Samenvatting: Bestuursrecht

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Bestuursrecht

• LEH 1: Inleiding

  Dit is een preview. Er zijn 39 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 11/01/2016
  Laat hier meer flashcards zien

• Wat is besturen op macro- en microniveau?

  Macroniveau is het niveau van de algemene beleidsontwikkeling en vaststelling.
  
  Microniveau is de concrete rechtsvaststelling en de uitvoeringshandelingen (besluiten betrekking hebbende op individuele gevallen zijn ‘beschikkingen’).

• Wat houdt normatieve benadering van de democratische rechtsstaat in?

  Staat behoort aan een aantal vereisten te voldoen -> de overheid is principieel onvrij te handelen anders dan ter verwezenlijking van recht, op basis van het recht en in overeenstemming met het recht.
  In een democratische rechtsstaat dient men het overheidshandelen te beoordelen vanuit drie centrale beginselen / niet tot elkaar herleidbare invalshoeken (dimensies).

• Wat zijn de drie centrale beginselen van een democratische rechtstaat?

  1. Democratie: burgers moeten zeggenschap hebben;
  
  2. Het liberale rechtsstaat denken: vrijheid, rechtszekerheid en rechtsgelijkheid t.o.v. overheidshandelen;
  3. Sociale rechtsstaat: overheid moet actief omstandigheden scheppen die het de burger mogelijk maken aan zijn leven gestalte te geven (sociale rechtvaardigheid).
  Naast de centrale beginselen (zeggenschap, vrijheid, rechtszekerheid, rechtsgelijkheid en sociale rechtvaardigheid), bestaan ‘nadere’ beginselen die een uitwerking vormen van de centrale beginselen en daaraan dienend zijn. Bijvoorbeeld politieke verantwoordelijkheid,openbaarheid, rechtelijke controle, machtsverdeling, etc.

• Noem de nadere beginselen van democratie, de Liberale rechtsstaat en de Sociale rechtsstaat.

  Democratie:
  a. Beslissen door algemeen vertegenwoordigde organen;
  b. Kiesrecht;
  c. Politieke verantwoordelijkheid;
  d. Decentralisatie;
  e. Inspraak;
  f. (Politieke) burgerschapsrechten;
  g. Openbaarheid.
  Liberale rechtsstaat.
  a. Wetmatigheid;
  b. Machtsverdeling;
  c. Grondrechten;
  d. Rechterlijke controle;
  e. Voorlichting.
  Sociale rechtsstaat.
  Deze nadere beginselen zijn beperkt doordat democratisch gelegitimeerde organen zelf beleidskeuzes en prioriteiten moeten kunnen stellen:
  a. Effectiviteit;
  b. Doelmatigheid.

• Waarom is bestuursrecht van, voor en tegen het bestuur?

  Voor: bestuursrecht geeft de grondslag aan bestuursoptreden en instrumenteert dit.
  Van: uitoefening van de bevoegdheden die de wetgever aan het bestuur toekent
  Tegen: het biedt de burger waarborgen tegen bestuursoptreden.

• Wat is het verschil tussen het materiële en formele bestuursrecht?

  Het materiële bestuursrecht kan worden omschreven als de concrete rechten en verplichtingen van burgers en de daarmee corresponderende bevoegdheden.
  
  Het formele bestuursrecht bestaat uit het bestuursprocesrecht zoals geldt voor de bestuursrechtelijke rechtsbeschermingsprocedures (contentieus formeel bestuursrecht).
  Daarnaast wordt ook het bestuursrechtelijk procedurerecht voor de voorbereiding en vaststelling van besluiten, met inbegrip van hun openbaarheid tot het formele bestuursrecht gerekend (non-contentieus formeel bestuursrecht).

• Wat zijn de fundamentele beginselen en uitgangspunten van het bestuursrecht?

  - Legaliteitsbeginsel
  - Specialiteitsbeginsel
  - Rechtszekerheidsbeginsel
  - Gelijkheidsbeginsel
  - Eis van stelselmatigheid
  - Beginsel van sociale rechtvaardigheid

• Wat wordt verstaan onder de eis van stelselmatigheid?

  = verbod op willekeur: wanneer de uitoefening van een discretionaire bevoegdheid blijk geeft van een zodanige gebrekkige afweging belangen, of zodanige gebrekkige feitenkwalificatie dat in redelijkheid niet meer van een rechtmatige belangenafweging of kwalificatie gesproken kan worden

• Wat wordt verstaan onder het beginsel van sociale rechtvaardigheid?

  De drie dimensies van de democratische rechtsstaat:
  Burgers hebben zeggenschap over overheidshandelen de macht van liberale democratisch gelegitimeerde overheid moet worden beperkt, en voorspelbaar en  vrij van willekeur zijn sociale rechtsstaat. (de overheid is niet voor zichzelf maar voor de burgers = verwezenlijking van sociale rechtvaardigheid).
   

• Wat wordt verstaan onder het verbod van détournement de procedure?

  dit is de formele variant van het verbod ddp. het houdt in dat er door het bestuur geen lichtere procedure mag worden gevolgd om tot een besluit te komen, wanneer daarvoor een met meer waarborgen omklede procedure openstaat. 
  
  Het beginsel waakt er voor dat aan de belangen van burgers niet tekort wordt gedaan door procedurele waarborgen te ontwijken of te omzeilen via een lichtere procedure.