Startpagina / Samenvattingen / Compendium van het burgerlijk procesrecht / procesvertegenwoordiging-verplicht-beginsel

EVRM en algemene voorschriften voor procedures

37 belangrijke vragen over EVRM en algemene voorschriften voor procedures

Wanneer is er sprake van een rechtsingang zonder dagvaarding?

- Art. 96 Rv
- Art. 217/218 Rv en renvooiprocedure
- Art. 136 Rv
- Art. 255 lid 2 Rv

Wat als de naam van gedaagde of eiser in de exploot onjuist of onvolledig zijn (art. 45 lid 3 Rv)?

- Lijden tegenwoordig niet altijd meer tot niet-ontvankelijkheid.
- Als het onduidelijk is, moet het antwoord worden gevonden door de uitleg van de exploot met inachtneming van art. 3:33/35/59 BW.
- Indien er redelijkerwijs geen misverstand kan bestaan over welke partij was bedoeld, dan heeft de wederpartij geen in rechte te respecteren belang meer bij een beroep op de onjuiste naamsvermelding.

Openbaarheid van de behandeling; art. 121, 4 RO, 27 en 29 Rv

Openbare behandeling met als doel verwezenlijken van vertrouwen. Hier mag alleen bij uitzondering van worden afgeweken (art. 27 lid 1 Rv)

Waarborgen onafhankelijkheid en onpartijdigheid rechter

Bij of krachtens de wet de samenstelling, inrichting en bevoegdheid moet worden geregeld

art. 116 Gw

Leden van de rechterlijke macht worden voor het leven benoemd

art. 117 Gw

Vooringenomenheid; twee manieren:

Wraking door één van de partijen; art. 36 Rv
Rechter kan zichzelf verschonen; art. 40 Rv

Wat houdt de gronden van de eis in, stelplicht? Waaruit bestaan rechtsfeiten? Wat is de strekking hiervan?

- Stelplicht (art. 111 lid 2 onder d Rv): de eiser moet de rechtsfeiten waaraan het rechtsgevolg is verbonden omschrijven in zijn feitencomplex.
- Rechtsfeiten kunnen bestaan uit subjectieve rechten en feitelijke omstandigheden.
- Voor de wederpartij miet het duidelijk zijn waartegen zij zich moet verweren en de rechter weet wat hem als grondslag voor de vordering ter beoordeling wordt voorgelegd

Hoe wordt het vermelden van verweren van de gedaagde genoemd? En waaraan draagt dit bij?

- Substantiëringsplicht - art. 111 lid 3 Rv
- Bijdragen dat partijen in de procedure rekenschap te geven van hetgeen dat is voorgevallen

Partijautonomie: bevoegdheden van de partijen gaan voor die van de rechter:

Partijen voeren het initiatief
Partijen bepalen aard en omvang
Partijen moeten feiten stellen en indien nodig bewijzen
Bewijs indienen
Partijen mogen altijd een geding beëindigen
Dag van de uitspraak mag worden uitgesteld door de partijen
Mag overeengekomen worden dat de partijverhouding anders ligt

Hoe wordt het vermelden van de bewijsmiddelen van de gedaagde genoemd? Beperkt?

- Bewijsaandraagplicht
- De punten waarop het gedaagde verweer heeft gevoerd en waarvan de bewijslast bij eiser ligt

Waarom moet de eis van de eiser duidelijk omschreven staan?

- Het moet voor de gedaagde duidelijk zijn wat van hem wordt verlangd
- Het moet voor de rechter duidelijk zijn waarover hij miet beslissen met het oog op verweer

Hoe worden de eisen gegroepeerd?

- Vordering van verkrijging van het meerdere (primaire eis) naar het mindere (subsidiaire eis).
- Schadevergoeding op te maken bij de staat
- De rekenprocedure

Verplichte procesvertegenwoordiging; advocaat (art. 79 lid 2 Rv)

Drie rechtvaardigingen:

Te ingewikkeld voor leken
Zorgt voor een geordend verloop
Kan procedures beperken of voorkomen

Uitzonderingen:

Kantonrechter; art. 79 lid 1
Gedaagde in kort geding; art. 255
Procespartij mag zelf pleidooi houden; art. 134 lid 3

Stappenplan verloop dagvaardingsprocedure, stap 1?

- Dagvaarding (art. 125 lid 1 Rv) en de bijbehorende eisen (art. 45-64 en 111 Rv)
- Let op: art. 249 Rv

Wat zijn de bezwaren tegen verplichte procesvertegenwoordiging?

- Procesvertegenwoordiging vergroot de afstand tussen de partijen tot de rechter
- Kosten
- Procedures zonder verplichte procesvertegenwoordiging laten zien dat het niet noodzakelijk is voor een succesvol proces.

Wat zijn de uitzonderingen op het beginsel van verplichte procesvertegenwoordiging?

- Het beginsel van verplichte procesvertegenwoordiging geldt niet ten overstaan van de kantonrechter, art. 79 lid 1 Rv
- In het kortgeding bij de voorzieningenrechter geldt het beginsel slechts beperkt, art. 255 Rv
- De procespartij mag zelf het pleidooi houden, art. 134 lid 3 Rv

Wat zijn principale verweren? Voorbeelden? En geldt ten aanzien van principale verweren?

- Bijvoorbeeld beroep op verjaring, gezag van gewijsde en beroep op een schikking
- Moet een principaal verweer in de conclusie van antwoord worden gegeven; anders mag dit namelijk later niet meer.
- Echter is een principaal verweer gevoerd, dan mogen later ook andere principale verweren worden gevoerd.

Stappenplan verloop dagvaardingsprocedure, stap 3:

Mondelinge behandeling (comparitie van antwoord), art. 131/87/88 Rv

Wat is het hoofddoel bij mondelinge behandeling?

Schikking (art. 87/89 Rv)

Stappenplan verloop dagvaardingsprocedure, stap 4:

A. Schikking (art. 87 Rv), tijdens hele zaak, gevolg: zaak van de rol (art. 246 Rv)
B. Vonnis (overslaan repliek en publiek art. 132 lid 2 Rv)
C. Conclusie van repliek (art. 132 lid 1 Rv)

Stappenplan gebrek dagvaarding, stap 1 (gedaagde verschijnt en gedaagde verschijnt niet):

Gebrek in de dagvaarding die nietigheid meebrengt op grond van (NOEM WELK GEBREK)
- Art. 111 Rv: art. 120 lid 1 Rv nietigheid, indien de gedaagde in zijn verdediging is geschaad (Staalbouw Vianen/Breda en EZH). Altijd herstelmogelijkheid (art. 120 lid 2 Rv).
- Art. 45-65 Rv: nietigheid, indien bestemde onredelijk is benadeeld (art. 66 lid 1 Rv). Herstel bij exploot (art. 66 lid 2 Rv).

Stappenplan gebrek dagvaarding, stap 2 (verdaagde verschijnt niet)

De rechter zal ambtshalve de dagvaarding onderzoeken.

Stappenplan gebrek dagvaarding, stap 2 (gedaagde verschijnt)

Nu de gedaagde verschenen is, onderzoekt de rechter niet ambtshalve de dagvaarding. De rechter zal alleen de dagvaarding onderzoeken als de gedaagde zich op nietigheid beroept middels het instellen van een incident (art. 208 Rv). Dit incident kan worden aangevoerd bij conclusie van antwoord (art. 128 lid 3 Rv).

Stappenplan gebrek dagvaarding, stap 3 (gedaagde verschijnt niet)? Wat is het gevaar in het algemeen? En bij kantonzaken?

Rechter verleent geen verstek, maar bepaalt in beginsel een nieuwe roldatum (art. 121 Rv).
- Let op: gevaar dat de rechter gebrek niet opmerkt, waardoor de rechter wel verstek verleent (art. 139 Rv), door in verzet te gaan kan dit verstek worden gezuiverd (art. 143 Rv).
- In kantonzaken waakt het risico dat niet alleen op de roldatum verstek wordt verleend, maar direct verstekvonnis wordt uitgesproken (art. 335 lid 1 Rv).

Stappenplan gebrek dagvaarding, stap 3 (gedaagde verschijnt)? Wanneer is daar sprake van?

- De rechter spreekt alleen nietigheid van de dagvaarding uit als de gedaagde onredelijk in zijn belangen is geschaad (art. 122 lid 2 Rv).
- Staalbouw Vianen/Breda EZH: als het gebrek in de dagvaarding van dien aard is, dat de gedaagde dientengevolge wordt bemoeilijkt in het verweer dat hij in het geding wil voeren (hoge lat).

Stappenplan gebrek dagvaarding, stap 4 (gedaagde verschijnt)?

- De rechter zou waarschijnlijk bevelen wel/niet herstelexploot op kosten van de eiser (art. 122 lid 2 Rv), omdat wel/niet blijkt dat om evident fout/vergissing gaat.
- De termijn van art. 114 Rv moet in acht worden genomen.

Waarmee is gekozen met de leer van concentratie verweer?

- Er is slechts gekozen voor slechts beperkte toelating van dergelijke afzonderlijke procedures binnen de procedure vanwege procestempo (kwesties afzonderlijk behandelen kost veel tijd).
- Als niet uitdrukkelijk in de wet is bepaald dat het incident vooraf moet worden behandeld en beslist, gebeurt dat ter voorkoming van vertraging alleen indien de zaak dit meebrengt (art. 209 Rv).

Wat als de rechter op grond van (art. 87 lid 2 onder b Rv) de partijen gelegenheid geeft hun stellingen toe lichten? En wat als dat schriftelijk gebeurt?

- Moet de rechter voorafgaand aan de mondelinge behandeling in een bericht naar de griffier laten weten of uit eigen beweging door partijen (dan afschrift griffie en wederpartij).
- Schriftelijk: zo tijdig mogelijk ingezonden dat de wederpartij daar behoorlijk op kan reageren.

Op welke gronden zou de rechter ambtshalve een eis veranderen/vermeerderen?

- Onredelijke vertraging van het geding
- Gedaagde in zijn verweer mogelijkheden wordt geschaad

Wat is de eis in reconventie?

De gedaagde kan een tegenvordering tegen de eiser instellen middels conclusie van antwoord (art. 136-138 Rv). Hoeft geen verband te houden wat in conventie is geëist.

Wat is het belang van de gedaagde bij reconventie?

1. Gedaagde bespaarde zichzelf de kosten van een afzonderlijke dagvaarding en griffierecht
2. Gelden niet de regels betreffende relatieve competentie, zodat de vordering en tegenvordering daadwerkelijk door dezelfde rechter wordt berecht
3. In geval van samenhang van conventie en reconventie kan de bewijslevering in conventie kan de bewijslevering in conventie betekenis hebben voor de beslissing in reconventie (en omgekeerd)
4. Gewoonlijk zal de rechter de conventie en reconventie in één vonnis beslissen, als staat het hem ook vrij in één der beide gedingen in eerder vonnis te wijzen

Wat is voorwaardelijke reconventie?

De gedaagde wil alleen de reconventie beoordeeld zien als de eis slaagt.

Processuele ondeelbaarheid en overige gedwongen deelname van derden aan het geding, op grond van specifieke wetsbepaling en ongeschreven recht?

- Art. 3:15 BW
- Meerpartijenovereenkomst

Processuele ondeelbaarheid en overige gedwongen deelname van derden aan het geding, op grond van buiten wettelijke gevallen?

Exceptio plurium litis consortium: het verweer dat naar ongeschreven recht nog een andere partij dan de eiser of gedaagde in het geding opgeroepen had moeten zijn.

Wat is het verschil tussen exceptio plurium litis consortium en subjectieve cumulatie?

- Anders dan bij subjectieve cumulatie, gaat het bij gedwongen deelname om dat drie of meer partijen betrokken zijn bij enkele vorderingen.
- Bij subjectieve cumulatie worden meer gelijkluidende vorderingen ingesteld. Toewijzing van de één impliceert nog niet de toewijzing tegenover de ander.
- Vernietiging van een overeenkomst geldt ten opzichte van alle partijen. Daarbij is sprake van processuele ondeelbaarheid.

Is zowel vrijwaring als interventie tegen de wil van betrokkenen in?

- Vrijwaring kan een derde tegen zijn zin in betrokken raken bij een zaak waarbij hij geen partij is.
- Interventie wil een derde uit eigen beweging zich mengen in de rechtsstrijd.

Wanneer is er sprake van voeging? En wat vereist?

- Wanneer een derde aan het geding wil deelnemen teneinde in haar eigen belang één van de partijen te steunen. Hij verlangt in het geding niets voor zichzelf.
- De derde benadeling van zijn rechten of rechtspositie wil voorkomen. Niet opgeroepen in vrijwaring, maar wel jegens de gedaagde regres plichtig is, indien de laatstgenoemde de procedure mocht beslissen. Aangezien vonnis partijen biedt (art. 236 Rv), zal hier niet snel aan voldaan zijn.
- Belangvereiste
- Griffierecht voldoen (art. 219a Rv)

Van wie worden er griffiekosten geheven?

In kantonzaken wordt alleen van de eiser/verzoeker griffierecht geheven bij de overige gerechten van beide (verschenen) partijen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Compendium van het burgerlijk procesrecht | 9789013140538 | Stein, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.