WG - Farmacologie

9 belangrijke vragen over WG - Farmacologie


1. Verklaar hoe deze bewustzijnsdaling tot stand is gekomen.

Opioïden oefenen direct effect uit op de ademhalingscentra in de hersenstam. Wanneer het ademhalingscentrum gedempt wordt kan dit ervoor zorgen dat de ademhaling afneemt waardoor CO2 stapeling (en zuurstofverlies) plaatsvindt wat tot bewustzijnsdaling leidt.

1. Na het opstarten van de morfinepomp had de patiënt geen pijnverlichting voor een aantal uren. Wat denkt u dat de reden hiervan is? Wat had de arts in dit geval kunnen doen om te zorgen dat de patiënt snel een effect had van de morfine?

Morfine heeft een hoog first pass effect. Hierdoor is er relatief veel morfine nodig, voordat het middel werkzaam is. De concentratie was simpelweg nog niet voldoende opgebouwd met het infuus. De arts had dus een oplaaddosis moeten geven. Na ongeveer T1/2 komt je op 75% wat waarschijnlijk in de therapeutische marge valt. Het duurt ongeveer vijf uur. Als je twee keer zoveel toedient, stijgt de Css twee keer.

Eenmalig een te hoge bolus geven is niet zozeer een probleem want dit wordt geëlimineerd, dus geen invloed op een steady state.

1. De eGFR van deze patiënt is boven 90ml/min/m2. Hoe wordt de eGFR bepaald? Wat is het belang van eGFR bepaling bij deze patiënt? (tip: farmacokinetiek van morfine).

De eGFR wordt geschat middels de CKD-EPI formule op basis van serumcreatinine, leeftijd en geslacht. Deze formule kan niet worden gebruikt bij acute nierschade. Dit is van belang omdat morfine grotendeels renaal wordt geëlimineerd (90%). De actieve metaboliet kan zich dan opstapelen en dit is gevaarlijk.

Bij dialyse patiënten die palliatief zijn, wordt nog weleens ventanil toegediend, omdat dit niet zo sterk renaal geklaard wordt.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

1. Na de operatie krijgt de patiënt morfine toegediend met 1.7ml/uur als i.v. infuus (concentratie 1mg/ml) met adequate pijnverlichting. Omdat de patiënt geen slikklachten heeft, wilde de behandelende arts overschakelen naar orale morfine. Bereken de orale dosering van morfine voor deze patiënt. De biologische beschikbaarheid van morfine is 33%.

Nu krijgt patiënt 1,7mg/uur. Dit betekent dat je 5,15mg/uur toegediend moet worden. Een dag verdelen over vier giften.

1. Noem een aantal andere oorzaken die hypoglykemie bij deze patiënten kan veroorzaken.

(Een infectie zelf kan leiden tot een verhoogd verbruik van glucose, maar een inectie zou ook een hyperglycemie kunnen veroorzaken door toename van insulineresistentie.) Andere factoren die van invloed kunnen zijn, zijn de diarree, diureticumgebruik en het niet eten.

Als iemand koortsig en diarree heeft extra opletten met SU-derivaten (zeker glimeperidine). Te weinig vocht in bloedbaan, de nier te weinig doorbloed waardoor je een nier-insufficiëntie krijgt (pre-renaal oorzaak).

1. Uit welke twee stappen bestaat uw verdere beleid bij deze patiënt?

Eerst moet glucose worden toegediend en een infuus worden aangelegd. De dosis glimepride moet worden aangepast en er kan nader onderzoek naar de nierfunctie worden gedaan. Bij een infectie en weinig intake is een (voorbijgaande) prerenale oorzaak van de nierfunctiestoornis het meest voor de hand liggend.

Op dit moment de glimepiride stoppen. Glucose bijhouden, en bijspuiten met insuline.


Casus C:
Een 85-jarige (60kg, BMI 22) vrouw woont in het verpleeghuis. Sinds kort is zij overdag toenemend suf en verward. Omdat ze niet goed in slaap kan komen, gebruikt ze al een aantal maanden lorazepam 1dd 2 mg voor het slapen gaan. Er heeft geen verandering plaatsgevonden in de dosering van de lorazepam.
1. Welke fysiologische veranderingen treden op bij ouderen in het algemeen en wat heeft dit voor farmacokinetische gevolgen?

De nierfunctie is vaak verminderd bij ouderen (klaring minder). Door vermindering van spiermassa is de water/vetverhouding anders (minder spierweefsel en dus water, meer vet). Ook treedt functievermindering van de andere organen op: leverdoorbloeding wordt minder, dus de activiteit van CYP-enzymen neemt af.


1. Probeer ook te verklaren waarom er in deze casus sprake is van toenemende sufheid.

Er is nog zoveel farmacon aanwezig dat het niet afgebroken kan worden, dan stapelt het nog. Je geeft al een nieuwe dosis als je het nog niet volledig hebt uitgescheiden.


1. Wat kunt u doen om te zorgen dat deze patiënt minder suf wordt?

Het probleem kan worden opgelost door de dosering te verlagen of een langer dosisinterval aan te houden om meer tijd voor klaring te geven (lastig is dat je Tmax in de avond wit liggen, dus lastig om doseringsinterval te veranderen). Je zou ook een ander middel kunnen geven: midozalan (kortere halfwaardetijd). OF een ander slaap middel met een kortere halfwaarde tijd.

Stoppen met het benzodiazepine kan ook, maar dat zal de klachten van slapeloosheid weer terugbrengen. Bij ernstige symptomen van de sufheid kan flumazenil, een benzodiazepinereceptor-antagonist, worden toegediend.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo