Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Beleid 3: Beleidsevaluatie / alternatieven-ante-evaluatieonderzoek

Evaluatie naar de effecten van beleid - De tijdsdimensie van een evaluatie

Q: Wat houdt een ' ex ante ' evaluatieonderzoek in?

Dit wordt planevaluatie genoemd. Zal het beleid die effecten opleveren die men ervan verwacht? Dit doe je dus vooraf . Je gebruikt dit soort evaluaties bij het ontwerpen van nieuwe interventies, dus je kunt kijken naar onder andere sociale, technische en financiële haalbaarheid. Je kunt deskundigen inschakelen, bijvoorbeeld middels focusgroepen, concept-mapping, Delphi-methode, spelsimulatie of een scenario methode.

Q: Wat houdt een 'proces/ex durante' evaluatieonderzoek in?

Dit wordt ook wel procesevaluatie genoemd. Dit wordt gebruikt als je tussentijds wilt weten wat de voortgang is van een project, activiteit of beleidsprogramma, dus tijdens de uitvoering . Dit richt zich op de uitvoeringspraktijk, en op monitoren, variatie in de interventie, knelpunten en neveneffecten. De doelen van een procesevaluatie zijn het bijsturen waar nodig en verklaringen zoeken voor waarom iets in de praktijk niet blijkt te werken.

Q: Wat houdt een 'ex post' evaluatieonderzoek in?

Productevaluatie : hierbij wordt achteraf naar het beleid gekeken en de vraag gesteld: Heeft het beleid de effecten geleverd die men ervan verwacht had? Je kunt kijken naar in hoeverre de doelen zijn bereikt, maar ook naar de doeltreffendheid, doelmatigheid en alle andere effecten die uiteindelijk zijn opgetreden.

8 belangrijke vragen over Evaluatie naar de effecten van beleid - De tijdsdimensie van een evaluatie

Welke drie tijdsdimensies van evaluatieonderzoek bestaan er?

Ex ante
Proces/ex durante
Ex post

Wat houdt een "ex ante" evaluatieonderzoek in?

Dit wordt planevaluatie genoemd. Zal het beleid die effecten opleveren die men ervan verwacht? Dit doe je dus vooraf.

Je gebruikt dit soort evaluaties bij het ontwerpen van nieuwe interventies, dus je kunt kijken naar onder andere sociale, technische en financiële haalbaarheid.
Je kunt deskundigen inschakelen, bijvoorbeeld middels focusgroepen, concept-mapping, Delphi-methode, spelsimulatie of een scenario methode.

Wat is het doel van beleidsevaluatie ex ante?

Het doel van beleidsevaluatie ex ante is om voorafgaand aan de besluitvorming over nieuw beleid een uitspraak te doen over verwachte:

Doelbereik
Doeltreffendheid
Doelmatigheid
Effecten
Uitvoerbaarheid

Welke vragen kun je stellen bij ex ante evaluatieonderzoek?

Wat is het op te lossen maatschappelijk probleem?
Welke beleidsdoelen worden gekozen en zijn deze realistisch?
Welke interventies zijn denkbaar?
Welke interventies zijn mogelijk effectief?
Welke kosten zijn daarmee gemoeid?
Is het beleid uitvoerbaar en handhaafbaar?

Wat zijn de uitkomsten van een ex ante evaluatieonderzoek?

Representatieve alternatieven = het onderzoek geeft een representatie van verschillende mogelijkheden, dus verschillende beleidsopties.
Reductie alternatieven = het reduceren van andere alternatieven
Rangschikken alternatieven = de gekozen alternatieven worden gerangschikt.
Rendabiliteit van e alternatieven worden gegeven dor bijvoorbeeld kosten-baten analyse.

De uitkomsten worden gepresenteerd voor beleidsbeslissing wordt genomen en besluitvormers worden in de gelegenheid gesteld om een debat te voeren om een weloverwogen beslissing te nemen.

Wat houdt een "proces/ex durante" evaluatieonderzoek in?

Dit wordt ook wel procesevaluatie genoemd.
Dit wordt gebruikt als je tussentijds wilt weten wat de voortgang is van een project, activiteit of beleidsprogramma, dus tijdens de uitvoering.
Dit richt zich op de uitvoeringspraktijk, en op monitoren, variatie in de interventie, knelpunten en neveneffecten.
De doelen van een procesevaluatie zijn het bijsturen waar nodig en verklaringen zoeken voor waarom iets in de praktijk niet blijkt te werken.

Wat houdt een "ex post" evaluatieonderzoek in?

Productevaluatie: hierbij wordt achteraf naar het beleid gekeken en de vraag gesteld: Heeft het beleid de effecten geleverd die men ervan verwacht had?
Je kunt kijken naar in hoeverre de doelen zijn bereikt, maar ook naar de doeltreffendheid, doelmatigheid en alle andere effecten die uiteindelijk zijn opgetreden.

Wat zijn de kwaliteitscriteria voor procesevaluatie?

- Gevoeligheid en causale validiteit. Onderzoeker moet neveneffecten, effecten, knelpunten en oplossingen ontdekker die een rol spelen
- Representativiteit is minder belangrijk, want informatierijke cases
- Generaliseerbaarheid minder belangrijk, want specifieke resultaten
- Bruikbaarheid belangrijk, resultaten moeten voor beleid gebruikt kunnen worden.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Beleid 3: Beleidsevaluatie

Bekijk samenvatting