Startpagina / Samenvattingen / Culturele perspectieven op het klimaatdebat / natuur-wildemensen-renaissance

Mens-natuur verhoudingen

Q: MIDDELEEUWEN: wildernis duistere woestenij

In de M.E. is het beeld vd wildernis als duistere woestenij zeer prominent aanwezig. De wilde natuur vormt de tegenhanger vd goddelijke orde; Dit beeld vd natuur in ME komt naar voren in de mythe vd wildeman in de volksoverlevering een halfmenselijk, halfdierlijk wezen dat in de wildernis zijn woonplaats heeft. De mythe vd wildeman voert wellicht terug naar de klassieke verhalen over de voeren bestaande uit monsterlijke, halfmenselijke wezens die Alexander de Grote op zijn veldtochten tegengekomen zou zijn en die zo sterk tot de verbeelding spraken dat zelfs Augustinus erover schreef.

Q: Wanneer kreeg de kustlijn van Nederland gestalte? Waaruit bestond die kustlijn? Welke bron hebben we hiervoor?

Ongeveer 23 eeuwen geleden kreeg de kustlijn zoals de Romeinen die aan t begin vd jaartelling in Nederland aantroffen, bestaande uit duinen die doorsneden werden door grote rivieren, min of meer gestalte. De Natuurlijke Historiën v Plinius bevatten een interessante beschouwing over t Nederlandse landschap omstreeks deze tijd. note periodieke overstromingen compenseerden daling. Later rond 800: drooglegging en ontwatering versterkte verzakking

Q: Waarvoor + wanneer werd voor t eerst een windmolen gebruikt? Wanneer werd deze techniek verbeterd + op grote schaal ingezet?

In 1408 werd voor t eerst een windmolen gebruikt om landbouwgrond droog te malen. Tijdens de Gouden Eeuw (17de eeuw) werd deze techniek belangrijk verbeterd en op grote schaal ingezet. Gedurende deze periode werden grote polderwerken ter hand genomen (zoals drooglegging vd Beemster, de Purmer, de Wormer en de Schermer) 17e eeuw: techniek verbeterd + bloei wetenschap. De wiskundige Simon Stevin (1548-1670_ paste zijn w.s kennis en technieken toe op problemen die verband hielden met waterhuishouding en zoon Hendrik Stevin - plan voor de drooglegging vd Zuiderzee.

10 belangrijke vragen over Mens-natuur verhoudingen

Vraag 2
Waarin verschilt de waardering van wildemensen in de middeleeuwen van die in de renaissance?

In de middeleeuwen staat het wilde voor kwaad en goddeloosheid. Wildemensen werden dus vooral negatief gewaardeerd. In de renaissance staat het wilde voor het niet-beschaafde. Niet-beschaafd is niet per se negatief, omdat er ook een positieve oerkracht in de wildemensen valt te zien.
Zie tekst 7.1, p. 26.

Vraag 3

Je ziet hier het schilderij Het moeras van Anton Mauve. Wat voor natuurbeeld herken je hierin?

Kies uit renaissance, romantiek, verlichting of middeleeuwen en licht je antwoord kort toe (1-2 zinnen).

Bron: Anton Mauve, Het moeras, olieverf op doek, 60 × 90 cm, Rijksmuseum Amsterdam.

Romantiek, want de indrukwekkende schoonheid van de natuur in haar desolate hoedanigheid wordt afgebeeld.

Vraag 4

Denk terug aan het verhaal 'Proximale Falanx' van Jan van Aken (tekst 4.4 in week 4). In dat verhaal komen 'vloedlanders' voor; een soort wildemensen die een primitieve manier van leven aanhangen.

Worden deze wildemensen op een positieve of een negatieve manier verbeeld? Licht je antwoord kort toe (2-3 zinnen).

Positief. Ze worden neergezet als een soort natuurbeschermers, en geprezen om hun ecologische bewustzijn.

Vraag 5

Wat verstaat Hub Zwart onder het rentmeestermodel (zie tekst 7.2 )?

De mens werd een actieve aanwezigheid in het landschap. Zij brachten de wilde natuur in cultuur door middel van dijken en drooglegging

Vraag 6

Zijn de Zuiderzeewerken volgens Hub Zwart een vorm van aquafobie (vrees voor water) of biofilie (liefde voor de levende natuur)? Zie tekst 7.2.

Aquafobie, omdat er wordt geprobeerd het water buiten te houden.

Vraag 7

In zijn Webcolumn Cultuurwetenschappen 'De natuur was hier' schrijft Herman Simissen dat voor Theodor Lessing cultuur zowel een kwaal is en een remedie als het gaat om het beschermen van de natuur.

Wat bedoelt hij hiermee? Leg uit in 2-3 zinnen.

Cultuur is een kwaal omdat het in cultuur brengen van de natuur ervoor heeft gezorgd dat de natuur verloren is gegaan en er geen terugkeer mogelijk is.

Tegelijkertijd is cultuur een remedie omdat er een culturele verandering nodig is om de mensheid anders om te laten gaan met de natuur.

Giannachi: Natuur is vaak beschouwd binnen de parameters v cultuur

Een parameter is een meetbare eigenschap waarmee je kunt bepalen hoe de situatie is. Het verwarrende is dat 'bepalen' hier in de betekenis 'beschrijven' wordt gebruikt. Bijvoorbeeld het bepalen / meten van lichaamsgewicht, aan de hand waarvan je uitspraken kunt doen over iemands gezondheid.

MIDDELEEUWEN: wildernis duistere woestenij

In de M.E. is het beeld vd wildernis als duistere woestenij zeer prominent aanwezig. De wilde natuur vormt de tegenhanger vd goddelijke orde;

Dit beeld vd natuur in ME komt naar voren in de mythe vd wildeman in de volksoverlevering een halfmenselijk, halfdierlijk wezen dat in de wildernis zijn woonplaats heeft.

De mythe vd wildeman voert wellicht terug naar de klassieke verhalen over de voeren bestaande uit monsterlijke, halfmenselijke wezens die Alexander de Grote op zijn veldtochten tegengekomen zou zijn en die zo sterk tot de verbeelding spraken dat zelfs Augustinus erover schreef.

Wanneer kreeg de kustlijn van Nederland gestalte? Waaruit bestond die kustlijn? Welke bron hebben we hiervoor?

Ongeveer 23 eeuwen geleden kreeg de kustlijn zoals de Romeinen die aan t begin vd jaartelling in Nederland aantroffen, bestaande uit duinen die doorsneden werden door grote rivieren, min of meer gestalte.

De Natuurlijke Historiën v Plinius bevatten een interessante beschouwing over t Nederlandse landschap omstreeks deze tijd.

note periodieke overstromingen compenseerden daling. Later rond 800: drooglegging en ontwatering versterkte verzakking

Waarvoor + wanneer werd voor t eerst een windmolen gebruikt? Wanneer werd deze techniek verbeterd + op grote schaal ingezet?

In 1408 werd voor t eerst een windmolen gebruikt om landbouwgrond droog te malen. Tijdens de Gouden Eeuw (17de eeuw) werd deze techniek belangrijk verbeterd en op grote schaal ingezet. Gedurende deze periode werden grote polderwerken ter hand genomen

(zoals drooglegging vd Beemster, de Purmer, de Wormer en de Schermer)

17e eeuw: techniek verbeterd + bloei wetenschap. De wiskundige Simon Stevin (1548-1670_ paste zijn w.s kennis en technieken toe op problemen die verband hielden met waterhuishouding en zoon Hendrik Stevin - plan voor de drooglegging vd Zuiderzee.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Culturele perspectieven op het klimaatdebat

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Mens-natuur verhoudingen

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding