Friesland: Taalmanagement (en rond minderheidstalen/meertaligheid)
19 belangrijke vragen over Friesland: Taalmanagement (en rond minderheidstalen/meertaligheid)
Welke actoren spelen hier een rol in taalmanagement:
Onderzoek: wetenschappers
Praktijk: beleidsuitvoerders
De Friese taal kent verschillende vormen, in verschillende landen:
Noord-Fries: Denemarken en Duitsland
Westlauwers-Fries: Friesland en waddeneilanden
Hoe hoog is het percentage Friezen dat Frysk als eerste taal heeft geleerd, al dan niet naast Nederlands als thuistaal?
De Fryske Taalatlas 2020 geeft aan dat 57,3% van de inwoners het Frysk (mede) als eerste taal heeft geleerd. Volgens de Fryske Akademy taalsurvey uit 2018 (Klinkenberg et al. 2018) heeft 61% van de Friezen het Frysk (mede) als eerste taal geleerd.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Meer dan de helft van kinderopvang in Fryslân tweetalig Model: welke vormen kennen zij?
• Tweetalige groep of opvang: ene leidster consequent Friestalig, andere leidster consequent Nederlandstalig ( one person – one language )
• Tweetalige groep of opvang: algemeen Fries, Nederlands in afgebakende taalactiviteiten
En hoe ziet dit er uit in het voortgezet onderwijs?
• Focus onderwijssysteem op Nederlands en Engels (+ Duits, Frans), weinig aandacht voor Fries
• Drietalig onderwijs op 6 scholen voor voortgezet onderwijs
--> Model: Nederlands, Engels en Fries als vak en instructietaal
Status Fries; Verloop door de geschiedenis heen
1955 Fries in de rechtbank (binnen Fryslân)
1956 Fries als bestuurstaal (binnen Fryslân)
1970 Commissie Friese Taalpolitiek: Friese taal en cultuur waarborgen
1996 Europees Handvest voor Regionale of Minderheidstalen (ECRML), Raad van Europa
2005 Kaderverdrag inzake de bescherming van nationale minderheden (FCNM),Raad van Europa
2014 Wet Gebruik Friese Taal
Nederland heeft het Fries en de Friezen erkend middels twee verdragen van de Raad van Europa:
• European Charter for Regional or Minority Languages, ECRML (ETS No. 148)
2005 Kaderverdrag inzake de bescherming van nationale minderheden
• Framework Convention for the Protection of National Minorities, FCNM (ETS No. 157)
Hoeveel erkende regionale en/of minderheidstalen zijn er in Europa onder het Europees Handvest voor Regionale of Minderheidstalen?
82 erkende regionale en/of minderheidstalen, gesproken door 207 taalgemeenschappen
29 januari 2024: Nederland erkent Papiaments als:
Nederland en het Europees Handvest
(Deel ||) en (Deel |||)
Deel III: Maatregelen die worden genomen op 7 domeinen
- Ze zijn alleen beiden erkent door Nederland voor Fries en Papiamentu.
“Keuzemenu”: minimaal 35 van de 68 maatregelen erkennen
• NL heeft 46 erkend voor Fries
• NL heeft 48 erkend voor Papiaments
Uitvoering Art 8. Volgens rapport over minimum standaard (2007) en erkenning in ECRML zou de positie Frysk als volgt zijn: • minimaal 6 uur onderwijs op basisschool • verplicht vak op middelbare school. Hoe gaat dit in het echt?
• Kerndoelen niet meer parallel aan Nederlands (2006)
• Scholen kunnen (gedeeltelijke) vrijstelling krijgen
• 83,0 % van basisscholen onderwijzen Frysk
• 67,5 % van basisscholen niet op niveau kerndoelen (Varkevisser & Walsweer, 2018)
• Frysk wordt niet op elke middelbare school onderwezen (Varkevisser & Walsweer, 2018)
Art. 9 Rechterlijke autoriteiten & het Fries
• Sinds 1955 Fries toegestaan in rechtbank (binnen Fryslân)
• Wet Gebruik Friese Taal (2014)
Wet Gebruik Friese taal
• Recht gebruik te maken van eigen taal (Fries of Nederlands) in de provincie Friesland (Fryslân) in rechtszaal en in contact met bestuursorganen om daarmee gelijke positie van het Fries en het Nederlands in de provincie Friesland te waarborgen
(wetenschappers, actoren in taalmanagement)
Fryske Akademy:
Missie: Toegepast en fundamenteel wetenschappelijk onderzoek naar de Friese casus in internationaal en multidisciplinair perspectief. De focus ligt daarbij op het Fries, de meertalige samenleving, regionale geschiedenis vanuit een internationaal kader, minderheidstalen en - culturen en ontwikkeling van digitale infrastructuren.
- Sinds 1990 gelieerd aan Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW)
(wetenschappers, actoren in taalmanagement)
Mercator Europees Kenniscentrum voor Meertaligheid en Taalleren
• Sinds 1987 • Onderdeel Fryske Akademy • Meertaligheid en taalleren • Regionale en minderheidstalen in Europa
Wisselwerking tussen onderzoek en praktijk: (wetenschappers) & (beleidsuitvoerders, maatschappij)
New speakers: ‘individuals with little or no home or community exposure to a minority language but who instead acquire it through immersion or bilingual educational programs, revitalization projects or as adult language learners ’ (O’Rourke et al. 2015:1)
Language attitudes: ‘any affective , cognitive or behavioral index of evaluative reactions ’ towards different languages and their users' (Ryan et al. 1982:7)
• Status: hoge status => macht, economische kansen, sociale mobiliteit
• Solidarity : gevoel erbij te horen, gelinkt met social identities (o.a. Ryan et al. 1982)
Wat is translanguaging?
Voordelen van translanguaging:
Voordelen van translanguaging:
- het motiveert meertalige leerlingen;
- het draagt bij aan hun zelfvertrouwen;
- het zorgt voor betere leerprestaties;
- en geeft leerlingen het gevoel dat ze gezien en geaccepteerd worden.
Waar staat het 'kaderverdrag inzake de bescherming van minderheidstalen' voor?
Wat doet het 'Europees handvest voor Regionale en minderheidstalen'?
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
