Methodologie/Evidence Based Practice (EBP) - Artikel Z - Bonita, Beaglehole, Kjellström (2006) - Basic epidemiology

14 belangrijke vragen over Methodologie/Evidence Based Practice (EBP) - Artikel Z - Bonita, Beaglehole, Kjellström (2006) - Basic epidemiology

Wat zijn observationele onderzoeken?

Observationele onderzoeken: laten de natuur zijn gang gaan, de onderzoeker meet maar oefent zelf geen invloed uit.
  • Beschrijvend onderzoek: beperkt tot een beschrijving van het voorkomen van een ziekte in een populatie en is vaak de eerste stap in een epidemiologisch onderzoek. (bijzonder)
  • Analytisch onderzoek: gaat verder door relaties tussen gezondheidsstatus en andere variabelen te analysen. (meestal)

Observationele epidemiologie
Wat zijn beschrijvende onderzoeken?

Een eenvoudige beschrijving van de gezondheidstoestand van een gemeenschap, gebaseerd op routinematig beschikbare gegevens of op gegevens verkregen in speciale onderzoeken, is vaak de eerste stap in een epidemiologisch onderzoek. Zuivere beschrijvende studies doen geen poging om de verbanden tussen blootstelling en effect te analyseren. Ze zijn meestal gebaseerd op sterftecijfers en kunnen sterftepatronen onderzoeken op basis van leeftijd, geslacht of etniciteit gedurende bepaalde tijdsperioden of in verschillende landen.

Observationele epidemiologie
Wat is cross-sectioneel onderzoek?

Of prevalentiestudies: meet de prevalentie van ziekten. Metingen van blootstelling en effect worden gelijktijdig uitgevoerd. Kernvraag: of de blootstelling voorafgaat of volgt op het effect; het is niet eenvoudig om de redenen voor associaties die in cross-sectionele onderzoeken worden aangetoond, te beoordelen. Gegevens uit cross-sectionele onderzoeken zijn nuttig bij het beoordelen van de zorgbehoeften van populaties.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Experimentele epidemiologie
Wat zijn veldproeven?

Omvat mensen die gezond zijn maar waarvan wordt aangenomen dat ze risico lopen. Omdat de proefpersonen ziektevrij zijn en het doel is om ziekten te voorkomen die met relatief lage frequentie kunnen voorkomen, zijn veldproeven vaak logistiek gecompliceerde en dure inspanningen. Veldproeven kunnen worden gebruikt om interventies te evalueren die gericht zijn op het verminderen van blootstelling zonder noodzakelijkerwijs het optreden van gezondheidseffecten te meten.

Potentiële fouten in epidemiologische onderzoeken
Wat is het?

Epidemiologisch onderzoek beoogt nauwkeurige metingen van het voorkomen van ziekten. Er zijn echter veel mogelijkheden voor meetfouten. Foutbronnen kunnen willekeurig of systematisch zijn.

Potentiële fouten in epidemiologische onderzoeken
Wat is een random error?

Wanneer een waarde van de steekproefmeting wijkt - alleen vanwege het toeval - af van die van de werkelijke populatiewaarde; dit veroorzaakt onnauwkeurige associatiemaatstaven.
  • Individuele biologische variatie -> altijd aanwezig
  • Sampling error -> door de kleine maat van de steekproef is deze niet representatief.
  • Meetfout -> strenge protocollen zijn nodig.

Potentiële fouten in epidemiologische onderzoeken
Wat is een sample size?

Moet groot genoeg zijn om de studie voldoende statistische power te geven om de verschillen die als belangrijk worden beschouwd, op te sporen. Er is specifieke informatie nodig voordat de steekproefomvang kan worden berekend. In werkelijkheid wordt de steekproefomvang vaak bepaald door logistieke en financiële overwegingen. De precisie van een onderzoek kan worden verbeterd door ervoor te zorgen dat de groepen de juiste relatieve grootte hebben (vaak case-control).

Potentiële fouten in epidemiologische onderzoeken
Wat is een systematische fout (of bias)?

Wanneer resultaten op een systematische manier verschillen van de werkelijke waarden. Als dit klein is, heeft een onderzoek een hoge nauwkeurigheid. De belangrijkste vooroordelen zijn:
  • Selectie bias
  • Meet bias
  • Observer bias

Potentiële fouten in epidemiologische onderzoeken
Systematische fout:
Wat is een selectie bias?

Wanneer er een systematisch verschil is tussen de kenmerken van mensen die voor een onderzoek zijn geselecteerd en de kenmerken van degenen die dat niet zijn. Als individuen die aan een onderzoek beginnen of blijven deelnemen andere kenmerken hebben dan degenen die aanvankelijk niet zijn geselecteerd, of die afhaken voordat ze zijn afgerond, is het resultaat een vertekende schatting van het verband tussen blootstelling en uitkomst. Bronnen: wanneer deelnemers zichzelf selecteren voor een studie, wanneer de ziekte of factor die wordt onderzocht zelf mensen onbeschikbaar maakt voor studie (gezonde werknemer effect).

Potentiële fouten in epidemiologische onderzoeken
Systematische fout:
Wat is een meet bias?

Wanneer de individuele metingen of classificaties van ziekte of blootstelling onnauwkeurig zijn, dat wil zeggen, ze meten niet correct wat ze geacht worden te meten. Veel mogelijke bronnen; een bijzonder belangrijke factor in retrospectieve case-control-onderzoeken is bekend als recall-bias. Als de meetbias evenveel voorkomt in de groepen die worden vergeleken, resulteert dit bijna altijd in een onderschatting van de ware sterkte van de relatie.

Potentiële fouten in epidemiologische onderzoeken
Systematische fout:
Wat is een observer bias?

Als de onderzoeker, laborant of deelnemer de blootstellingsstatus kent, kan deze kennis de metingen beïnvloeden. Te vermijden: blind of dubbelbind. Blind = de onderzoekers weten niet hoe deelnemers worden geclassificeerd. Dubbelblind = noch de onderzoekers, noch de deelnemers weten hoe deze laatste worden geclassificeerd.

Om verwarring in onderzoeken te controleren kunnen er verschillende dingen worden gedaan:

  • Randomisatie: ontwijkt de associatie tussen potentiële verwarrende variabelen en de blootstelling die bestudeerd wordt.
  • Restrictie: het onderzoeken limiteren tot een selecte groepen mensen met bepaalde karakteristieken.
  • Matching: het selecteren van deelnemers aan de studie om ervoor te zorgen dat mogelijke verstorende variabelen gelijkmatig worden verdeeld over de twee groepen die worden vergeleken.

Om verwarring in de resultatenanalyse te voorkomen kan het volgende worden gedaan:

  • Stratificatie: meting van de sterkte van associaties in goed gedefinieerde homogene categorieën (strata) van de verstorende variabele.
  • Statistisch modelleren: soms nodig om de sterkte van de associaties te schatten terwijl tegelijkertijd voor verschillende verstorende variabelen wordt gecontroleerd.

Wat is ethische problematiek?

Degenen die betrekking hebben op acties en beleidsmaatregelen die goed of fout, eerlijk of oneerlijk, rechtvaardig of onrechtvaardig zijn.
  • Geïnformeerde toestemming
  • Vertrouwelijkheid
  • Respect voor individuele rechten
  • Wetenschappelijke intergriteit.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo