Het antropoceen - Denken over een nieuwe tijd - Verdeling en verantwoordelijkheid

9 belangrijke vragen over Het antropoceen - Denken over een nieuwe tijd - Verdeling en verantwoordelijkheid

Het Antropoceen is dus veel meer dan de neutrale constatering ve nieuw geologisch tijdperk.

Het Antropoceen is bij uitstek een ideologisch construct, een term die dramatiseert en die urgentie aangeeft. Er is sprake ve:

1) beschrijving, een min of meer analytische constatering dat de mens nu een dominante geologische kracht op aarde is geworden

2) toeschrijving, de gevolgtrekking dat de mens vanwege deze invloed een specifieke schuld en verantwoordelijkheid draagt.

3) voorschrijving, instructie tot handelen vanuit de nieuwe rol vd mens.

Langs deze weg wordt t Antropoceen al snel een oproep tot actie om de ontwrichtende invloed vd mens te herstellen.

Langs deze weg wordt t Antropoceen een oproep tot actie om de ontwrichtende invloed vd mens te herstellen. De beschrijving vh Antropoceen oogt in 1e inst objectief, maar de toestand vd mens als geologische kracht op aarde kan in vele varianten beschreven worden.


voor sommige auteurs is dit aanleiding om de term Antropoceen te verwerpen, omdat t te weinig aanknopingspunten biedt voor een adequate beschrijving v wat er aan de hand is. Mss moeten we andere neologismen gebruiken, om meer specifiek uitdrukking te geven aan schuld of aan de mechanismen die we in t huidige tijdgewricht kunnen onderscheiden

De Franse historici Christophe Bonneuil + Jean-Baptiste Fressoz


boek The Shock of the Anthropocene - reeks v mogelijke historische beschrijvingen, alle met een andere conceptuele betekenis:


Stuk vr stuk termen met geologische bijklank vanwege de uitgang '-ceen', maar t gaat toch vooral om een bewuste en normatieve omschrijving vd onontkoombare invloed vd mens op de wereld

* het Thermoceen (de aarde die opwarmt)
* het Thanatoceen ( de tijd v grootschalige ecocide)
* het Phagoceen (schizofrenie tov betekenis v natuur in huidige moderniteit)
* het Agnotoceen ( waarin t ecologische ontkent, genegeerd of geëxternaliseerd wordt)
* het al genoemde Capitoloceen, of het
* Polemoceen, gesch v betekenis om mens te zijn tov ecologische teloorgang
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Een beschrijving vh Antropoceen leidt al snel tot de beschrijving v schuld en verantwoordelijkheid  aan de mensheid als geheel. Waarom klopt dit niet, volgens de auteur?

Het doet geen recht aan de veelheid aan stemmen, relaties, machtsverhoudingen en verantwoordelijkheden die achter de hedendaagse veranderingen schuilgaan


- per persoon: vb oliesjeik-herder.
- per land: Bangladesh - Nederland - V.S - Qatar
- historische bijdrage: de verschillen nog uitgesprokener

Voorbeelden veelheid stemmen, relaties, machtsverhoudingen en verantwoordelijkheden:

* Per persoon: een oliesjeik heeft met zijn consumptiegedrag een andere ecologische voetafdruk dan een herder die zijn geiten hoedt.

* per land: t gemiddelde jaarl energieverbruik ve inwoner v Bangladesh is veel kleiner dan in Nederland. in VS nog meer en in Qatar nog ruim 2,5 x zoveel

* de historische last v rijke geïndustrialiseerde landen vele malen groter dan die v ontwikkelingslanden, terwijl deze tegelijkertijd in veel grotere mate w getroffen door ecologische veranderingen

De risico's in het Antropoceen zijn evenmin gelijk verdeeld. Wie arm is - kwetsbaarder voor ecologische ontwrichting.

* Zeespiegelstijging bedreigt direct de laaggelegen koraaleilanden en de kwetsbare kustgebieden v Bangladesh en India. Nederland zal zich met zijn dijken en goed ontwikkeld waterbeleid wel kunnen redden.

* Ontbossing leidt juist in marginale en arme gebieden tot oncontroleerbare erosie v essentiële landbouwgronden en regelmatige overstromingen.

Waar is het ecologische contrast tussen arm en rijk scherp zichtbaar? Vb 1

Op het Caribische eiland Hispaniola, dat verdeeld is tussen Haïti en de Dominicaanse Republiek.

de grens tussen de landen is als scherpe kronkellijn zichtbaar:
aan de oostkant groen bebost landschap in de  Dominicaanse Republiek, en aan de westkant een vaal en bruin landschap zonder bomen in t arme Haïti.

Haïti wordt doorgaans dan ook veel harder getroffen door regenval en overstromingen dan t bosrijkere buurland.

Het Antropoceen - grote verschillen + lokale manifestaties. Dat kunnen we niet samenvatten in één verhaal.

Toch lezen we dat vaak, volgens een narratief v grote milieudruk, toe te schrijven aan grootschalige industrialisatie of 'economische ontwikkeling' en met oproep stap terug te doen, binnen grenzen v wat de aarde aankan

Dit is echter ook een eenzijdig verhaal, een nieuwe vorm v modernisme, maar dan met een meer inclusieve vorm v vooruitgang.

Het Antropogeen is bij uitstek politiek geworden:

Het Antropceen moet juist schat aan verhalen omvatten, afhankelijk van:

* plaats en context
* en kansen, bedreigingen + mogelijkheden die eruit voortkomen

Er zijn grote verschillen in historische last [1], toekomstige kansen [2] + in mogelijkheden tot handelen [3].

Kansen en risico's zijn niet gelijk verdeeld, maar wel alle de uitkomst vd optelsom v handelingen door de mens.

Daarbinnen we bewustzijn voor ontwikkelen + ernaar handelen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo