CZS major + minor tranquillizers + dopamine agonisten
10 belangrijke vragen over CZS major + minor tranquillizers + dopamine agonisten
Waar bevinden zich D2 receptoren?
- Limbisch systeem: neuroleptica werken anti-psychotisch
- Extrapyramidaal systeem = verbonden met de motoriek. Bij toedienen neuroleptica krijg je ongecontroleerde spierbewegingen
- Hypothalamus-hypofyse as: PRIF = prolactine release inhibiting factor = verminderde vrijstelling van prolactine (D2-agonisten gebruiken bij schijndracht van teef) (bv. cabergoline)
- CRTZ: gelinked aan braken/emesis (bv. apomorfine)
Nevenwerkingen major tranquillizers
- Hypothermie --> te wijten aan de anti-noradrenerge werking
- α1/2 --> vasoconstrictie. Als dit wegvalt = vasodilatatie --> warmteverlies
-Allergische reacties --> vnl. door de fenothiazines.
Indicaties major tranquillizers
- Sedatie: onderzoek of transport (alifatische fenothiazines)
Veroorzaken geen analgesie!
- Premedicatie anesthesie (sedatieve fenothiazines): beschermend effect tegen arytmieën
- Neuroleptanalgesie: droperidol + fentanyl (opioïden = echte analgetica)
Deze combinatie zorgt voor sedatie én analgesie.
- Anti-emetisch: inhiberen braakcentrum. Geen breedspectrum anti-emeticum --> enkel centraal braken (CRTZ) wordt onderdrukt
- Anti-histaminica: promethazine en trimeprazine (blokkeren H1-receptoren)
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Major tranquillizers - preparaten butyrofenonen
- Haloperidol: anti-emeticum + neurolepticum bij hond
- Droperidol: samen met fentanyl als neuroanalgeticum.
- Azaperone --> heeft ook heel sedatieve eigenschappen. Geregistreerd bij het varken voor het dier te sederen). Zijn anti-psychotisch.
Major tranquillizers - preparaten fenothiazines
- Chlorpromazine --> verbod op gebruik bij nutsdieren (geen MRL)
- ACP (acetylpromazine): bij het paard (en het varken): α1-lytisch effect (anti-noradrenerg) --> vasodilatatie + relaxatie van spieren (bv. m. retractor penis --> niet te gebruiken bij hengsten voor reproductie)
- Promethazine en trimeprazine --> anti-histaminicum
Minor tranquillizers/benzodiazepines - effecten
-Hypnose
-Sedatie: premedicatie (midazolam)
-Anesthesie: synergistische effecten met algemene anesthetica (verlaging dosis)
-Myorelaxerend (tetrazepam) --> centrale relaxatie
-Anti-epileptisch/anti-consulvief (bv. diazepam --> eerste keus bij behandeling status epilepticus (IV))
Minor tranquillizers/benzodiazepines - nevenwerkingen & interacties
- Geen analgesie
- Pentobarbital (barbituraat) verhoogt de affiniteit van diazepam voor de GABA receptor
- Synergisme erythromycine (Ab) met midazolam (benzodiazepine)
Midazolam wordt gemetaboliseerd door CYP enzymes thv de lever.
Erythromycine is een sterke inhibitor van CYP enzymes --> inhibeert de biotransformatie --> midazolam concentratie stijgt.
--> Geldt voor alle benzodiazepines. - Incoördinatie: door myorelaxerende werking
- Sedatie foetus: van belang bij keizersnede teef
Minor tranquillizers/benzodiazepines - preparaten
Zoletil = combinatiepreparaat van zolazepam en tiletamine (= anestheticum) --> goede sedatie en anesthesie van de patiënt).
- Xylazine (=α2-agonist) + de vorige zolazepam en tiletamine --> goede anesthesie bij het varken.
Dopamine agonisten - werkingsmechanisme + indicaties + nevenwerkingen
Gaan prolactine secretie verminderen.
Hypothalamus zal dopamine vrijstellen en deze inhibeert de vrijstelling van PRL.
Indicaties:
- Schijndracht
- Inhibitie melksecretie: bij abortus, spenen of verwijderen jongen na partus
Nevenwerkingen:
- Emesis
Niet behandelen met anti-emetica die dopamine antagonisten zijn!!! (neuroleptica of domperidone)
Dopamine agonisten - preparaten
- Bromocriptine, pergolide, abergoline: D2 receptor agonisten thv hypofyse
- Metergoline: inhibitie serotonine --> verhoogde dopamine secretie
- Apomorfine: gebruikt om emesis uit te lokken bij de hond.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden