Startpagina / Samenvattingen / Co-management en Farmacologie II / glaucoom-behandeling-kamerwater

Farma - Glaucoom

43 belangrijke vragen over Farma - Glaucoom

Wat mogen optometristen toedienen?

Alleen wanneer het noodzakelijk is voor het onderzoek:
- Mydriatica (Fenylefrine 2.5%)
- Cycloplegica
- Lokale anesthetica
- Kleurstoffen

Wat is het farmacokinetiek ADME?

1. Absorptie: opname vanuit plek toediening naar systemische circulatie
2. Distributie: verdeling over het lichaam, eiwitbinding, lipofiel/hydrofiel geneesmiddel
3. Metabolisme: lever, 2 fases

1ste fase: CYP en enzymen
2de fase: grote wateroplosbare moleculen aan gnm koppelen

4. Excretie: nieren + longen

Wat zijn de verschillende manieren waarop geneesmiddelen een normaal fysiologisch proces beïnvloeden?

- Het veranderen van het evenwicht tussen sympathicus en parasympathicus
- Het binden aan een (cel)specifieke receptor of ander cel-onderdeel

Hoe werkt het geneesmiddel (Agonist/Antagonist) bij de directe binding aan een receptor, beïnvloeding ionkanaal, enzymremming?

Directe binding aan receptor: Agonist zorgt voor effect, antagonist zorgt voor geen effect.
Beïnvloeding kanaal: Agonist opent of remt een kanaal, Antagonist sluit het kanaal
Enzym-remming:

Agonist False substrate: een stof werkt en bindt als een agnoist maar wordt naar een verkeerde stof omgezet
Agonist Pro-drug: een stof wordt omgezet naar een werkzame stof (=voorstadium geneesmiddel)

Antagonist: normale werking

Wat zijn de kenmerken van het sympatische zenuwstelsel?

- Invloed op vitale organen (hart, longen, hersenen) en de bloedcirculatie (actief)
- Activering van eindreceptor nor-epinefrine (Noradrenaline)
- Eindreceptoren: Alpha en Bèta
- Verwijdt pupillen, vasoconstrictie
- Invloed hart: toename snelheid + afname kracht
- Glad spierweefsel m.n. Cardiaal en vaatbed

Wat zijn de kenmerken van het parasympatische zenuwstelsel?

- Invloed op orgaan gebonden en ondersteunende functies (in rust)
- Activering van eindreceptor met acetylcholine
- Eindreceptoren: Muscarine M-receptor en Nicotine N-receptor
- Vernauwt pupillen, vasodilatatie
- Invloed hart: afname snelheid + toename kracht
- Stoffen worden snel afgebroken door acetylcholine-esterase

Voorbeeld met sympathicus en parasympathicus. Op welke 2 manieren zou je de hartslag kunnen verhogen?

- Sympathicus activeren via A of B receptor
- Parasympathicus remmen via blokkade M of N receptor

Wat gebeurt er met de ogen als er sprake is van parasympathico-lytisch (PSL) waarbij de M-receptoren dus geblokkeerd zijn?

- Pupilverwijding
- Uitschakeling accommodatie

Wat gebeurt er met de ogen als er sprake is van parasympathico-mimetisch (PSM) waarbij de M-receptoren worden geactiveerd?

- Contractie m. Sphincter pupillae -> miosis
- Contractie m. Ciliaris -> accommodatie
- Verhoogde traansecretie

Wat gebeurt er met de ogen als er sprake is van sympathico-lytisch (SL) waarbij de A en B receptoren geblokkeerd zijn?

- Verlagen productie kamerwater
- Pupilvernauwing

Wat gebeurt er met de ogen als er sprake is van sympathico-mimetisch (SM) waarbij de A1 receptoren worden gestimuleerd?

- Vasoconstrictie -> droger oog
- Contractie m. Dilatator pupillae -> mydriasis
- Contractie mm. Tarsalis -> grotere lidspleet

Wat gebeurt er met de ogen als er sprake is van sympathico-mimetisch (SM) waarbij de a2 receptoren worden gestimuleerd?

- Ipoidine -> IOP omlaag
- Kamerwater productie omlaag

Wat gebeurt er met de ogen als er sprake is van sympathico-mimetisch (SM) waarbij de b1 receptoren worden gestimuleerd?

- Remming productie kamerwater
- Verbeterde afvoer kamerwater

Wat gebeurt er met de ogen als er sprake is van sympathico-mimetisch (SM) waarbij de b2 receptoren worden gestimuleerd?

Dit heeft een effect/rol in het oog

Aan welke 2 eisen moet een oogdruppel voldoen?

Steriel en deeltjesvrij (m.u.v. Suspensie)

Wat is de six step van farmacologie om tot een rationeel behandelplan te komen?

1. Problemen specificeren
2. Stel doel behandeling vast
3. Behandelmogelijkheden bepalen
4. Selecteer geschikte behandeling
5. Stel vast, zet behandeling in
6. Follow-up

Wat is de six step voor glaucoom?

1. Probleem: type glaucoom, verhoogde IOP
2. Doel behandeling: verlagen IOP, verbeteren afvoer

Gewenste uitkomsten vaststellen

3. Behandelmogelijkheden: niet-medicamenteus? Medicament: vorm (oraal/druppel)
4. Geschikte behandeling: pt kenmerken, contra-indicaties, co-morbiditeit, interacties, etc.
5. Inzetten behandeling: plan en info pt
6. Follow-up: gezette controle op effectiviteit, bijwerkingen en therapietrouw

Wat zijn de 2 mogelijke oorzaken van een verhoogde IOP bij POAG?

- Te veel aanmaak kamerwater
- Te weinig afvoer kamerwater

Wat zijn de kenmerken van bètablokkers?

Sympathico-lytisch!! Blokkeren de A en B receptoren. Het verlaagd de productie van het kamerwater.

Soorten:
Timolol: niet selectieve b-blokker -> 27% IOP daling
Betaxolol: selectieve B-blokker (m.n. B1)

Wat is de dosering van dorzolamide (Trusopt)?

3dd bij monotherapie OF 2dd i.c.m. Bètablokker

Waarom moeten ctl dragers opletten voor het gebruik van conservans benzalkoniumchloride?

Zachte ctl verkleuren hierdoor en zijn slecht verenigbaar

Wat is het merknaam van de vaste combinatie Dorzolamide/timolol?

Cosopt (MSD) of generiek.

Wat is het merknaam van de vaste combinatie brinzolamide/timolol?

Azarga (Alcon)

Is Acetazolammide (Diamox) oraal of lokaal?

Oraal, dit is een tablet! Wordt m.n. Gebruikt bij acuut congestief glaucoom met afsluiting kamerhoek
OF

Als poeder voor intraveneuze injectie

Wat is de informatie die hoort bij Latanoprost (Xalatan)?

Xalatan (Pfizer)
- Latanoprost oogdruppels (diverse merkloos)

Conversans: benzalkoniumchloride

- Monoprost (Thea pharma)

Geen conservans

Bijwerkingen: zeer vaak lokale bijwerkingen in het oog m.n. Wimperveranderingen (toename in aantal, lengte, dikte en/of pigmentatie). Versterkte iris pigmentatie

Waarom is het lokaal gebruik van 2 prostaglandine-analogen te ontraden?

Hierdoor kan een paradoxale verhoging van IOP optreden

Wat is het merknaam van de vaste combinatie latanoprost/timolol?

Xalacom (Pfizer) of generiek (latanoprost/timolol oogdruppels).

Wat is het doel van de alfa2-adrenerge agonisten?

Het verminderen van de vorming van kamerwater

Adrenerg: sympathico-mimeticum

Wat zijn de geneesmiddelen die horen bij de alfa2-adrenerge agonisten?

Apraclonidine (Iopidine)
Brimonidine (Alphagan)

Op welke plaats in het beleid staat Apraclonidine (Iopidine)?

Rond de laserbehandeling:
- 0.5% uitstel van laserbehandeling op korte termijn
- 1% onder controle houden of voorkomen van IOP verhoging, postoperatief of na laserbehandeling voorste oogsegment

Wat voor soorten behandeling zijn er bij openkamerhoek glaucoom (POAG)?

- Lokale medicamenteuze therapie
- Laserbehandeling

Wat is de eerste keus druppel bij behandeling van POAG?

Prostaglandine-analogen

Wat is de tweede keus behandeling bij POAG?

B-blokker als monotherapie

Vanaf welke leeftijd wordt het aangeraden om te screenen op glaucoom bij een pt met familiair glaucoom?

40ste levensjaar

Wat wordt bedoeld met open-kamerhoek glaucoom?

Hierbij is het trabekelsysteem deels verstopt, hierdoor krijgt het kamerwater meer weerstand.

Wat wordt bedoeld met nauwe kamerhoek glaucoom?

Hierbij is de voorste oogkamer vernauwd of afgesloten door de iris, waardoor de afvoer van het kamerwater wordt belemmerd

Wanneer manifesteert congenitaal glaucoom zich?

Vanaf de geboorte of <2 jaar

Waarom is de voorkeur voor behandeling van glaucoom met monotherapie prostaglandine-analogen en niet bètablokkers?

- Effectiever
- Minder systemische bijwerkingen
- Eenmaal daags toedienen

Wat is de behandeling voor chronisch nauwe kamerhoek glaucoom?

Laseriridotomie of een heldere lensextractie

Wat is de behandeling van acuut glaucoom?

Pilocarpine, acetazolamide-injectie, een B-blokker of zo nodig mannitol per infuus

Wat is de behandeling van congenitaal en juveniel glaucoom?

Chirurgisch, eventueel b-blokkers

Welk geneesmiddel voor glaucoom is een contra-indicatie voor kinderen?

Alfa2-agonisten, i.v.m. De bijwerkingen op het centrale zenuwstelsel
Prostaglandine-analogen werken niet op jonge kinderen

Welke druppel mogen kinderen wel gebruiken bij congenitaal/juveniel glaucoom?

Latanoprost en Travoprost

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Co-management en Farmacologie II

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding