Paepe - critical care
12 belangrijke vragen over Paepe - critical care
Telefonisch contact spoed, wanneer dringend laten komen?
- Dyspnee, ernstige hoest
- Frequent braken
- Zwakte, collaps, bleke slijmvliezen
- Significant uitwendig bloedverlies, bloedverlies uit lichaamsopeningen
- Significante open wonde
- Snelle en progressieve abdominale distensie
- Niet kunnen urineren
- Dystocie
- Trage of erg snelle hartslag
- Verlamming, ernstige verandering in gedrag (bv. stupor, coma, epilepsie-aanvallen)
- Opname toxines
- Ernstige pijn
- ...
Initiële beoordeling spoed - overzicht
2. Primaire beoordeling
3. Secundaire beoordeling
Primaire beoordeling spoed
Beoordeling 4 orgaansystemen:
- Respiratoir
- Cardiovasculair
- Neurologisch
- Urinair
Snel (<2 minuten) + vermijd stress
Identificatie + therapie levensnoodzakelijke condities
Identificatie onstabiele patiënten
! Start stabilisatie ASAP !
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Secundaire beoordeling spoed
- Na stabilisatie!
- Evalueer effect ingestelde therapie
- Uitgebreide anamnese
- Volledig lichamelijk onderzoek --> meer uitgebreid dan enkel de vitale organen
- Stel diagnostisch/therapeutisch plan op
Shock - definitie + pathofysiologie
- --> Afname in O2-aanvoer tov O2-verbruik
- --> Initieel reversibele, later irreversibele celschade
Pathofysiologie
Compensatie mechanismen bij verminderde CO/bloeddruk:
- --> verhoogde sympatische tonus --> perifere vasoconstrictie, verhoogde hart- en AH-frequentie, verhoogde hartcontractilitiet
- --> activatie RAAS en vasopressine vrijstelling --> vasoconstrictie, verhoogde water en Na+ absorptie
Progressieve shock: compensatie-mechanismen onvoldoende --> arteriële hypotensie en hypoperfusie vitale organen
= decompensatoire (hypodynamische) shock
Shock - klinische bevindingen
- Oorzaak van shock
- Gecompenseerd (subtiel) of gedecompenseerd
Steeds veranderde alertheid: suf tot comateus
Kat: vaak bradyardie!! (HF 130-150 bpm) en ook vaak hypothermie.
Naarmate shock verder evolueert: HF neemt toe, slijmvliezen worden bleker, capillaire vullingstijd wordt verlengd en polskwaliteit gaat verminderen
Shock - opvolgen shock/sepsis
Hydratatie- en perfusieparameters
Kliniekomstandigheden: bloeddruk, bloedwaarden, saturatie, centraal veneuze druk, urineproductie, ECG
- --> verhogen de kans op overleving
--> gemotiveerde eigenaars: bespreek doorverwijzen.
Vloeistoftherapie - verschil hypoperfusie/hypovolemie en dehydratatie ivm aanpak
- Snel herstel intravasculair volume ~ shockinfuus
- Bv. miltruptuur na trauma, coumarine intoxicatie of acuut bloedverlies
Dehydratatie --> meer chronische vloeistoftherapie
- Herstel water, elektrolyt en zuurbase evenwicht (meer tekorten in interstitieel vocht)
- Bv. geriatrische kat met CKD en anorexie, hypodispie
In praktijk: bepaalde patiënten zowel hypovolemisch als gedehydrateerd --> combinatie van shocktherapie gevolgd door meer chronische vloeistoftherapie
- Bv. acute hemorragische diarree of AKI met polyurie
Vloeistoftherapie - soorten vloeistof
- = meest gebruikt
- Elektrolytoplossingen die vrij de bloedvaten kunnen verlaten --> verdelen zich snel over extracellulaire vloeistofcompartimenten
- Bevatten macromoleculen die langer in de bloedvaten blijven
- Verhoging colloïd osmotische druk --> ''plasma-expanders''
Stabilisatie dypsnee - 2 principes
- --> AH- patroon (obstructief-restirctief-paradoxaal)
- --> Grondige auscultatie
- --> Beperk stress:
Korte anamnese, geen/kort LO (auscultatie, mucosae, pols), beperk verder OZ, evt. sedatie - --> Zuurstofsupplementatie = essentieel!
Plaatsing IV katheter (zo weinig mogelijk stress)
Basis behandeling is afhankelijk van lokalisatie probleem
- Acute dyspnee + reutels op auscultatie + bijgeruis + tachycardie --> kans groot dat het longoedeem door hartfalen is --> vochtafdrijvers/furosemide toedienen
- Puppy met vochtige hoest en koorts en vermoeden van pneumonie --> zo snel mogelijk antibioticum therapie opstarten.
Verdere diagnostiek na stabilisatie
Dyspnee - lichamelijk OZ
- Obstructief - restrictief - paradoxaal
- Aangepaste houding (verminderde weerstand voor luchtpassage): open mond, gestrekte nek, hoofd omhoog, orthopnee, abductie ellebogen
- AH frequentie in rust >50-60/min = verontrustend
- Kleur mucosae
- Cyanose = laattijdig teken van hypoxemie (SaO2 <80%)
--> onmiddellijk actie! = O2 supplementatie
- Grondige auscultatie + palpatie pols
- Respiratoir: wheezes, crackles, demping (lucht/vocht)
- Hart: bijgeruis, aritmie, demping
- Kat: normale hartauscultatie sluit hartprobleem niet uit!
Soorten abdominaal vocht
Gemodificeerd transsudaat
Exsudaat
Hemorragische effusie (haemoabdomen)
Gal effusie --> ruptuur biliair systeem
Urine --> ruptuur urinewegen
Chyleuse effusie (zelden)
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden