Startpagina / Samenvattingen / Class notes - cultuur en vrijheid van meningsuiting / eco-fascisme-kenmerken

Iconoclasme - Freedberg

Q: Eco spreekt over fascisme als dat ‘andere spook dat in Europa rondgaat’. Wat bedoelt hij daarmee?

Marx en Engels zeggen in de eerste regel van hun Manifest der Kommunistischen Partei (1848) ‘Ein Gespenst geht um in Europa – das Gespenst des Kommunismus’, oftewel, een spook gaat rond in Europa, het spook van het communisme. Daarmee bedoelen ze dat een onzichtbaar iets invloed uitoefent op Europa en, net als een spook, weigert om te vertrekken. Eco introduceert een ander spook dat zich, zelfs na de ondergang van het Nazisme, niet laat wegjagen, het fascisme.

19 belangrijke vragen over Iconoclasme - Freedberg

Welke les die Socrates verkondigde leerde de jonge Eco ook?

Eco leerde van zijn jeugd onder het fascisme dat vrijheid van meningsuiting een vrijheid van retoriek moet betekenen. Socrates boog zich in de Apologia in vele bochten om zich los te maken van de schijn dat hij zich van retoriek zou bedienen

Hoe formuleert Freedberg het doel van de iconoclast?

De iconoclast heeft als doel zeker te stellen dat wat dood is geen kans heeft weer tot leven te komen, niet in lichaam en niet in geest, en aan te tonen dat een afbeelding uiteindelijk niet de macht heeft het materiaal te overstijgen en te leiden tot verlijding, wensen en aanbidding.

Wat is volgens Eco het probleem met onze poging om elk fascisme met het nazisme te vergelijken?

Omdat je je daarmee in feite committeert aan een herhaling in de geschiedenis. Alleen het historische nazisme lijkt geheel op het nazisme, maar dat betekent niet dat we geen fascisme kunnen aanduiden in onze hedendaagse maatschappij.

Waarom zijn censorship en iconoclasm volgens Freedberg de meest expressieve symptomen van angst voor kunst?

Juist omdat men probeert middels geweld aan te tonen dat beelden geen macht hebben.

Waarom kunnen we volgens Eco niet veel met de ideologische kenmerken van historische vormen van fascisme?

Eco merkt meerdere malen op dat de ideologie van fascistische bewegingen vaak inconsistent en onderling in strijd is. Dat maakt het lastig om fascisme te identificeren op basis van ideologische kenmerken. Eco wijst daarom op een gemeenschappelijk inspelen op onderbuikgevoelens.

Welke overeenkomsten lijken zichtbaar in censuur en iconoclasme door de eeuwen heen?

Er is vaak sprake van beschadiging aan ogen en mond.

Eco spreekt over fascisme als dat ‘andere spook dat in Europa rondgaat’. Wat bedoelt hij daarmee?

Marx en Engels zeggen in de eerste regel van hun Manifest der Kommunistischen Partei (1848) ‘Ein Gespenst geht um in Europa – das Gespenst des Kommunismus’, oftewel, een spook gaat rond in Europa, het spook van het communisme. Daarmee bedoelen ze dat een onzichtbaar iets invloed uitoefent op Europa en, net als een spook, weigert om te vertrekken. Eco introduceert een ander spook dat zich, zelfs na de ondergang van het Nazisme, niet laat wegjagen, het fascisme.

Voorbeeld van samenvloeiing pornografische / politieke motivatie bij iconoclastistische daad?

Beschadiging Rokeby Venus in 1914 door Mary Richardson.

Motivatie destijds: aandacht vragen voor suffragettebeweging
Later gaf zij aan dat ze zich beledigd voelde door de mannelijke bezoekers die naar de naakte rug van Venus staarden.

Waarom is Eco niet bereid om het fascisme af te schrijven als een incoherente ideologie?

Veel historische vormen van het fascisme waren wellicht ‘verward’, maar Eco meent dat het fascisme wel degelijk een emotioneel fundament heeft. Als we fascisme zouden afschrijven als een incoherente ideologie dan zeggen we daarmee impliciet dat het zich niet weer zou voordoen en hoeven we niet op onze hoede te zijn voor fascistische uitingen.

Wat noemt Freedberg als overeenkomst tussen alle verschillende motivaties en doelen bij iconoclastische daden?

Freedberg noemt de vasthoudendheid bij dezelfde vormen van deze acties opvallend.

Op welke manier maakt Eco gebruik van het idee van ‘family resemblence’ van de wetenschaps- en taalfilosoof Ludwig Wittgenstein?

Wittgenstein poneert dat bepaalde manieren van spreken (taalspelen) een overeenkomsten hebben zoals familieleden overeenkomsten hebben. Het gaat om verschillende taalspelen, maar er zijn bepaalde overkoepelende familiekenmerken. Volgens Eco is dat ook het geval met historische vormen van fascisme, wanneer we verder kijken dan de ideologische kenmerken. Het is opmerkelijk dat Eco hier de joodse Wittgenstein introduceert, die een aantal jaar tegelijk met Hitler op dezelfde basisschool zat.

Hoe definieert Eco uiteindelijk het fascisme?

Eco stelt een lijst van kenmerken op. Daarbij merkt hij op dat niet al deze kenmerken vertegenwoordigd hoeven te zijn in een fascisme, maar dat de een kenmerk wel tot meerdere ander kenmerken kan leiden. Fascisme is dus te definiëren als een politieke situatie waarin meerdere van deze kenmerken aanwezig zijn. Eco geeft geen exact aantal, dus het gaat om een generieke definitie. Op deze manier geeft Eco een model voor het identificeren van fascisme dat in de toekomst toepasbaar zit omdat het zich niet primair bezig houdt met de historische verschijningsvormen van het fascisme.

In welke zin spreekt het idee over de oer-waarheid (eerste kenmerk) de kritische benadering van Socrates tegen?

Voor fascisten is de waarheid al ooit gegeven en slechts vergeten. Er kunnen dus geen nieuwe waarheden uitgesproken worden. Voor Socrates is het juist belangrijk dat we mensen die menen de waarheid in pacht te hebben kritisch te ondervragen. Daarin zou hij lijnrecht tegenover een fascist staan.

Wat was volgens Freedberg ironisch bij de ophef rond het portret van Zuma?

Vrouwen verdedigden Zuma door vernietiging van het schilderij te eisen, terwijl Zuma van plan was als hij president werd de oude stamgerechten weer in het leven te roepen - die waarschijnlijk vrouwenrechten meer zouden beperken.

Op wat voor manier kan het afwijzen van modernisme (tweede kenmerk) gezien worden als een irrationalisme?

Het traditionalisme van fascisme verzet zich tegen vooruitgang, terwijl het modernisme door en door gecommitteerd is aan vooruitgang op basis van rationale principes. Het gaat hier natuurlijk om grote bewegingen die lastig te koppelen zijn aan individuele processen, maar een onderdeel van Eco’s punt is dat fascisten dit keer op keer onkritisch doen. Ongeacht of een individu zich schaart achter modernisme of de Verlichting, een fascist zal deze connectie maken en een verderf van de traditie bespeuren. Om deze redenen noemt Eco het verwerpen van modernisme een irrationalisme.

Op wat voor een manier verbindt het fascisme democratische waarden zoals kritiek en diversiteit met onenigheid (vierde kenmerk)?

Voor een fascist zijn kritiek en diversiteit geen manieren om de maatschappij gezond en gelukkig te houden, maar confrontationele onenigheid die hard de kop ingedrukt dienen te worden.

Hoe verkrijgt een nationalisme zijn identiteit volgens Eco (zevende kenmerk)?

Volgens Eco kan een nationalisme zich alleen een identiteit aanmeten door expliciete vijanden te hebben. Daarom is nationalisme voor Eco een kenmerk van fascisme: het suggereert altijd een buitenstaander die de noodzaak van een nationale identiteit dicteert. Als we Eco hierin volgen zou dit een reden zijn voor het wantrouwen van uitingen van nationalisme.

Op wat voor manier zijn de (vermeende) opponenten van de volgelingen van het fascisme zowel sterk als zwak?

Aan de ene kant zijn de (soms denkbeeldige) opponenten sterk, omdat de fascisten zich vernederd voelen door hun macht en geld (bijvoorbeeld in het geval van de joden). Anderzijds ligt er veel nadruk op de retoriek van het eigen volk, als een machtig volk dat een veel beter karakter heeft dan de individuele leden van de opponenten. Er is dus sprake van een lastige retoriek die karakteristiek is voor de fascist volgens Eco.

Op wat voor manier zou een selectief populisme zich uiten binnen een uiting van vrijheid van meningsuiting (dertiende kenmerk)?

Een dergelijke uiting zou zich waarschijnlijk voordoen als een kritische bevraging van de regering, gesteld tegenover de wil van het volk. Eco wijst erop dat deze gemeenschappelijke wil van het volk een ‘theatrale fictie’ is. Er wordt geenszins de visie van iedereen geuit, noch een meerderheid, naar alle waarschijnlijkheid. Eco geeft het voorbeeld van een politicus die in twijfel trekt of een parlement wel het volk representeert.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

cultuur en vrijheid van meningsuiting

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Iconoclasme - Freedberg

Iconoclasme

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Iconoclasme - Freedberg

19 belangrijke vragen over Iconoclasme - Freedberg

Welke les die Socrates verkondigde leerde de jonge Eco ook?

Hoe formuleert Freedberg het doel van de iconoclast?

Wat is volgens Eco het probleem met onze poging om elk fascisme met het nazisme te vergelijken?

Waarom zijn censorship en iconoclasm volgens Freedberg de meest expressieve symptomen van angst voor kunst?

Waarom kunnen we volgens Eco niet veel met de ideologische kenmerken van historische vormen van fascisme?

Welke overeenkomsten lijken zichtbaar in censuur en iconoclasme door de eeuwen heen?

Eco spreekt over fascisme als dat ‘andere spook dat in Europa rondgaat’. Wat bedoelt hij daarmee?

Voorbeeld van samenvloeiing pornografische / politieke motivatie bij iconoclastistische daad?

Waarom is Eco niet bereid om het fascisme af te schrijven als een incoherente ideologie?

Wat noemt Freedberg als overeenkomst tussen alle verschillende motivaties en doelen bij iconoclastische daden?

Op welke manier maakt Eco gebruik van het idee van ‘family resemblence’ van de wetenschaps- en taalfilosoof Ludwig Wittgenstein?

Hoe definieert Eco uiteindelijk het fascisme?

In welke zin spreekt het idee over de oer-waarheid (eerste kenmerk) de kritische benadering van Socrates tegen?

Wat was volgens Freedberg ironisch bij de ophef rond het portret van Zuma?

Op wat voor manier kan het afwijzen van modernisme (tweede kenmerk) gezien worden als een irrationalisme?

Op wat voor een manier verbindt het fascisme democratische waarden zoals kritiek en diversiteit met onenigheid (vierde kenmerk)?

Hoe verkrijgt een nationalisme zijn identiteit volgens Eco (zevende kenmerk)?

Op wat voor manier zijn de (vermeende) opponenten van de volgelingen van het fascisme zowel sterk als zwak?

Op wat voor manier zou een selectief populisme zich uiten binnen een uiting van vrijheid van meningsuiting (dertiende kenmerk)?

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Iconoclasme - Freedberg

Iconoclasme

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Fundamenten vd VvM

Class notes - cultuur en vrijheid van mening…

Veelvormige dynamiek : Europa in het ancien …

Inleiding kunstgeschiedenis.

Wijsbegeerte

De duizelingwekkende jaren / druk 4 Europa 1…

Onderwijseditie Bestuursrecht in de sociale …

Onderwijseditie bestuursrecht in de sociale …

Europees Recht Algemeen Deel 2020

Elementair Belastingrecht

Geschiedenis is een werkwoord een inleiding …

Duizelingwekkend: Europese cultuur rond 1900

Leerboek Inleiding Letterkunde