Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Criminologie / keuze-studenten-rationeel

Economisch p - Rationele /gelegenheid

5 belangrijke vragen over Economisch p - Rationele /gelegenheid

Economisch perspectief: Rationele keuze/ gelegenheid

Focus op omgeving/ situatie in plaats van op de dader zelf. De gelegenheid maakt de dief.

Oorzaak criminaliteit: Ligt in de omgeving/situatie, als er meer criminele kansen zijn komen er vanzelf ook meer daders. Nadruk op vrije keuze

Afschrikkingstheorie, hoort bij de rationele keuze benadering

de strafdreiging heeft invloed op de kosten-baten analyse van de dader. De strafdreiging is afhankelijk van de strafsoort, omvang van de straf en de wijze van tenuitvoerlegging. Wat wel en niet werkt om daders af te schrikken: zie hoofdstuk 7

Rationele keuzebenaderingen en Gelegenheidsbenadering

Rationele keuzebenadering
- verklaringen die het meer zoeken op micro/individueel niveau
- keuze waarom de ene wel en de andere niet
- ze gaan niet uit gaan psyche of afwijking, maar van rationele/ redelijke keuze
- misdaad is volgens hun een vrije keuze
- gedrag is volgens hen een keuze van kosten baten analyse
- vroeger klassieke strafrecht: ze kiezen zelf voor misdaad
- vanaf jaren 80 kwam de rationele keuzebenadering naar voren

Gelegenheidsbenadering
- lijkt op rationele keuzebenadering
- hier speelt impulsieviteit en gelegeheid meer een rol
- het moment is van belang waarop de keuze wordt gemaakt

In 2012 en 2013 zijn er 3.300 studenten betrapt op fraude. Zij ontvingen ten onrechte een studiebeurs voor uitwonenden.
In een artikel in NRC Handelsblad van 31 juli 2015 zegt één van de betrapte studenten: ‘Ik had geen inkomen. Ik moest toch wat. […] Je hoort wel eens verhalen dat je gecontroleerd kan worden, maar ik ken niemand die dat ooit heeft meegemaakt. Je weet natuurlijk wel dat het niet klopt [wat je doet], maar het was allemaal zó makkelijk’.

8a. Leg uit waarom de uitleg van deze student aansluit bij de economisch theorieën om criminaliteit te verklaren. (3p).

Deze uitleg duidt op een afweging van de voor- en nadelen, van de baten (ze had geen inkomen; dus het levert haar meteen wat op) en kosten (pakkans, makkelijk te regelen) ervan. Het lijkt dus een rationele keuze, waarbij ze o.a. de pakkans meeneemt (ze kent niemand die is betrapt). Dat is dus een economische benadering. (p. 169).

In het nieuwe leenstelsel verdwijnt de basisbeurs voor in- en uitwonende studenten. Zowel in- als uitwonende studenten kunnen vanaf nu alleen geld lenen bij de overheid.
Voor studenten van ouders met een laag inkomen blijft er wél een aanvullende beurs voor uitwonende studenten bestaan, waarbij gefraudeerd zou kunnen worden.

8b. Beargumenteer aan de hand van de routine activity theory van Felson of het nieuwe leenstelsel zal leiden tot een toe- of afname van de fraude. Vermeld in je antwoord de kern van de theorie (4p).

Felson stelt dat het niveau van criminaliteit afhangt van het aantal potentiele daders, het aantal potentiele doelwitten en de sociale bewaking (2p). Wanneer alleen studenten met een laag inkomen nog kunnen frauderen, is dat dus een afname van het aantal potentiele daders (1p), waardoor de fraude waarschijnlijk zal afnemen door het nieuwe leenstelsel (ervan uitgaande dat de bewaking = controles gelijkblijven). (1p). (p. 174).

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Criminologie

Bekijk samenvatting