Samenvatting: Constitutioneel Recht | 9789013148756 | Prof P P T Bovend'Eert, et al

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Constitutioneel Recht | 9789013148756 | Prof. mr. P.P.T. Bovend'Eert; Mr. J.L.W. Broeksteeg; Mr. C.N.J. Kortmann; Prof. mr. B.P. Vermeulen

• 1 Week 1

  Dit is een preview. Er zijn 23 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Machtenscheiding in de Grondwet (wetgevende macht)

  Voor 1983 werden veel bevoegdheden toegekend aan de koning. Sinds 1983 wordt de onafhankelijke en zelfstandige positie van de Staten-Generaal benadrukt.
  Voorbeelden:
  

  • art. 61 Gw -> benoeming voorzitter
  • art. 60 Gw-> beëdiging leden door de kamer zelf
  • art. 72 Gw-> Kamers stellen zelf reglement van Orde op (hiermee dus hun eigen werkwijzen)
  • art. 77 Gw-> parlementaire immuniteit
  • art. 57 Gw-> Kamerlidschap onverenigbaar met ministerambt

• Machtenscheiding in de Grondwet (rechterlijke macht)

  De grondwetgever geeft aan de rechterlijke macht een zelfstandige en onafhankelijke positie t.o.v de beide andere machten. 
  

  • art. 117 Gw-> basis van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. Benoeming rechters voor het leven. 
  • art. 116 lid 4 Gw

• Machtenscheiding in de Grondwet (uitvoerende macht)

  
  Ten aanzien van de regering heeft de grondwetgever meer impliciet dan expliciet haar zelfstandige en afzonderlijke positie in de staat vormgegeven. 
  
  Voorbeelden regering:
  

  • art. 43 Gw -> benoeming en ontslag ministers bij koninklijk besluit
  • art. 44 Gw -> instelling ministers bij koninklijk besluit 
  • art. 45 Gw -> grondwettelijke regeling inzake samenstelling, taak en bevoegdheid van de ministerraad 
  • art. 71 Gw -> parlementaire immuniteit 
  • art. 42 Gw -> onschendbaarheid Koning 

• Voorbeelden Grondwet; geen absolute scheiding

  Art. 81 Gw 
  Vaststelling van wetten gebeurt door de Regering en de Staten-Generaal gezamenlijk 
  
  Staten-Generaal nemen deel aan de uitoefening van de bestuursfunctie; denk aan:
  

  • art. 91 Gw -> goedkeuringsrecht van verdragen
  • art. 105 Gw-> budgetrecht 
  • benoemingsbevoegdheden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. 

• Legaliteitsbeginsel; algemene regel/ wet in formele zin

  Art. 1 Gw -> gelijke behandeling van gelijke gevallen. Dit vereist dat er algemene regels bestaan. Zonder algemene regels bestaat het risico op willekeur en ongelijk optreden van de overheid. 
  
  Veel bepalingen van de Grondwet eisen voor overheidsoptreden een grondslag in de formele wet (hoofdstuk 1 en 5). 
  
  Het legaliteitsbeginsel in de zin van het vereiste van een grondslag in de wet, is in NL niet volledig gerealiseerd.

• Legaliteitsbeginsel; terugwerkende kracht

  Het overheidsoptreden moet gebaseerd zijn op een voorafgaande regel. Terugwerkende kracht is verboden. 
  

  • art. 16 Gw 
  • art. 1 Sr 
  • art. 1 Sv 
  • art. 5:4 Awb 
  • art. 4 Wet AB 

• Legaliteitsbeginsel; regel afkomstig van een ander handelend ambt

  Het ambt dat de regel waarop het overheidshandelen berust vaststelt, is anders dan het ambt dat de regel uitvoert.

• 2 Week 2

  Dit is een preview. Er zijn 11 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 2
  Laat hier meer flashcards zien

• Uitzonderlijke omstandigheden bij doorbreking erfopvolging

  Heel rekbaar begrip
  

  1. objectieve gronden 
  1. duidelijke ongeschiktheid ambt
  2. lichamelijke/ geestelijke gebreken 
  3. belangen van land en volk strijdige houding van potentiële opvolger 

• Geen benoembare opvolger

  Art. 30 Gw 
  

  1. De opvolger zal bij wet benoemd worden, waarvan het voorstel door of vanwege de Koning wordt ingediend. 
  2. Na indiening worden de kamers ontbonden -> verkiezing.   
  3. Nieuwe kamers beraadslagen en besluiten  over het voorstel in verenigde vergadering, ten minste 2/3 stemmen nodig om het voorstel aan te nemen 

  
  
  Lid 2 -> bij overlijden koning 
  
  De regeling dwingt niet tot het benoemen van een nieuwe koning. Er kan ook van worden afgezien. 

• Gevallen niet-uitoefening koninklijk gezag

  1. Minderjarigheid Koning (art. 33 Gw) 
     
  2. Buiten-staat-verklaring (art. 35 Gw) 
  1. wanneer de ministerraad van oordeel is dat de Koning buiten staat is het koninklijk gezag uit te oefenen bericht hij dit aan de SG onder overlegging van het advies van de RvS 
  2. Verenigde vergadering: delen zij het oordeel van de ministerraad dan wordt de koning buiten staat verklaard. 
  3. De Koning legt zelf zijn bevoegdheden tijdelijk neer (art. 36 Gw) 
  1. om uitoefening te hervatten moet er een wet worden vastgesteld.