Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Circulatie en Ademhaling II / astma-fev1-patient

Astma therapeutisch beleid

54 belangrijke vragen over Astma therapeutisch beleid

Wat is de diagnostische definitie van astma?

Een gegeneraliseerde luchtwegvernauwing die varieert over korte perioden, spontaan of door een behandeling.

Met welk apparaat kan de patiënt thuis diagnostiek uitvoeren voor astma?

Met een peak flow meter, die bepaalt hoe sterk de flow varieert in de tijd.

Wanneer is de spirometrische luchtwegrespons op een bronchodilatortest positief voor astma?

Als na een bronchodilator de FEV1 met 15% (12-20%) verandert en FEV1 ten minste met 200 ml toeneemt.

Stel, we willen astma diagnosticeren middels een trial met orale corticoïden. Hoe hoog doseren we de corticoïden en wat voor respons is positief voor astma?

We kiezen als dosis 30 mg corticoïden per oraal per dag en als positieve respons geldt: 20% hogere peak flow of 12-20% hogere FEV1, ten minste 200 ml hoger.

Drie methoden om astma te diagnosticeren zijn: thuis met een peak flow meter, een FEV1 bronchodilator respons bepalen en een peak flow/FEV1 respons bepalen na een corticoïden trial. Wat is een exercise test en is het ook een methode om astma te bepalen?

Ja, met een exercise test kun je astma diagnosticeren. De patiënt krijgt een FEV1 meting. Vervolgens rent die vrij voor 6 minuten. Na die 6 minuten wordt de FEV1 voor 20 minuten lang gelezen met 2 minuut-intervals. Een daling in FEV1 van 15% is diagnostisch voor astma.

Een persoon doet een exercise test. Zijn FEV1 was eerst 3 liter. Deze is 10 minuten na de exercise test 2,8 liter. Is dit normaal of abnormaal?

Elke daling in FEV1 bij de exercise test is abnormaal. Deze daling is echter niet diagnostisch voor astma, daarvoor moet de FEV1 met 15% dalen.

Waar zien we meestal een positieve familie-anamnese: atopisch astma of niet-atopisch astma?

De familie-anamnese is bij atopisch astma meestal positief en bij niet-atopisch astma meestal negatief.

We vinden bij een patiënt een hoog serum IgE en de RAST (radioallergosorbent test) is positief. Wijst dit meer op atopisch astma, niet-atopisch astma of is er geen verschil?

Dit wijst op atopisch astma.

Hoe komt het dat NSAIDs soms astma-exacerbaties kunnen veroorzaken?

Door de remming van de PG E2 productie, kan PG E2 niet langer de werking van bepaalde leukotriënen (die een rol spelen bij astma) onderdrukken.

Noem twee geneesmiddelgroepen die astma exacerbaties kunnen veroorzaken

NSAIDs en bèta blokkers

Stelling: bij beroepsgebonden astma is er geen sprake van een type I hypersensitiviteitsreactie (allergische reactie), maar een ander soort reactie, op bijvoorbeeld tolueengas. Juist of onjuist?

Onjuist. Net als bij atopisch astma, omvat beroepsgebonden astma een type I reactie op verscheidene stoffen, zoals katoen, platinum, plastic, formaldehyde, et cetera. Echter, de type I hypersensitiviteit bij beroepsgebonden astma is van onbekende oorsprong.

Stelling: SABA in een vernevelaar heeft voordeel boven een standaardinhalator en spacer. Juist of onjuist?

Onjuist. Er is geen bewijs dat een vernevelaar een betere therapeutische uitkomst biedt dan een standaardinhalator + spacer.

Welke M3 agonist werkt langer: ipratropium of tiotropium?

Ipratriopium is kortwerkend, tiotropium is langwerkend (tiotropium begint met een t voor tijd, lange tijd werkzaam)

Wat is effectiever tegen astma: het langwerkende tiotropium of een LABA?

Een LABA is effectiever. Echter, hoge doses ipratropium werken synergistisch met beta-agonisten.

Wat is het werkingsmechanisme van corticoïden?

Corticoïden binden cytoplasmatische steroïde receptoren. Het gevormde complex beweegt naar de nucleus, waar de vorming gestimuleerd wordt van een eiwit dat PLA2 (fosfolipase A2) onderdrukt. Door de onderdrukking van PLA2 kan dit enzym geen arachidonzuur meer maken. Aangezien arachidonzuur het substraat is voor de vorming van vele inflammatoire mediatoren (zoals leukotriënen), neemt hierdoor een ontstekingsreactie af.

Stelling: de werking van corticoïden bij astma berust louter op inflammatiesupressie. Juist of onjuist?

Onjuist. Corticoïden stimuleren daarnaast de beta-agonisten respons.

Je krijgt bij een patiënt de keus voor een inhalatiecorticoïd of een cromoon, cromoglycaat. Waar kies je voor?

Een inhalatiecorticoïd. Die zijn veel effectiever en de werking daarvan is beter opgehelderd.

Leukotrieen modificatoren kunnen gebruikt worden als effectief alternatief voor corticoïden. Deze groep geneesmiddelen kan weer in twee groepen verdeeld worden, gebaseerd op werkingsmechanisme. Welke groepen zijn dit?

Inhibitors van 5-lipoxygenase: zileuton (5-lipoxygenase is een mestcel membraaneiwit dat arachidonzuur omzet in leukotriënen)

Leukotriëen receptorantagonisten: zafirlukast en montelukast

Waarom worden theophyllines niet gebruikt voor regelmatige mono-bronchodilatietherapie? En hoe kun je theophyllines dan wel goed inzetten?

De bijwerkingen van theophyllines zijn daarvoor te ernstig: bij 50% misselijkheid en braken.

Echter, combineer je theophyllines met lage doses IHCS, dan leveren ze een synergetische werking.

Stelling: corticoïdtabletten gebruik je niet alleen bij acute astma exacerbaties, maar ook bij controle op de lange termijn bij sommige patiënten. Juist of onjuist?

Juist.

Een patiënt van 60 met recent slecht gecontroleerd astma loopt constant botbreuken op. Wat is het verband tussen de astma en de botbreuken en wat ga je nu doen?

Corticoïdtablettengebruik voor lange tijd kan osteoporose veroorzaken. Adviseer de patiënt om geen alcohol of tabak te gebruiken, geef haar calcium + vitamine D, meet regelmatig de botdichtheid en overweeg een eventuele verlaging van de dosis corticoïden.

Een patiënt gebruikt voor zijn astma een SABA zo nodig en 400 microgram IHCS per dag. De astmatherapie blijft ineffectief. Je voegt een LABA toe en die blijkt te helpen, maar de effectiviteit van de therapie is nog niet voldoende. Wat doe je nu?

Dit is stap 3 van de step-up therapie. De patiënt blijft de LABA gebruiken en ook de SABA zo nodig. Je verhoogt de dosering van de IHCS tot maximaal 800 microgram/dag.

Een patiënt met astma komt bij de huisarts, omdat hij zich gisteren en vandaag plotseling wel erg kortademig voelt en het gevoel wordt steeds erger. De huisarts verhoogt de dosis van zijn beta-agonisten en geeft een antibioticakuur. Wat gaat hier mis?

Acute astma-exacerbaties worden vaak ingeleid door een continu verergerend gevoel van kortademigheid. Huisartsen geven dan vaak een inadequate therapie, terwijl ze eigenlijk corticoïdtabletten moeten geven.

Wat is de massa mediane aerodynamische diameter (MMAD)?

Dit is de massamediane diameter (diameter die 50% van de deeltjes in een aerosol hebben), vermenigvuldigd met de wortel van de deeltjesdichtheid. Hoe hoger de deeltjesdichtheid, hoe lager da MMAD, omdat zwaardere deeltjes minder aerodynamisch zijn.

Aeorosoldeeltjes van groter dan 6 mm komen met name centraal in de longen, kleinere deeltjes (< 5 mm) komen distaler terecht. Hoe groot zijn de deeltjes die in de alveoli terecht komen?

2-3 mm

Wat is het probleem bij de inhalatie van deeltjes met een diameter van 0,5 mm?

Deze deeltjes zijn zo klein en licht (kleine Massamediane aerodynamische diameter (MMAD)), dat ze niet settlen in de luchtwegen en weer uitgeademd worden.

Je wil dat je astmapatiënt zijn IHCS zodanig inhaleert, dat die in de lagere luchtwegen komt. Wat voor instructie geef je?

Rustig inademen en aan het eind je adem inhouden (zo voorkom je snelle precipitatie door turbulentie en hou je de flow lang op gang. Bovendien voorkom je dat je het farmacon weer uitademt, door je adem in te houden).

Hoeveel procent van het farmacon bereikt de longen bij gebruik van een pressurized metered dose inhaler (pMDI)?

25%, de rest slaat neer op de oropharynx. Dit varieert, afhankelijk van het type farmacon.

Een pressurized metered dose inhaler (pMDI) bestaat uit een busje (canister) en een actuator (aandrijver). Hoe is het farmacon verwerkt in het busje?

Opgelost of gesuspendeerd als kristallen in een oplossing

Met welke snelheid verlaten de druppels een pressurized metered dose inhaler en wat gebeurt er met de druppels na verlaten van het busje?

De druppels verlaten het busje met een snelheid van 30 m/s. Ze verdampen continu en er ontstaan kleinere druppels die met 30 m/s doorbewegen.

Je patiënt gebruikt een pressurized metered dose inhaler (pMDI) voor zijn LABA + corticoïd. De therapie is niet effectief en je vermoedt dat dit komt door een onjuiste inhalatietechniek, die leidt tot hoge oropharyngeale depositie van het farmacon. Met welk apparaat kun je de farmacondepositie versterken?

Met een spacer. Deze bind je voor de pMDI, en zo wordt de afstand tussen de actuator van de pMDI en de mond groter. De druppels verdampen en worden langzamer, voordat ze de mond bereiken.

Wat is het nadeel van een drug powder inhaler boven een pressurized metered dose inhaler (pMDI) bij een patiënt die moeite heeft met inademen?

Bij een drug powder inhaler hangt de delivery van het farmacon compleet af van de inspanningen van een patiënt. Hoewel de drug powder inhaler makkelijker in gebruik is dan pMDIs, zijn er wel sterkere inspiratoire flows nodig.

Er bestaan twee soorten vernevelaars: jet vernevelaars en ultrasonische vernevelaars. Welk fysische principe onderligt elk type en welke wordt vaker gebruikt?

Jet vernevelaars worden vaker gebruikt. Een sterke stoot gecomprimeerde lucht tegen een farmaconoplossing aan zet de oplossing om in een mist. Dit vernevelde farmacon kan dan ingeademd worden.

Ultrasonische vernevelaars werken via een piezo-elektrisch kristal (een kristal die mechanische kracht kan omzetten in elektrische lading). Door op een knopje te drukken vervorm je dit kristal, waarna die geluidsgolven met 1-2 MHz afgeeft, waardoor grote druppels (3-10 mm) van farmacon in een fontein van kleine druppels veranderen. De MMAD (mass median aerodynamic diameter = mediane diameter * wortel van gemiddeld gewicht) is invers gerelateerd aan de frequentie.

Waarom kiezen we bij kinderen liever niet voor een bronchodilator in een vernevelaar?

Hierbij is de kans op tachycardie hoger.

Wie zijn vaker overperceivers van hun astma: mannen of vrouwen?

Vrouwen

Wie kunnen beter de ernst van hun dyspnoe inschatten: kinderen onder 10 jaar of boven 10 jaar?

Kinderen onder 10 jaar kunnen via de VAS schaal een betere voorspelling bieden van de ernst van de astma dan kinderen boven 10 jaar.

Hoe onderscheiden we een allergie en een hyperreactiviteit?

Een allergie is een inflammatorie respons door een niet-schadelijke stof. Een hyperreactiviteit is een tendens van de luchtwegen om te vernauwen in respons op inflammatoire factoren.

De vroege-fase respons van astma kan geïnduceerd worden door allergenen + IgE. Noem een paar andere, directe triggers die mestcellen kunnen activeren.

Opiaten, contrastmedia en vancomycine

Noem drie manieren om te testen op atopie

(specifiek IgE in bloed via Phadiatop of RAST en huidpriktest

Met een phadiatop heb je IgE aangetoond tegen pollen. Wat kun je nu doen?

Na een phadiatop analyse kun je een RAST doen (radioallergosorbent test) ter bevestiging.

Is bij een RAST (radioallergosorbent test) een specifiek antigeen direct gebonden aan een plaat, of een antilichaam?

Bij een RAST wordt een specifiek antigeen gebonden aan een plaat. Vervolgens wordt serum toegevoegd van de mens. Indien er anti-antigeen IgE aanwezig is in het serum, blijft dit hangen na uitwassen van de plaat. Vervolgens voeg je radiogemerkte anti-humaan-IgE antilichamen toe die hechten aan de plaat. De mate van radioactiviteit na uitwassen correleert met de hoeveelheid IgE.

Waarop berust de NO-test voor astma? Hoeveel NO in de uitgeademde lucht is normaal bij de NO-test?

Ongeveer 4-20 ppb bij zowel mannen als vrouwen. De NO-test rust op een hogere activiteit van iNOS (induceerbaar NOS) in astmatische luchtwegen versus normale luchtwegen, waar alleen eNOS actief is.

Een patiënt met verdenking op astma ontvangt een FEV1 meting, gevolgd door 400 microgram salbutamol. 5 minuten na de salbutamol blijkt dat de FEV1 nauwelijks is veranderd. Heeft deze patiënt astma?

Dat kun je niet zeggen, je moet 20 minuten wachten na de toediening van bronchodilatoren, voordat je de FEV1 bepaalt.

Welke provoking concentration 20 (PC20, de concentratie ingeademde metacholine/histamine waarbij de FEV1 met 20% afneemt) is positief voor astma?

PC20 < 1 mg/ml is positief voor astma. > 8 mg/ml is negatief. Tussen 1 en 8 mg/ml is niet conclusief.

Een patiënt wordt op een fiets gezet, waar hij voor 8 minuten moet fietsen onder 75-85% van de voorspelde maximale hartslag, terwijl die droge lucht inademt. Hij ontvangt om de 5 minuten een FEV1 meting , voor 30 minuten. Zijn FEV1 is na de tweede meting (10 minuten) met 20% afgenomen. De laborant bevestigt de diagnose astma. Is deze test correct uitgevoerd?

Ja, hij is correct uitgevoerd, hoewel de exercise induced bronchoconstriction test nog niet gestandaardiseerd is. Een FEV1 afname van 20% of hoger is een positief resultaat. 66-80% FEV1 van predicted is milde astma, 50-65% matig ernstig en <50% ernstig.

Waar zijn muscarinereceptorantagonisten vooral actief, bij COPD of bij astma?

Bij COPD

Bij welke ziektebeelden gebruik je anti-histaminica?

BIj allergische rhinitis en conjunctivitis

Wat is het effect op de effectieve dosis van IHCS als je er montelukast aan toevoegt?

Wellicht is de effectieve IHCS dosis lager.

Wanneer is het belangrijk om via Phadiatop en RAST (radioallergosorbent test) precies te weten welk antigen een persoon gevoelig maakt?

Bij zeer ernstig astma bijvoorbeeld

Wat is het farmacologische verband tussen de werking van IHCS en leukotriëenmodulatoren? Hint: arachidonzuur en leukotriënen.

IHCS voorkomen de voorkoming van arachidonzuur door PLA-2 in mest-cellen. Leukotrieenmodulatoren voorkomen dat dit arachidonzuur op het celmembraan door lipoxygenase omgezet wordt tot leukotriënen.

Wat is Churg-Strauss Syndroom en hoe kan dit leiden tot astma?

Dit is een vorm van vasculitis die gepaard gaat met bovenste luchtwegontstekingen, zonder allergie.

De patiënt kan bewust inhaleren, heeft voldoende krachtige inademingsstroom, maar is duizelig, en kan daardoor niet goed coördineren. Voor welke toedieningsvorm kiezen we?

Dosisaërosol, inhalatiekamer/mondstuk, autohaler of poederinhalator

Wat is de ACQ vragenlijst en hoe bepaal je de score? Wanneer is een score indicatief voor instabiele astma?

De ACQ vragenlijst staat voor Asthma Control Questionnaire. Het bestaat uit 7 onderdelen. Enerzijds een zestal vragen voor astmapatiënten over hun slaap, ernst van klachten in de ochtend, beperking bij activiteiten, kortademigheid, piepende ademhaling, aantal puffs dat wordt ingenomen. Anderzijds is er een FEV1 toets. Op elke vraag of toets kun je tussen 0 en 6 scoren, hoger is slechtere astma. Als de gemiddelde score op alle vragen hoger dan 1,5 is, is de astma instabiel. Onder de 0,75 is die stabiel.

Welke van de volgende factoren behoren niet bij de astma control questionnaire: slaapkwaliteit, ernst van klachten in de ochtend, aantal nies-aanvallen per week, beperking bij activiteiten, kortademigheid, piepende ademhaling, aantal puffs dat wordt ingenomen, FEV1?

Aantal nies-aanvallen per week

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Circulatie en Ademhaling II

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding