Uitgangspunt van bewijsrecht: Rv - lid 1 tweede volzin

111 lid 3 Rv. Eiser moet de door verweerder naar voren gebrachte preprocessuele verweren in de dagvaarding vermelden, daarnaast ook de bewijsmiddelen en de getuigen waarmee hij zijn reactie op de preprocessuele verweren kan ondersteunen. De bewijsaandraagplicht betreft alleen betwiste gronden van de eis. 

150 Rv. Pas nadat enerzijds voldoende is gesteld en anderzijds voldoende is betwist (149 lid 1). Bewijs moet men dus verdienen. 

128 lid 5. Dat verweerder in de conclusie van antwoord de bewijsmiddelen vermeldt waarover hij kan beschikken tot staving van de gronden van zijn verweer, alsmede de getuigen die hij daartoe kan horen. 

Indien de verweerder de door eiser gestelde feiten niet of onvoldoende gemotiveerd betwist, 149 lid 1 2e volzin. Bewijsaanbod kan dan worden gepasseerd. 

• achterwege blijven van verweer
• niet voldoende motiveren van verweer
• onvoldoende onderbouwen van een verweer 
• als een partij zich refereert aan het oordeel van de rechter
• erkentenis (154)
• verstekverlening. 

Nee, een in algemene bewoordingen opgenomen ontkenning en betwisting van de stellingen van de wederpartij volstaat niet als betwisting. Indien bijv. niet gemotiveerd verweer wordt gevoerd tegen de gevorderde dwangsom, ligt deze voor toewijzing gereed. 

Is de ene partij hoog op de ladder gekomen (wat betreft gespecificeerdheid en gedetailleerdheid), dan zal de wederpartij minstens even hoog moeten zien te komen. Anders wordt het risico gelopen dat de stellingen als onvoldoende gemotiveerd (nader) gesteld of betwist worden gepasseerd. Ook wanneer een betwisting geen reactie omvat van relevante stellingen van de wederpartij, kan dit ertoe leiden dat die stellingen onvoldoende zijn betwist. 

Nee, niet wanneer het een min of meer terloopse stelling betreft. Hij hoeft slechts in te gaan op essentiële stellingen, stellingen die -indien juist- waarschijnlijk tot een andere beslissing zouden hebben geleid. 

Wanneer gedaagde geacht wordt meer wetenschap (in de zin van deskundigheid) omtrent de gebeurtenis te bezitten dan eiser (bij voorbaat ingeval van beroepsaansprakelijkheid) rust op gedaagde deze plicht. (Zie boek nr. 19 straks). 

Nee, het ligt niet op de weg van de rechter om (de onderbouwing van) een standpunt af te leiden uit de betreffende producties. 

Aan de stelplicht/motiveringsplicht wordt niet zonder meer voldaan, indien partijen conclusies en akten nemen voorzien van producties. 

Als gestelde feiten tussen partijen als vaststaand kunnen worden aangemerkt. Daarbij is de uitleg van de partijstandpunten voorbehouden aan de feitenrechter. Het oordeel van de feitenrechter kan in cassatie niet op juistheid, doch slechts op begrijpelijkheid worden getoetst. 

Bij discussie tussen partijen over feiten en indien de rechter naar aanleiding van die discussie tot vaststelling komt, zal hij in de overwegingen moeten motiveren waarom die feiten zijn komen vast te staan. Hier moet de rechter voorzichtig mee zijn! 

Dan staan de nodige rechtsfeiten nog niet voldoende vast. 

Als de hoofdregel van 150 van toepassing is, dan rust op eiser de bewijslast van die feiten en draagt eiser het bewijsrisico, wanneer hij dan bewijs niet kan leveren. Eiser zal in de regel worden toegelaten tot (nadere) bewijslevering. Hij zal daarvoor voldoende feiten moeten hebben gesteld en in beginsel ook een bewijsaanbod moeten hebben gedaan. 

Eiser zal de inhoud abc, gezien de gemotiveerde betwisting dienen te bewijzen. De bewijslast t.a.v. het bestaan van de werkelijke inhoud van de overeenkomst, behoort bij de eisende partij te worden gelegd. 

Nee, op grond van art. 19. Tot aan de pleidooien kunnen stukken bij akte in het geding worden gebracht. Beoordeeld zal moeten worden of partijen in de procedure voldoende gelegenheid hebben gehad een stelling van de wederpartij gemotiveerd te betwisten.