Voortplanting - dystocie + indicaties sectio
17 belangrijke vragen over Voortplanting - dystocie + indicaties sectio
Single pup syndroom vs groot nest
- Geen stijging cortisol (stress)
- Geen initiatie PGF secretie of oxytocine release
- Minder of geen daling progesteron
Groot nest:
- Overmatige uitrekking myometrium
- Geen contracties meer mogelijk
Oorzaken dystocie bij de teef
- Uterusinertia: 75%
- Obstuctie: 25%
Repositie is niet mogelijk
Oorzaken dystocie - oorzaken uteriene inertia
- Te oude teef
- Te groot of te klein nest
- Te weinig oxytocine/PGF vrijzetting
- Te weinig calcium (vermindert efficiëntie oxytocine)
- Te hoge progesteron (> 2ng/ml) ? Niet altijd aanwezig
- Erfelijke aanleg
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Oorzaken dystocie - oorzaken van uteriene obstructie
- Ongunstige verhouding bekken-foetus (brachycefaal, mismatch of single pup syndrome, te jonge teef, uitgezakte buik…)
Single pup syndrome: pup gaat relatief te groot zijn - Abnormaal bekken (breuk, ras)
O.a. Schotse of Boston terriër - Abnormale positie foetus (vaak dode foetus)
- Abnormale foetus (hydropsfoetalis of anasarca)
Waarom partusdatum voorspellen?
- Partus start bij hond typisch 9 weken (63 dagen) na dekking maar gezonde pups kunnen geboren worden met spreiding van twee weken :
- + 8 weken (58 dagen) bij zeer late dekking
- +10 weken (72 dagen) bij zeer vroege dekking
- Exacte voorspelling van datum is nodig :
- bij risicopatiënt
- bij voorbereiding partus teef en opvang pups door eigenaar
- bij plannen electieve keizersnede
Echografie om partusdatum te voorspellen
- ICC: Inner ChorionicCavity bij vroege dracht (D20-40) (gemiddelde van 2 cross secties, min 2 foetussen)
- BP: Biparietale diameter in late dracht (D40-57) (gemiddelde van 2 foetussen)
= dwarsdoorsnede van kopje
--> deze metingen in formule steken. Is verschillend volgens grootte van de hond.
Niet van buiten kennen.
BP is meer nauwkeurig.
RX om partusdatum te voorspellen
Kan gebruikt worden om aanwezigheid van tanden aan te tonen, waarbij pups levensvatbaar zijn.
Tandjes vanaf D57, 4 dagen later partus.
Rectale temperatuur om partusdatum te voorspellen
- Rectale temperatuur nemen vanaf 1 week voor partusdatum 3X/dag (zeker bij grote en kleine nesten)
- Normale temperatuur tijdens late dracht is 38°C
- Consistente daling onder 37,5 °C is indicatie dat partus binnen 24 u zal starten
- Als de partus 48 u na temperatuursdaling niet is gestart: primaire uterusinertia– sectio caesarea
Dystocie - obstructieve vs. niet-obstructieve dystocie
Niet-obstructieve dystocie:
- Conservatieve therapie: teef laten wandelen
- Manipulatieve therapie: fergusonreflex uitlokken met vingers tegen dak van vagina
- Medicamenteuze therapie: oxytocine en calcium
Dystocie - voorrwaarden medicamenteuze interventie
2. Partus nog niet te lang bezig
3. Cervix gedilateerd (vag.)
4. Geen obstructie (RX)
5. Geen foetale stress (echo)
--> oxytocine en/of calcium:
- Calcium: versterkt spiercontracties
- Oxytocine: vermeerdert spiercontracties en zet intracellulair calcium vrij
Vanaf wanneer zijn pups leefbaar?
Wat gebeurt er als sectio of partus te vroeg is
- Niet-leefbare of zwakke pups
- Bloeden van placentaplaatsen
- Subgalactie of agalactie (te hoge progesteron)
Wanneer veilige electieve sectio?
- Pups zijn OK als tandjes zichtbaar (RX) of darmperistaltiek (echo)
- Teef is OK zodra progesteron/temperatuur laag is!
Teef is overtijd (met risico op dode pups in utero):
- >60 dagen na start metoestrus
- >65 dagen na ovulatie
Dystocie kat - predisponerende factoren
- Meer bij multipare katten
- Meer bij raskatten dan kruisingen
Dystocie kat - ingrijpen of niet?
- Partus kan vaak lang duren bij katten– kattin kan pauze nemen van enkele uren tot 24-36 h tussen geboorte van kittens
- Gezonde kattin waarbij geen oorzaak van dystocie gevonden wordt:
- Kattin rustig en alleen laten, minimale observatie
- Te veel assistentie --> stress
- Vertraagde partus
- Cannibalisme
- Zelfde criteria als bij hond, behalve tussenkittentijd die langer kan zijn zonder problemen
- Toedienen van oxytocine werkt maar in 1/3 van de gevallen (0,1 tot 0,25 IU SC of IM is voldoende
- Best sectio bij dystocie
Dystocie kat - oorzaken obstructieve dystocie
- Obstructie door weke delen (uterustorsie, erge constipatie)
- Obstructie door foetus: misvorming, dode foet, malpositie
Dystocie kat - oorzaken functionele dystocie
- Kan door stress: vaak bij Oosterse rassen (tranquillizers kunnen helpen)
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden