristen Unie bijbelcitaten als argumenten gebruikt in hun politieke ideeën.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo