Chirurgie - Anatomie GE systeem

51 belangrijke vragen over Chirurgie - Anatomie GE systeem

Uit welke onderdelen bestaat het gastro intestinale systeem?


• Buikwand
• Oesophagus
• Maag
• Lever, pancreas en galwegen
• Dunne en dikke darm
• Anorectum


1.Uit welke spieren bestaat de anterolaterale buikwand en hoe is hun spiervezelverloop? Zet ze op volgorde van buiten naar binnen.
2.Welke zenuwen en hoe innerveren de buikwandspieren en de huid van het abdomen?

1:
  • M. obliquus externus abdominis: handen in de broekzak, v-vorm naar inferomediaal
  • m. obl. int.: tegenovergestelde
  • m. rectus abdominis: boven naar beneden
  • m. trans abdominis: links naar rechts (dwars)

2: Spieren worden motorisch en sensibel geinnerveerd via de:

  • nn. intercostales 7-11 
  • n. subcostalis onder rib 12
  • onderste gedeelte via n. iliohypogastricus en n. ilio-inguinalis

Waaruit ontspringen de n. iliohypogastricus en de n. ilio-inguinalis?
Waarom deze zenuwen van belang bij een liesbreukoperatie?

uit de plexus lumbalis.
zijn van belang omdat letsel van de zenuwen neuralgische pijn kan veroorzaken.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart


  1. Wat wordt verstaan onder de wisselsnede van McBurney?
  2. Bij welke ingreep wordt de wisselsnede mn ingezet?
  3. Waarom wordt de snede juist op deze plek uitgevoerd? 
  4. wat moet je extra doen bij een paramediane incisie?

  1. je snijdt evenwijdig aan het spierweefsel tussen de spiervezels door. dit zorgt voor betere genezing door minder vorming van littekenweefsel.
  2. bij een appendectomie op het PUNT van McBurney.
  3. hier lopen weinig zenuwen en bloedvaten over de buikwand waardoor de mediane incisie relatief veilig gemaakt kan worden.
  4. je moet de m rectus abdominis wat meer naar opzij leggen.

Wat wordt bedoeld met stortkoker?
Van waar tot waar verloopt die stortkoker?
Hoe lang is de koker?

de oesophagus, verloopt van pharynx tot maag en is 25cm lang.

Hoe noem je de 3 delen waar de oesophagus uit bestaat?
Hoe groot is het meest distale deel?


pars cervicalis, thoracica en
abdominalis.
pars abdominalis is 1,5cm.

Waar ligt het pars thoracica in? Wat is het voordeel van deze ligging?

Het ligt in losmazig bindweefsel van het mediastinum. Dit creëert een soepel glijvlak. Het voordeel is mobiliteit. bijv bij hartbewegingen, aortapulsaties, AH door longen en de peristaltiek van de slokdarm.

Heerst er een hoge of een lage intrathoracale druk in de oesophagus?
Hoe noem je die druk ook wel die daar heerst in de thorax?
Wat is het nut van die druk?

laag, subatmosferisch druk.
Dit is een druk waarbij de longen goed ontplooid aanwezig kunnen zijn. De longen zijn zeer elastisch ivm de AH. Daarnaast wordt door de subatmosferische druk lucht aangezogen bij de inademing.

Wat is het doel van het sfinctermechanisme in de oesofagus?

Om te voorkomen dat er continue lucht en slijm wordt aangezogen vanuit de pharynx en van onder om te voorkomen dat er zure maaginhoud omhoog komt.

Wat is de a. marginalis?
Hoe wordt de arterie ook wel genoemd?

loopt parallel langs de gehele rand van het colon en is ontstaan uit allerlei takjes van de a. mesenterica superior en inferior.
a. drummond = verbinding tussen de a mesenterica sup en inferior.

Waar bestaat het sfintermechanisme van de slokdarm uit?
En uit wat voor soort spierweefsel bestaan ze?

  1. UES: m. cricopharyngeus = onderste deel van de onderste pharynxconstrictor en 3-4cm dat bestaat uit dwarsgestreept spierweefsel. Denk aan de anatomie! Het cricoid ligt vlak onder het thyroid en hyoid met daaromheen dus de spier!
  2. LES: crus dextrum diafragmatis = externe sfincter = een spierlusje van het diafragma. De circulaire spieren rondom de LES zijn verdikt.
  3. Pars abdominalis oespophagi.

Hoe wordt reflux voorkomen als de intra-abdominale druk bijv door hoesten toeneemt?
Wat is een beeld waarbij dit niet langer voorkomen wordt? Wat valt er dan nog meer weg?

door de verhoogde intra-abdominale druk neemt de druk in de maag toe en daarmee de kans op reflux. Dit wordt voorkomen omdat door de verhoogde druk ook de pars abdominalis oesophagi wordt dichtgedrukt.
Bij een hiatus hernia valt de werking van de structuur weg en ook het crus dextrum mechanisme valt weg wat dus een groter risico op reflux geeft.

Op welke plek ontstaat het Zenker divertikel meestal?

op de overgang tussen pharynx en oesophagus onder de epiglottis aan de dorsale zijde, hier vind een spierovergang plaats. de pharynx heeft nmlk aan de binnenzijde de longitudinale spierlaag en de oesophagus heeft aan de binnenzijde de circulaire laag. deze overgang van circulair naar longitudinaal geeft een zwakke plek waar het kan uitstulpen naar dorsaal.

Hoe zijn de spierlagen van de slokdarm opgebouwd van binnen naar buiten?

circulair
longitudinaal

Het bovenste 1/3e deel is dwarsgestreept, het onderste 1/3e deel is glad spierweefsel. Ertussen is het overgangsgebied.

Wat is de PEL of PEM?
Wat zijn 2 functies van de structuur?
Uit welke soort vezels bestaat de structuur?
Wat is een gevolg van veroudering van de structuur?


Phrenicoesophageale ligament / membraan (PEL of PEM):
omhult de gastro-oesophageale overgang als een soort kraag, staat beweging door de hiatus toe (bijv slikken en AH) én stabiliseert de oesophagus in de hiatus oesophageus.
Het bestaat uit elastische en collageen vezels die afnemen bij veroudering waardoor een hiatus hernia kan ontstaan.

Vascularisatie oesophagus
Hoeveel eigen arterien heeft de slokdarm en hoe heten ze?
Hoeveel en welke gedeelde arterien heeft de structuur? Welke van die arterien voorziet de slokdarm voor 55% van bloed?

Waarom is de hoeveelheid aan arterien zo denk je?



Eigen arteriën
rr. oesophageales (4-5)

Gedeelde arteriën: gaan naar andere organen toe maar hebben ook aftakkingen naar de slokdarm:
a. thyroidea inferior
aa. bronchiales
a. gastrica sinistra
a. phrenica inferior (55%)

Netwerk in de wand.

De slokdam gebeurt door veel kleine arterien omdat er functioneel geen vertering of absorptie plaatsvindt waardoor er maar weinig doorbloeding nodig is.

Hoe ziet het veneuze systeem van de slokdarm eruit?
Van welk vat is de flow een andere richting op? Welke richting is dat? Hoe kan dat?


vv. thyroideae inferiores
v. azygos syteem
v. gastrica sinistra

andere

De flow in de v. gastrica sinistra is naar de thorax agv de aanzuigende werking door negatieve druk.

Hoe kunnen slokdarmvarices ontstaan?
Wat is het risico van de varices?

door portale hypertensie bij levercirrose zal het bloed een andere uitweg zoeken en via de vena porta naar de slokdarmvenen stromen en vervolgens naar de v azygos waar de varices ontstaan langs de slokdarm.
Het gevaar is bloedingen van de varices.


Het bovenste 1/3e deel van de oeophagus bevat een andere type spier dan de onderste 1/3e deel, wat zit waar?

Boven: dwarsgestreept
Beneden: glad


De spierlagen zijn circulair en longitudinaal, welke zitten waar? en hoe is dit bij de pharynx?

Circulair: binnen
Longitudinaal: buiten

Bij de pharynx precies andersom!


Welke bloedvaten voorzien de lever en de galblaas? en door welke structuur lopen deze? Waar staat dr. alva voor?

Ligamentum hepatoduodenale:  ductus choledochus/a. hepatica propria/ V. portae

Hoe wordt de slokdarm geinnerveerd?
Wat innerveren ze precies?

  • door n vagus, een gemengde zenuw die verloopt naar dwarsgestreept weefsel (de somatosensorishce vezels) als naar glad spierweefsel (parasympa vezels).
  • nn laryngei recurrentes zijn takken van de n vagus die rechts langs de a subclavia verlopen en links langs de arcus aortae.

Langs welke structuren verlopen de nn larungei recurrentes links en rechts?
waar zijn ze aftakkingen van?

nn laryngei recurrentes zijn takken van de n vagus die:
  • rechts langs de a subclavia verlopen
  • links langs de arcus aortae.

Hoe kunnen er bij een slokdarm resectie postoperatief longproblemen ontstaan?
Door welke structuur kan dit gebeuren?
Hoe kun je dit voorkomen?

Waarschijnlijk komt dit door de regulatie van de ontstekingsreactie door het autonoom zenuwstelsel dat geremd wordt door de parasympaticus. dit valt weg als je de nn vagi doorneemt bij de resectie waardoor de longen in zekere zin worden gedenerveerd.
Tegenwoordig worden de nn vagi onder de aftakkingen naar de bronchi pas meegenomen bij resectie als dit mogelijk is op basis van lymfeklieren en uitgebreidheid van de tumor.

Waar heeft nervus vagus stimulatie een gunstig effect op?

ook op reuma! en epilepsie

Wat is de functie van de maag?
Hoe groot is het reservoir van de maag? Tot waar kan een gevulde maag reiken?
Is iedere maag hetzelfde?


- mengfabriek: mechanische en chemische afbraak van voedsel in chymus dmv maagsap en kneedbewegingen.
- reservoir: leeg: 100 ml à > 2 liter kan reiken tot aan de bekkenkam.
- rekbare zak, zeer beweeglijk!
- grote interindividuele variabiliteit in vorm en grootte

Hoe groot moet een voedselpartikel zijn voordat het kan passeren naar de darm?

1 millimeter.

Uit welke spierlagen  bestaat de maag van buiten het lichaam naar binnenin toe?
Welke laag vormt bij contractie de canalis gastricus? Wat is het doel van dit kanaal?

  • de schuine spierlaag = oblique
  • dan de circulaire spierlaag die verdikt tot de pylorussfincter
  • gevolgd door de longitudinale laag die goed ontwikkeld is langs de curvaturen. 


De schuine spierlaag zodat vloeibare inhoud bij een lege maag direct kan doorstromen naar het duodenum.

*NB: in IC bekijken ze de maag andersom dus vanuit de maag zelf als orgaan en in deze vraag wordt de maag bekeken vanuit het gehele lichaam! Zo staat het in het IC:

  • longitudinaal - buitenste, goed ontwikkeld langs de curvaturen
  • circulair - middelste, verdikt tot pylorus sfincter
  • schuin (oblique) - binnenste, contractie vormt de canalis gastricus (‘Magenstrasse’)

In welke delen van de maag zijn de spierlaag het best ontwikkeld? Waarom?

antrum van de maag omdat daar propulsie plaatsvindt oftewel voortstuwing naar het duodenum.
In het corpus heeft de maag vooral een mengfunctie dus kan een dunnere laag volstaan.

Door welke structuren wordt de maag gefixeerd die niet veel tot geen beweeglijkheid toestaan?


crus dextrum diaphragmatis
pars superior duodeni (na 2.5 cm)

Aan welke structuren is de maag bevestigd die ook beweeglijkheid toestaan?
Waar heeft de maag verder zijn begweeglijkheid aan te danken?


Bevestiging aan omentum minus and peritoneale ligamenten staan beweeglijkheid toe.
Dit zijn de volgende ligamenten:
  • lig. gatrophrenicum
  • lig. gastrosplenicum
  • lig. gastrocolicum

Beweeglijkheid van de maag dankzij:

- peritoneale bekleding
- bursa omentalis (lesser sac) achter maag

Hoe is de vascularisatie van de maag?
Waar liggen deze vaten? Wat is hier zo opvallend aan?


Vanuit de Truncus coeliacus:
  1. a. hepatica communis
  2. a. gastrica sinistra
  3. a. splenica (= a. lienalis)



Ze liggen in de achterwand van bursa omentalis. Dit is opvallend omdat de maag een intraperitoneaal orgaan is maar vanuit retroperitoneaal gevasculariseerd wordt.

Wat is het voordeel van de vele anastomosen in de submucosa?
met welke orgaanarterien vormt het allemaal anastomosen?

Tijdens operatie kan er makkelijk een maagarterie geligeerd worden.
Anastomosen met:
  1. oesophagus arterien
  2. leverarterien
  3. miltarterien
  4. omentalisarterien
  5. duodenumarterien    

Welke arterie is het meest geschikt om bij de aanleg van een buismaag, de buismaag mee te vasculariseren?
Wat is het gevolg van de weerlegging?

meest geschikt zijn de lange arterien langs de grote maagcurvatuur: a gastro-omentalis dextra. gevolg is dat het bovenste stukje minder goed gevasculariseerd wordt omdat de a gastro-omentalis sinistra meot worden weggenomen bij deze ingreep. Dit kan leiden tot naadlekkage.

Waar verlopen de structuren van Dr. Alva?

in de rand van het omentum wat de lever verbindt met het duodenum = lig. hepatoduodenale.

Welke 2 structuren voorzien de lever van arterieel bloed? Hoe groot is het aandeel van elk?
Hoe is de oxygenatieverdeling?

vena portae voert 75% van het bloed aan.
25% komt via de a hepatica propria.
De oxygenatieverdeling is wel gelijk! dus 50-50!


Welke 2 anatomische variaties in de bloedvoorziening van de maag worden vaak gezien? Uit welke structuur komen ze vandaan?   
Bij welke moet je oppassen bij het aanleggen van een buismaag? waarom?

  1. a. hepatica dextra uit a. mesenterica superior bij 11%: a mesenterica superior levert bijdrage aan leverdoorbloeding in 25% van de gevallen.
  2. a. hepatica sinistra uit a. gastrica sinistra bij 10%: (accessoir of vervangend). Hier moet je goed oppassen bij de aanleg van een buismaag omdat als deze arterie volledig vervangend is wil je die niet ligeren.

Wat is de anatomische positie van de driehoek van Calot?
Welke vaten bevat de driehoek meestal?
Waarom is de driehoek belangrijk?

tussen ductus hepaticus, ductus cysticus en lever.
Bevat meestal a. hepatica dextra en a. cystica.
Is belangrijk bij galblaaschirurgie vanwege de vaatstructuren die erin verlopen.

Hoe verloopt de bloedafvoer via de vv. hepaticae?
Hoeveel zijn er van?

3 vv. hepaticae die direct afvoeren naar de v. cava inferior en dus niet via de leverpoort!

Hoe is de pancreas gelokaliseerd in het lichaam?
Hoe groot is de pancreas?
Hoe noem je het haakje van de pancreaskop?


• achter maag
• kop in C-bocht duodenum
• staart tot aan milt

Is 12-15cm lang.
Dat noem je de processus uncinatus.

Wat wordt er bedoeld met de dubbele arcade bij de pancreaskop?
Hoe is de verdere vascularisatie van de pancreas?


Dubbele arcade bij pancreaskop voor de arteriele bloedvoorziening:
  • De post. en ant. a. pancreaticoduodenalis superior (van a. gastroduodenalis) liggen aan de bovenzijde van de pancreas.
  • De post. en ant. a. pancreaticoduodenalis inferior (van a. mesenterica superior) liggen aan de onderzijde.
  • Deze 4 arteriën liggen in een soort ovaal vorm parallel aan het duodenum en omvatten de pancreaskop.



Takken van a. splenica die vanaf de truncus coeliacus langs de bovenzijde van het corpus en de staart van de pancreas verloopt voor de vascularisatie.
Interne anastomosen tussen alle hierboven genoemde vaten die de pancreas intern vasculariseren.

Welk vat takt van de Anterieure a. pancreaticoduodenalis superior af?

de a. pancreatica inferior die verloopt over de gehele lengte over het midden naar de milt.

1. Welke organen liggen retroperitoneaal en welke intraperitoneaal? Welke organen liggen secundair retroperitoneaal? En welke subperitoneaal?

2. Wat is het verschil tussen de retro en intraperitoneaal gelegen organen? Wat is hier het voordeel van voor retroperitoneale organen?

1. Intraperitoneaal ligt:
  • • Hepar (lever)
  • • Lien (milt)
  • • Gaster
  • • Jejunum
  • • Ileum
  • • Caecum
  • • Colon transversus
  • • Colon sigmoideum

Retroperitoneaal (secundair) ligt:
  • • Pancreas
  • • Duodenum
  • • Colon ascendens
  • • Colon descendens

Retroperitoneaal (primair) ligt:
  • nieren
  • aorta
  • bijnieren

Subperitoneaal ligt:
  • • Uterus
  • • Blaas

2. Intraperitoneaal is wanneer het orgaan is omgeven door het peritoneum, waarbij
de twee lagen peritoneum een ligament/mesenterium vormen, het orgaan wordt hierdoor mobiel.
De retroperitoneale organen worden dus niet omgeven door het buikvlies, al steken ze deels wel in de buikholte en zijn ze aan hun buitenkant gedeeltelijk met buikvlies bekleed.  

Ontstekingen in deze structuren geven in het algemeen dan ook geen buikvliesontsteking (peritonitis). 


Hoe is de bevestiging van mesenteria aan de achterste buikwand?
Kun je 2 voorbeelden noemen?


via radices (mv. van radix).
bv. radix mesenterii (jejunum en ileum) en radix mesocoli transversi = ophangband (meso-) van het colon transversum.

Embryonaal wordt er onderscheid gemaakt in een voordarm, een middendarm en een einddarm.
Waar is dit onderscheid op gebaseerd? 
Hoe verlopen de structuren die ermee gemoeid zijn?


op basis van de vascularisatie: 3 ventrale takken van aorta abdominalis:
  1. truncus coeliacus - voordarm en milt t/m halverwege het duodenum voorbij de papil van Vater
  2. a. mesenterica superior - middendarm t/m 2/3e van het colon transversum die verloopt in de radix mesenterii
  3. a. mesenterica inferior - einddarm vanaf de laatste 1/3e van het colon transversum en verder.

Wat is de verklevingsfascie van Toldt?
Bij welke ingreep kan hier gebruik van gemaakt worden? Welke structuren zijn bij die ingreep at risk? Waarom?

het is een avasculair vlak dat is ontstaan nadat door groei van de dunne darmen het colon descendens en ascendens retroperitoneaal zijn komen te liggen. Door de verdrukking zijn de ophangbanden van de structuren verloren gegaan doordat ze tegen het parietale peritoneum werden gedrukt en daar verkleefden tot de verklevingsfascie van Toldt.

Bij een hemicolectomie kan er gebruik gemaakt worden van Toldt. Dorsaal liggen de a/v ovarica/testicularis, m psoas major en de truncus sympaticus die dus at risk zijn bij de operatie.

  1. Waar ligt de ampulla recti?
  2. Hoeveel mL kan het bevatten?
  3. Hoe gevuld moet het zijn om aandrang te voelen?
  4. Heeft de structuur een ophangband?


  1. ligt onder de peritoneale omslag = subperitoneaal en dus extraperitoneaal!
  2. kan 200 ml bevatten
  3. aandrang bij 100 ml
  4. nee

Wat wordt er bedoeld met het mesorectum?
Waar wordt het door begrensd?

de bindweefsellaag van het rectum dat ook veel vet bevat.
Wordt begrensd door de fascia propria aan de voor- en achterzijde.

Wat wordt bedoeld met de holy plane of Heald?
Waar is het belangrijk bij?

Dit is een vlak dat van belang is bij het rectumcarcinoom. Tussen de fascie propria en de presacrale fascie bevinden zich regionale lymfeklieren die je dan ook mee wil reserceren. De totale operatie waar dit bij gebeurt heet een TME oftwel een totale mesorectale excisie.

Hoe wordt het rectum geinnerveerd?
Waar liggen die zenuwen?

Door de plexus hypogastricus inferior van waaruit de S2, S3 en S4 sympa en parasympa zenuwen ontspringen.
Ze liggen tussen de bekkenorganen en de bekkenwand in.

Hoe worden de aftakkingen van de S2, S3 en S4 zenuwen genoemd? Waarom?
Wat is het gevolg als je deze takjes verwijderd bij rectumresectie?
Hoe wordt dat voorkomen?

nn erigentes omdat ze ook de erectie verzorgen.
gevolg van verwijdering van de takjes is dat de innervatie van de blaas en genitalien verloren gaat.
Dit wordt voorkomen door de zenuwen door te nemen tpv het lig laterale recti (nn rectales en a/v rectalis media).

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo