Het staatkundig bestel van Nederland: centrale overheid : De centrale overheid als lichaam organen waaruit zij bestaat - De organen van de centrale overheid

8 belangrijke vragen over Het staatkundig bestel van Nederland: centrale overheid : De centrale overheid als lichaam organen waaruit zij bestaat - De organen van de centrale overheid

De organen van de centrale overheid laten zich grofweg in vier categorieën onderverdelen. Wat is daarbij het onderscheidend criterium?

De functie die het betreffende orgaan in het staatkundig bedrijf vervult.

In welke vier categorieën laten de organen van de centrale overheid zich grofweg onderverdelen?

De eerste categorie wordt gevormd door de organen die een wetgevende functie vervullen, de tweede door organen wier functie (in hoofdzaak) een bestuurlijke is, de derde door organen die belast zijn met rechterlijke werkzaamheden en de vierde door organen die een complementaire, of restfunctie vervullen. Bij die laatste functie gaat het om het verrichten van adviserende en/of toezichthoudende taken.

Op basis van attributie in de Grondwet zijn op het niveau van de centrale overheid in beginsel twee organen als tot regelgeving bevoegde organen aan te wijzen, te weten:

1. de formele wetgever, dat wil zeggen het orgaancomplex dat gevormd wordt door regering en Staten-Generaal gezamenlijk en

2. de regering, bestaande uit de Koning en de minister(s).

  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Als wetgevende organen op het niveau van de centrale overheid laten zich verder nog aanmerken:

3. de minister en

4. enkele zelfstandige bestuursorganen (ZBO's). Deze organen ontlenen hun regelgevende bevoegdheden niet rechtstreeks aan een grondwettelijke attributie. Zij ontlenen deze bevoegdheid altijd direct of indirect aan formele wetgeving. Dit kan geschieden middels delegatie, respectievelijk middels subdelegatie.  

Van de genoemde organen is een aantal aan te merken als bestuursorganen. Dit zijn:

1. de regering,

2. ministers en staatssecretarissen, en

3. alle zelfstandige bestuursorganen (ZBO's).

Tot de rechterlijke organen van de Staat behoren alle bij wet aangewezen rechtscolleges waaraan, conform art. 112 en 113 Grondwet, de beslechting is opgedragen waarvan?

a) geschillen over burgerlijke rechten en schuldverordeningen, dan wel van

b) geschillen over bestuurlijk handelen, of die belast zijn met de berechting van

c) strafbare feiten of van

d) tuchtrechtelijke vergrijpen.

Organen die op centraal niveau een complementaire functie vervullen ten opzichte van de organen die belast zijn met de primaire overheidsfuncties (van wetgeving, bestuur en rechtspraak) zijn de nog resterende organen van het lichaam 'Staat', te weten:

1. de Algemene Rekenkamer;

2. de nationale ombudsman;

3. de Raad van State; en

4. de colleges van advies.

De eerste drie organen worden ook wel aangeduid als de 'hoge colleges van staat', genoemd.

Met de 'colleges van advies' worden in het schema (welk schema?!) wat bedoeld?

De vaste colleges van advies 'in zaken van wetgeving en bestuur van het Rijk', die art. 79 van de Grondwet op het oog heeft.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo