Chirurgie - Anatomie GE systeem
51 belangrijke vragen over Chirurgie - Anatomie GE systeem
Uit welke onderdelen bestaat het gastro intestinale systeem?
• Buikwand
• Oesophagus
• Maag
• Lever, pancreas en galwegen
• Dunne en dikke darm
• Anorectum
1.Uit welke spieren bestaat de anterolaterale buikwand en hoe is hun spiervezelverloop? Zet ze op volgorde van buiten naar binnen.
2.Welke zenuwen en hoe innerveren de buikwandspieren en de huid van het abdomen?
- M. obliquus externus abdominis: handen in de broekzak, v-vorm naar inferomediaal
- m. obl. int.: tegenovergestelde
- m. rectus abdominis: boven naar beneden
- m. trans abdominis: links naar rechts (dwars)
2: Spieren worden motorisch en sensibel geinnerveerd via de:
- nn. intercostales 7-11
- n. subcostalis onder rib 12
- onderste gedeelte via n. iliohypogastricus en n. ilio-inguinalis
Waaruit ontspringen de n. iliohypogastricus en de n. ilio-inguinalis?
Waarom deze zenuwen van belang bij een liesbreukoperatie?
zijn van belang omdat letsel van de zenuwen neuralgische pijn kan veroorzaken.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
- Wat wordt verstaan onder de wisselsnede van McBurney?
- Bij welke ingreep wordt de wisselsnede mn ingezet?
- Waarom wordt de snede juist op deze plek uitgevoerd?
- wat moet je extra doen bij een paramediane incisie?
- je snijdt evenwijdig aan het spierweefsel tussen de spiervezels door. dit zorgt voor betere genezing door minder vorming van littekenweefsel.
- bij een appendectomie op het PUNT van McBurney.
- hier lopen weinig zenuwen en bloedvaten over de buikwand waardoor de mediane incisie relatief veilig gemaakt kan worden.
- je moet de m rectus abdominis wat meer naar opzij leggen.
Wat wordt bedoeld met stortkoker?
Van waar tot waar verloopt die stortkoker?
Hoe lang is de koker?
Hoe noem je de 3 delen waar de oesophagus uit bestaat?
Hoe groot is het meest distale deel?
pars cervicalis, thoracica en
abdominalis.
pars abdominalis is 1,5cm.
Waar ligt het pars thoracica in? Wat is het voordeel van deze ligging?
Heerst er een hoge of een lage intrathoracale druk in de oesophagus?
Hoe noem je die druk ook wel die daar heerst in de thorax?
Wat is het nut van die druk?
Dit is een druk waarbij de longen goed ontplooid aanwezig kunnen zijn. De longen zijn zeer elastisch ivm de AH. Daarnaast wordt door de subatmosferische druk lucht aangezogen bij de inademing.
Wat is het doel van het sfinctermechanisme in de oesofagus?
Wat is de a. marginalis?
Hoe wordt de arterie ook wel genoemd?
a. drummond = verbinding tussen de a mesenterica sup en inferior.
Waar bestaat het sfintermechanisme van de slokdarm uit?
En uit wat voor soort spierweefsel bestaan ze?
- UES: m. cricopharyngeus = onderste deel van de onderste pharynxconstrictor en 3-4cm dat bestaat uit dwarsgestreept spierweefsel. Denk aan de anatomie! Het cricoid ligt vlak onder het thyroid en hyoid met daaromheen dus de spier!
- LES: crus dextrum diafragmatis = externe sfincter = een spierlusje van het diafragma. De circulaire spieren rondom de LES zijn verdikt.
- Pars abdominalis oespophagi.
Hoe wordt reflux voorkomen als de intra-abdominale druk bijv door hoesten toeneemt?
Wat is een beeld waarbij dit niet langer voorkomen wordt? Wat valt er dan nog meer weg?
Bij een hiatus hernia valt de werking van de structuur weg en ook het crus dextrum mechanisme valt weg wat dus een groter risico op reflux geeft.
Op welke plek ontstaat het Zenker divertikel meestal?
Hoe zijn de spierlagen van de slokdarm opgebouwd van binnen naar buiten?
longitudinaal
Het bovenste 1/3e deel is dwarsgestreept, het onderste 1/3e deel is glad spierweefsel. Ertussen is het overgangsgebied.
Wat is de PEL of PEM?
Wat zijn 2 functies van de structuur?
Uit welke soort vezels bestaat de structuur?
Wat is een gevolg van veroudering van de structuur?
Phrenicoesophageale ligament / membraan (PEL of PEM):
omhult de gastro-oesophageale overgang als een soort kraag, staat beweging door de hiatus toe (bijv slikken en AH) én stabiliseert de oesophagus in de hiatus oesophageus.
Het bestaat uit elastische en collageen vezels die afnemen bij veroudering waardoor een hiatus hernia kan ontstaan.
Vascularisatie oesophagus
Hoeveel eigen arterien heeft de slokdarm en hoe heten ze?
Hoeveel en welke gedeelde arterien heeft de structuur? Welke van die arterien voorziet de slokdarm voor 55% van bloed?
Waarom is de hoeveelheid aan arterien zo denk je?
Eigen arteriën
rr. oesophageales (4-5)
Gedeelde arteriën: gaan naar andere organen toe maar hebben ook aftakkingen naar de slokdarm:
a. thyroidea inferior
aa. bronchiales
a. gastrica sinistra
a. phrenica inferior (55%)
Netwerk in de wand.
De slokdam gebeurt door veel kleine arterien omdat er functioneel geen vertering of absorptie plaatsvindt waardoor er maar weinig doorbloeding nodig is.
Hoe ziet het veneuze systeem van de slokdarm eruit?
Van welk vat is de flow een andere richting op? Welke richting is dat? Hoe kan dat?
vv. thyroideae inferiores
v. azygos syteem
v. gastrica sinistra
andere
De flow in de v. gastrica sinistra is naar de thorax agv de aanzuigende werking door negatieve druk.
Hoe kunnen slokdarmvarices ontstaan?
Wat is het risico van de varices?
Het gevaar is bloedingen van de varices.
Het bovenste 1/3e deel van de oeophagus bevat een andere type spier dan de onderste 1/3e deel, wat zit waar?
Beneden: glad
De spierlagen zijn circulair en longitudinaal, welke zitten waar? en hoe is dit bij de pharynx?
Longitudinaal: buiten
Bij de pharynx precies andersom!
Welke bloedvaten voorzien de lever en de galblaas? en door welke structuur lopen deze? Waar staat dr. alva voor?
Hoe wordt de slokdarm geinnerveerd?
Wat innerveren ze precies?
- door n vagus, een gemengde zenuw die verloopt naar dwarsgestreept weefsel (de somatosensorishce vezels) als naar glad spierweefsel (parasympa vezels).
- nn laryngei recurrentes zijn takken van de n vagus die rechts langs de a subclavia verlopen en links langs de arcus aortae.
Langs welke structuren verlopen de nn larungei recurrentes links en rechts?
waar zijn ze aftakkingen van?
- rechts langs de a subclavia verlopen
- links langs de arcus aortae.
Hoe kunnen er bij een slokdarm resectie postoperatief longproblemen ontstaan?
Door welke structuur kan dit gebeuren?
Hoe kun je dit voorkomen?
Tegenwoordig worden de nn vagi onder de aftakkingen naar de bronchi pas meegenomen bij resectie als dit mogelijk is op basis van lymfeklieren en uitgebreidheid van de tumor.
Waar heeft nervus vagus stimulatie een gunstig effect op?
Wat is de functie van de maag?
Hoe groot is het reservoir van de maag? Tot waar kan een gevulde maag reiken?
Is iedere maag hetzelfde?
- mengfabriek: mechanische en chemische afbraak van voedsel in chymus dmv maagsap en kneedbewegingen.
- reservoir: leeg: 100 ml à > 2 liter kan reiken tot aan de bekkenkam.
- rekbare zak, zeer beweeglijk!
- grote interindividuele variabiliteit in vorm en grootte
Hoe groot moet een voedselpartikel zijn voordat het kan passeren naar de darm?
Uit welke spierlagen bestaat de maag van buiten het lichaam naar binnenin toe?
Welke laag vormt bij contractie de canalis gastricus? Wat is het doel van dit kanaal?
- de schuine spierlaag = oblique
- dan de circulaire spierlaag die verdikt tot de pylorussfincter
- gevolgd door de longitudinale laag die goed ontwikkeld is langs de curvaturen.
De schuine spierlaag zodat vloeibare inhoud bij een lege maag direct kan doorstromen naar het duodenum.
*NB: in IC bekijken ze de maag andersom dus vanuit de maag zelf als orgaan en in deze vraag wordt de maag bekeken vanuit het gehele lichaam! Zo staat het in het IC:
- longitudinaal - buitenste, goed ontwikkeld langs de curvaturen
- circulair - middelste, verdikt tot pylorus sfincter
- schuin (oblique) - binnenste, contractie vormt de canalis gastricus (‘Magenstrasse’)
In welke delen van de maag zijn de spierlaag het best ontwikkeld? Waarom?
In het corpus heeft de maag vooral een mengfunctie dus kan een dunnere laag volstaan.
Door welke structuren wordt de maag gefixeerd die niet veel tot geen beweeglijkheid toestaan?
crus dextrum diaphragmatis
pars superior duodeni (na 2.5 cm)
Aan welke structuren is de maag bevestigd die ook beweeglijkheid toestaan?
Waar heeft de maag verder zijn begweeglijkheid aan te danken?
Bevestiging aan omentum minus and peritoneale ligamenten staan beweeglijkheid toe.
Dit zijn de volgende ligamenten:
- lig. gatrophrenicum
- lig. gastrosplenicum
- lig. gastrocolicum
Beweeglijkheid van de maag dankzij:
- peritoneale bekleding
- bursa omentalis (lesser sac) achter maag
Hoe is de vascularisatie van de maag?
Waar liggen deze vaten? Wat is hier zo opvallend aan?
Vanuit de Truncus coeliacus:
- a. hepatica communis
- a. gastrica sinistra
- a. splenica (= a. lienalis)
Ze liggen in de achterwand van bursa omentalis. Dit is opvallend omdat de maag een intraperitoneaal orgaan is maar vanuit retroperitoneaal gevasculariseerd wordt.
Wat is het voordeel van de vele anastomosen in de submucosa?
met welke orgaanarterien vormt het allemaal anastomosen?
Anastomosen met:
- oesophagus arterien
- leverarterien
- miltarterien
- omentalisarterien
- duodenumarterien
Welke arterie is het meest geschikt om bij de aanleg van een buismaag, de buismaag mee te vasculariseren?
Wat is het gevolg van de weerlegging?
Waar verlopen de structuren van Dr. Alva?
Welke 2 structuren voorzien de lever van arterieel bloed? Hoe groot is het aandeel van elk?
Hoe is de oxygenatieverdeling?
25% komt via de a hepatica propria.
De oxygenatieverdeling is wel gelijk! dus 50-50!
Welke 2 anatomische variaties in de bloedvoorziening van de maag worden vaak gezien? Uit welke structuur komen ze vandaan?
Bij welke moet je oppassen bij het aanleggen van een buismaag? waarom?
- a. hepatica dextra uit a. mesenterica superior bij 11%: a mesenterica superior levert bijdrage aan leverdoorbloeding in 25% van de gevallen.
- a. hepatica sinistra uit a. gastrica sinistra bij 10%: (accessoir of vervangend). Hier moet je goed oppassen bij de aanleg van een buismaag omdat als deze arterie volledig vervangend is wil je die niet ligeren.
Wat is de anatomische positie van de driehoek van Calot?
Welke vaten bevat de driehoek meestal?
Waarom is de driehoek belangrijk?
Bevat meestal a. hepatica dextra en a. cystica.
Is belangrijk bij galblaaschirurgie vanwege de vaatstructuren die erin verlopen.
Hoe verloopt de bloedafvoer via de vv. hepaticae?
Hoeveel zijn er van?
Hoe is de pancreas gelokaliseerd in het lichaam?
Hoe groot is de pancreas?
Hoe noem je het haakje van de pancreaskop?
• achter maag
• kop in C-bocht duodenum
• staart tot aan milt
Is 12-15cm lang.
Dat noem je de processus uncinatus.
Wat wordt er bedoeld met de dubbele arcade bij de pancreaskop?
Hoe is de verdere vascularisatie van de pancreas?
Dubbele arcade bij pancreaskop voor de arteriele bloedvoorziening:
- De post. en ant. a. pancreaticoduodenalis superior (van a. gastroduodenalis) liggen aan de bovenzijde van de pancreas.
- De post. en ant. a. pancreaticoduodenalis inferior (van a. mesenterica superior) liggen aan de onderzijde.
- Deze 4 arteriën liggen in een soort ovaal vorm parallel aan het duodenum en omvatten de pancreaskop.
Takken van a. splenica die vanaf de truncus coeliacus langs de bovenzijde van het corpus en de staart van de pancreas verloopt voor de vascularisatie.
Interne anastomosen tussen alle hierboven genoemde vaten die de pancreas intern vasculariseren.
Welk vat takt van de Anterieure a. pancreaticoduodenalis superior af?
1. Welke organen liggen retroperitoneaal en welke intraperitoneaal? Welke organen liggen secundair retroperitoneaal? En welke subperitoneaal?
2. Wat is het verschil tussen de retro en intraperitoneaal gelegen organen? Wat is hier het voordeel van voor retroperitoneale organen?
- • Hepar (lever)
- • Lien (milt)
- • Gaster
- • Jejunum
- • Ileum
- • Caecum
- • Colon transversus
- • Colon sigmoideum
Retroperitoneaal (secundair) ligt:
- • Pancreas
- • Duodenum
- • Colon ascendens
- • Colon descendens
Retroperitoneaal (primair) ligt:
- nieren
- aorta
- bijnieren
Subperitoneaal ligt:
- • Uterus
- • Blaas
2. Intraperitoneaal is wanneer het orgaan is omgeven door het peritoneum, waarbij
de twee lagen peritoneum een ligament/mesenterium vormen, het orgaan wordt hierdoor mobiel.
De retroperitoneale organen worden dus niet omgeven door het buikvlies, al steken ze deels wel in de buikholte en zijn ze aan hun buitenkant gedeeltelijk met buikvlies bekleed.
Ontstekingen in deze structuren geven in het algemeen dan ook geen buikvliesontsteking (peritonitis).
Hoe is de bevestiging van mesenteria aan de achterste buikwand?
Kun je 2 voorbeelden noemen?
via radices (mv. van radix).
bv. radix mesenterii (jejunum en ileum) en radix mesocoli transversi = ophangband (meso-) van het colon transversum.
Embryonaal wordt er onderscheid gemaakt in een voordarm, een middendarm en een einddarm.
Waar is dit onderscheid op gebaseerd?
Hoe verlopen de structuren die ermee gemoeid zijn?
op basis van de vascularisatie: 3 ventrale takken van aorta abdominalis:
- truncus coeliacus - voordarm en milt t/m halverwege het duodenum voorbij de papil van Vater
- a. mesenterica superior - middendarm t/m 2/3e van het colon transversum die verloopt in de radix mesenterii
- a. mesenterica inferior - einddarm vanaf de laatste 1/3e van het colon transversum en verder.
Wat is de verklevingsfascie van Toldt?
Bij welke ingreep kan hier gebruik van gemaakt worden? Welke structuren zijn bij die ingreep at risk? Waarom?
Bij een hemicolectomie kan er gebruik gemaakt worden van Toldt. Dorsaal liggen de a/v ovarica/testicularis, m psoas major en de truncus sympaticus die dus at risk zijn bij de operatie.
- Waar ligt de ampulla recti?
- Hoeveel mL kan het bevatten?
- Hoe gevuld moet het zijn om aandrang te voelen?
- Heeft de structuur een ophangband?
- ligt onder de peritoneale omslag = subperitoneaal en dus extraperitoneaal!
- kan 200 ml bevatten
- aandrang bij 100 ml
- nee
Wat wordt er bedoeld met het mesorectum?
Waar wordt het door begrensd?
Wordt begrensd door de fascia propria aan de voor- en achterzijde.
Wat wordt bedoeld met de holy plane of Heald?
Waar is het belangrijk bij?
Hoe wordt het rectum geinnerveerd?
Waar liggen die zenuwen?
Ze liggen tussen de bekkenorganen en de bekkenwand in.
Hoe worden de aftakkingen van de S2, S3 en S4 zenuwen genoemd? Waarom?
Wat is het gevolg als je deze takjes verwijderd bij rectumresectie?
Hoe wordt dat voorkomen?
gevolg van verwijdering van de takjes is dat de innervatie van de blaas en genitalien verloren gaat.
Dit wordt voorkomen door de zenuwen door te nemen tpv het lig laterale recti (nn rectales en a/v rectalis media).
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden