Startpagina / Samenvattingen / Constitutioneel recht / partij-kamerlid-politiek

D1 De grenzen van het staatsrecht

24 belangrijke vragen over D1 De grenzen van het staatsrecht

Wat is a contrario lezen van onderwijsartikel Grondwet

Uitsluitend het openbaar overheidsonderwijs is zorg overheid niet het particulier bijzonder onderwijs

Wat is de staatsrechtelijke betekenis van artikel 50 Gw de St-G vertegenwoordigen het gehele NL volk?

serdert de Gw van 1983 heeft artikel 50 Gw vooral de strekking van een taakomschrijving van (de leden van) de St-G. De bepaling is bedoeld als aansporing aan de kamers en de kamerleden om zich niet te gedragen als behartigers van lokale, regionale of op andere criteria gebaseerde deelbelangen maar als behartigers van het algemeen belang. Dit impliceert dat vertegenwoordiging van het gehele NL volk op zichzelf geen verband houdt met het aantal kiezers, noch met het kiesstelsel

Welke betekenis komt toe aan de term vertegenwoordigen in artikel 50 Gw?

het dient niet te worden opgevat in privaatrechtelijke betekenis van het woord. De individuele kamerleden functioneren als representanten van het volk en de St-G vormen als het ware de belichaming daarvan. Vertegenwoordiging van het volk heeft dan ook veel meer de betekenis van representatie of belichaming van het volk

Wat kan het partijbestuur ondernemen tegen een kamerlid dat zich bij een stemming niet houdt aan partijafspraken?

in principe een sanctie opleggen; partijsancties zijn bijvoorbeeld het ontzeggen van de toegang tot de fractievergaderingen, niet worden geplaatst op de kandidatenlijst voor de volgende verkiezingen, royement uit de partij. De sancties hebben voornamelijk een privaatrechtelijk (verenigingsrechtelijk) karakter

Waarop berust de gelding van de constitutie zelf

geconstateerd kan worden dat ambten en onderdanen de constitutie als geldend recht beschouwen en dat zij zich - grosso modo- daar naar gedragen.

Welke fundering men ook kiest gelding blijft sterk afhankelijk van feitelijke naleving

Waarom kan men niet spreken van een 'last' ten aanzien van partijsancties?

omdat het immers gaat om een - via het lidmaatschap van de desbetreffende politieke partij - vrijwillige binding aan de statuten, reglementen en afspraken van de partij. Een recht van recall wegens schending van de interne regels en afspraken is echter wel strijdig met de grondwet

Wat is subjectief staatsnoodrecht

De bevoegdheid om in geval van nood op te treden buiten en in afwijking van het constitutionele recht.

Voorbeeld tijdens Duitse bezetting regering in London Staten Generaal in NL

Dient een kamerlid zijn lidmaatschap van de kamer op te geven wanneer hij het niet eens is met een partijstandpunt?

NEEN

Waaraan zijn de nationale autoriteiten aan geboden in gevallen van staatsnood

art 15 EVRM en art 4 IVBPR

Leg uit waar de uitspraak Arubaanse verkiezingsafspraak om gaat?

om een verkiezingsafspraak in strijd met het beginsel van vrij mandaat; in dit arrest oordeelde de HR dat een afspraak inhoudende dat een kamerlid zijn zetel zal opgeven wanneer zijn lidmaatschap van de partij eindigt door opzegging in strijd is met een beginsel van politieke orde, te weten het beginsel van het vrije mandaat, en derhalve nietig is.

Kan de rechtsregel die de HR in het arrest Arubaanse verkiezingsafspraak formuleerde ook worden toegepast igv royement uit de partij?

JA, dit kan worden aangenomen omdat het beginsel van het vrije mandaat een beginsel van politieke orde en dus dwingend recht is

Wat heeft de HR nog meer geoordeeld in het arrest Arubaanse verkiezingsafspraak?

dat de in het Kiesreglement vervatte regeling van de gevallen waarin een kamerlid moet aftreden als uitputtend is bedoeld, dus limitatieve opsomming van de gevallen waarin een kamerlid verplicht is het kamerlidmaatschap neer te leggen

Is een kamerlid verplicht het kamerlidmaatschap op te zeggen als de partij dit wenst?

NEEN, een kamerlid is staatsrechtelijk niet verplicht om het kamerlidmaatschap op te geven als zijn partij dat wenst. Wanneer een kamerlid het lidmaatschap opzegt omdat zijn partij dat wenst is dat een individuele beslissing van het betreffende kamerlid.

Kan een partij een kamerlid het lidmaatschap ontnemen?

NEEN; op basis van het interne recht (de ex Boek 2 BW opgestelde statuten van de partij) kan de partij of fractie het kamerlid een of meerdere partijsancties toepassen maar de partij kan een kamerlid niet het kamerlidmaatschap ontnemen. Een dergelijk formeel terugroepingsrecht van partijen, het zgn recht van recall, is in strijd met de Gw. Een partij kan een kamerlid wel te aftreden dwingen in die zin dat het desbetreffende kamerlid, onder druk van de partij en/of de fractie, zelf besluit het kamerlidmaatschap op te geven

Aan wie komt het recht de leden van algemeen vertegenwoordigende organen te kiezen en tot lid daarvan te worden gekozen toe?

in beginsel aan iedere Nederlander, de Kieswet en de Gw stellen daaraan echter enige beperkingen

Bezit de koning actief en passief stemrecht? en de overige leden van het Koninklijk huis?

JA, zowel de koning als de overige leden van het koninklijk huis bezitten actief en passief stemrecht

In welke grondwetsbepalingen zijn het actief en het passief kiesrecht ivm de St-G neergelegd?

artikel 4 Gw verleent iedere NL als grondrecht het actief en passief kiesrecht, behoudens de bij de wet gestelde beperkingen en uitzonderingen. Art 54 Gw: enkele beperkingen tot de uitoefening van het actief kiesrecht voor de tweede kamer en 56 Gw mbt passief kiesrecht voor beide kamers. Voor de verkiezingen van de eerste kamer is in artikel 55 Gw een uitzondering gemaakt op artikel 4 Gw

Wie zijn van het actief kiesrecht voor de tweede kamer uitgesloten?

artikel b5 eerste lid onder a Kieswet, artikel 54 tweede lid onder a Gw jo 28 Sr, zie ook 54 eerste lid Gw

Waarom vormt artikel 55 Gw een uitzondering op artikel 4 Gw?

omdat het voor de verkiezing van de leden van de eerste kamer getrapte verkiezingen ipv directe verkiezingen voorschrijft

Beschrijf de juridische positie van de Nederlandse politieke partijen?

ze zijn geen publiekrechtelijk geregelde organisaties, zij worden als elke andere vereniging beheerst door het burgerlijk recht en genieten verenigingsvrijheid krachtens artikel 8 Gw. Publiekrechtelijke bevoegdheden bezitten de politieke partijen niet, afgezien van louter formele rechten zoals dat tot het doen registreren van een naam. De politieke partijen zijn niet te beschouwen als organisaties die deel uitmaken van de overheid, het zijn maatschappelijke verbanden die zich bepaalde activiteiten ten doel stelt als elke andere vereniging

Wat is de wet subsidiering politieke partijen?

hierin staat aan welke eisen een politieke partij moet voldoen om voor een subsidie krachtens deze wet in aanmerking te komen

is een politieke partij een publiekrechtelijk geregelde organisatie?

NEEN, het is een maatschappelijke groepering die doorgaans de vereniging als organisatievorm heeft

Is de verenigingsvorm en/of naamsregistratie een voorwaarde voor deelname aan de verkiezingen?

noch de verenigingsvorm, noch de naamsregistratie

Welk rechtsregime is van toepassing op politieke partijen?

op de organisatie van een politieke partij die de vereniging als organisatievorm heeft, zijn de regels van titel 1 en titel 2 van boek 2 BW van toepassing en haar interne activiteiten worden behalve door boek 2 BW tevens beheerst door het interne verenigingsrecht, dwz de statuten en reglementen van de partij. Voor de externe activiteiten van een politieke partij geldt, ongeacht de organisatievorm van de partij, dat de partij zich, zoals elk rechtssubject, dient te houden aan de door het recht gestelde grenzen

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Constitutioneel recht | 9789013078008 | C A J M Kortmann, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

D1 De grenzen van het staatsrecht

24 belangrijke vragen over D1 De grenzen van het staatsrecht

Wat is a contrario lezen van onderwijsartikel Grondwet

Wat is de staatsrechtelijke betekenis van artikel 50 Gw de St-G vertegenwoordigen het gehele NL volk?

Welke betekenis komt toe aan de term vertegenwoordigen in artikel 50 Gw?

Wat kan het partijbestuur ondernemen tegen een kamerlid dat zich bij een stemming niet houdt aan partijafspraken?

Waarop berust de gelding van de constitutie zelf

Waarom kan men niet spreken van een 'last' ten aanzien van partijsancties?

Wat is subjectief staatsnoodrecht

Dient een kamerlid zijn lidmaatschap van de kamer op te geven wanneer hij het niet eens is met een partijstandpunt?

Waaraan zijn de nationale autoriteiten aan geboden in gevallen van staatsnood

Leg uit waar de uitspraak Arubaanse verkiezingsafspraak om gaat?

Kan de rechtsregel die de HR in het arrest Arubaanse verkiezingsafspraak formuleerde ook worden toegepast igv royement uit de partij?

Wat heeft de HR nog meer geoordeeld in het arrest Arubaanse verkiezingsafspraak?

Is een kamerlid verplicht het kamerlidmaatschap op te zeggen als de partij dit wenst?

Kan een partij een kamerlid het lidmaatschap ontnemen?

Aan wie komt het recht de leden van algemeen vertegenwoordigende organen te kiezen en tot lid daarvan te worden gekozen toe?

Bezit de koning actief en passief stemrecht? en de overige leden van het Koninklijk huis?

In welke grondwetsbepalingen zijn het actief en het passief kiesrecht ivm de St-G neergelegd?

Wie zijn van het actief kiesrecht voor de tweede kamer uitgesloten?

Waarom vormt artikel 55 Gw een uitzondering op artikel 4 Gw?

Beschrijf de juridische positie van de Nederlandse politieke partijen?

Wat is de wet subsidiering politieke partijen?

is een politieke partij een publiekrechtelijk geregelde organisatie?

Is de verenigingsvorm en/of naamsregistratie een voorwaarde voor deelname aan de verkiezingen?

Welk rechtsregime is van toepassing op politieke partijen?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Geschiedenis tot aan het Koninkrijk (1814)

Constitutioneel recht

A. Minkenhof's Nederlandse strafvordering.

Hoofdstukken grondrechten

Regelgeving in Nederland

Van de BV en de NV

Recht en efficiëntie : een inleiding in de e…

Europees Recht - Algemeen Deel

Rechtshandeling en overeenkomst

Mr. C. Asser's handleiding tot de beoefening…

Werkboek Overeenkomstenrecht

Compendium van het nederlands vermogensrecht

Bestuursrecht / 1