Startpagina / Samenvattingen / Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen / druk 1 / eeuw-historici-renaissance

Periodiseringen

42 belangrijke vragen over Periodiseringen

Historici met specialisme middeleeuwen proberen vooroordeel over een duistere periode te doorbreken wat is een uiterst geschikt instrument

Door te laten zien dat de periodegrenzen 500-1500 niet kloppen

Wat ontdekte de Engelse classicus Peter Brown?

Dat de late oudheid geen periode van verval was,, maar een hoogtepunt in de ontwikkeling van de klassieke beschaving.

Op welke wijze hebben historici van de middeleeuwen zich hier niet bij neergelegd?

Op allerlei manieren hebben zij geprobeerd de diep ingesleten voorstelling dat de val van Rome rond 500 een tijd van diep verval inluidde, die pas ten einde kwam toen de klassieke beschaving werd herontdekt in de veertiende en vijftiende eeuw, te doorbreken.

Welke argumenten gebruikt Peter Brown om aan te tonen dat de late oudheid geen periode van verval was

In de derde eeuw wordt een gelijktijdige aanval van de Perzen en Germanen afgeslagen door de Romeinen wat getuigd van een wil tot aanpassing en hervorming
In plaats van verzwakking had acceptatie van christendom het Romeinse zelfbewustzijn versterkt, verbreiden van het ware geloof

Wat wilden de Germanen?

Opgenomen worden in het leven van Rome en delen in de zegeningen van de Romeinse beschaving.

Volgens geschiedenisboekjes eindigt Romeinse Rijk door de inval van de Germanen en de volksverhuizingen, er worden tegenwoordig vraagtekens hierbij gezet welke argumenten voert men aan

Al eeuwen voor de 5de eeuw werden Germanen toegelaten tot het Romeinse Rijk en het Romeinse leger. De aantallen die in de 5de eeuw binnen vielen waren ook kleiner dan tot nu toe werd aangenomen en deze assimileerden makkelijk.
Dat Germanen barbaren waren is een valse aanname, zij wilden juist opgenomen worden in Romeinse gemeenschap d.m.v. aannemen geloof, christendom, het leren van Latijn en eerbiedigen keizer.

Wat stuurde de barbaarse koning Odoaker terug toen hij de laatste keizer in het Westen afzette?

De keizerlijke regalia naar Constantinopel om te onderstrepen dat Italië weer onder de keizer van het Oosten viel.

Welke woorden gingen historici steeds meer gebruiken om de vijfde eeuw te beschrijven?

Accommodatie en transformatie.

In 1928 publiceert Charles Homer Haskins The Renaissance of the twelfth century, wat toont hij in zijn boek aan

Hij toont aan dat in de periode tussen 1000-1200 een grote bloei plaatsvond in de literatuur en dat deze de grondslag voor de renaissance vormt

Waarom kon niet meer gesproken worden over de val van Rome?

Omdat de continuïteit tussen de late oudheid en de Middeleeuwen heel groot is geweest.

Na WO 2 een hernieuwde belangstelling bij Franse en Engelse historici voor de middeleeuwen met name voor de bevolkingsgroei tussen 950-1300 waar werd deze door veroorzaakt, welke gevolgen had dit voor een bepaalde bevolkingsgroep en welke groei werd hierdoor nog meer gestimuleerd.

Nieuwe landbouwmethodes werden ontwikkeld en exploitatie grond werd gereorganiseerd, de boeren verloren hun vrijheid en werden uitgebuit door hun landheer. Vanwege de stijging in de productie was het niet noodzakelijk dat iedereen in de landbouw bleef werken. Surplus vertrok naar de steden die in deze periode groeiden, door groei van de steden nam de handel toe en de geldeconomie werd hersteld.

Al veel eerder was de discussie losgebroken of de duizend jaar van 500 tot 1500 eigenlijk wel een gesloten periode geweest was. Wat publiceerde Charles Homer Haskins in 1928?

Een studie over het cultureel en intellectueel leven van de twaalfde eeuw die de programmatisch titel droeg: The Renaissance of the twelfth century.

Volgens een aantal historici is het jaar 1000 het begin van de nieuwe tijd op grond van welke ontwikkelingen baseren zij dit

Stijging productie in landbouw
Bloei in de literatuur
Toename handel
Stichting van universiteiten basis voor wetenschappelijke voorsprong

Wanneer werd volgens Robert Moore de grondslag voor Europa's unieke ontwikkeling gelegd?

In de 11e en 12e eeuw.

Wanneer werd volgens Robert Moore de grondslag voor Europa's unieke ontwikkeling gelegd?

In de 11e en 12e eeuw.

Wat liet Haskins in dat boek zien?

Dat de tijd tussen 1000 en 1200 een periode geweest was van ongehoorde literaire creativiteit en oorspronkelijkheid, die niet alleen in niets onderdeed voor de echter renaissance, maar die er in feite de grondslag van gevormd had.

Welke klassieke vergissing maken historici die moderne tijd in 1000 laten plaatsvinden

Zij benadrukken nieuwe ontwikkelingen die van belang zijn voor moderne wereld maar laten rest buiten beschouwing, zoals kruistochten, oprichting inquisitie en jodenvervolging

Wat begon na de Tweede Wereldoorlog de aandacht te trekken?

De enorme groei van de bevolking die rond 950 inzette en aanhield tot 1300. Dat ging gepaard met een economische revolutie. Nieuwe landbouwmethodes werden ontwikkeld, de exploitatie van de grond werd revolutionair gereorganiseerd, overigens ten koste van de boeren.

Wanneer werd de cyclus van overbevolkijng, ondervoeding en dodelijke ziekten pas doorbroken?

Toen in de jaren na 1750 er een dramatische verbetering in de landbouwmethodes plaatsvond: Kunstmest werd gebruikt en nieuwe voedingsproducten zoals de aardappel werd geïntroduceerd.

Wat houdt de theorie van de lange middeleeuwen in

Aanhangers van deze theorie tonen aan dat op een groot aantal gebieden middeleeuwse tradities en instituties tot aan het einde van de 18de eeuw blijven bestaan.

Waarom kan de periode 1000-1800 als een gesloten eenheid beschouwd worden?

Alleen al uit het oogpunt van de bevolkingsontwikkeling en landbouwtechnieken.

De intellectuele herleving die hiermee gepaard ging, is door Richard Southern getypeerd als middeleeuws humanisme. Welke cultuur ontstond er?

Niet in de renaissance, maar in de elfde en twaalfde eeuw ontstond een cultuur waarin het individu centraal stond en die gekenmerkt werd door een niets ontziend rationalisme, wel binnen de grenzen van het christelijk geloof.

Rond 1300 stagneerde de groei in de landbouwproductie, welke cyclus begon in deze periode

Overproductie gevolgd door stijging bevolking, bevolkingsgroei sneller dan voedselproductie, gevolgd door ondervoeding en hongersnood, mensen vatbaarder voor ziekten, massale sterfte door pest, wat weer resulteert in overproductie

Hoe werd de grondslag van de wetenschappelijke voorsprong die Europa in de eeuwen daarna zou nemen gelegd?

De stichting van de universiteiten, waarin onafhankelijk onderzoek en onderwijs centraal stonden.

Wat maakte permanent groei bevolking typisch kenmerk moderne tijd mogelijk en wanneer

Introductie kuntmest en invoer nieuwe voedingsproducten uit de VS o.a. aardappel rond 1750

Welke definitie van Schleiermacher in 1799 kan hier als markering dienen

'Sinn und Geschmack fürs Unendliche ' en de godsdienst die uit het publieke domein ging.

Waar is de schrijver van dit hoofdstuk het mee eens?

Met de stelling dat in de elfde en twaalfde eeuw er veel meer vernieuwing is geweest op politiek, sociaal, economisch en intellectueel gebied dan in de renaissance.

Waar welke klassieke vergissing maken historici die beweren dat deze eeuwen het begin vormden van de moderne tijd?

De vergissing dat hun oog alleen valt op de verschijnselen die zij ook voor de moderne wereld nog van belang achten (zoals de universiteiten) en dat zij de rest buiten beschouwing laten.

De Renaissance wordt gezien als begin van de wetenschappelijke revolutie, waarom is dit een misverstand volgens de schrijver

Vanaf 12de eeuw worden universiteiten gesticht het onderzoek richtte zich echter op bestaand wetenschappelijk onderzoek uit de oudheid. Wetenschappers becommentarieerden klassieke auteurs en op uitzonderingen na werd er niet geëxperimenteerd

Waarom is Richard Southern een goed voorbeeld van dit zogenaamde finalisme?

In zijn pleidooi voor het humanistisch karakter van de middeleeuwse cultuur vergeet hij te vermelden dat in de elfde en twaalfde eeuw ook de kruistochten plaatsvonden, dat toen de inquisitie werd opgericht en dat de grote Jodenvervolgingen in diezelfde tijd begonnen.

Wat was het verwijt dat de humanisten tegen de middeleeuwse wetenschapper had?

Dat de scholastieke wetenschap de verkeerde methode hanteerden om de geschriften van commentaar te voorzien.

Welke theorie brengt de schrijver nog meer naar voren?

De theorie van de zogenaamde 'lange middeleeuwen'.

Waaruit bestond commentaar van de humanisten op de middeleeuwse wetenschappers

Het gebruik van verkeerde methodiek om klassieke geschriften van commentaar te voorzien. In plaats van scholastische moesten filologische en historische methodes gebruikt worden.

Wat luidde rond 1700 het einde in van een paradigma dat alle wetenschapsbeoefening in West Europa tot dan toe beheerst had?

De Querelle des anciens et des modernes. In plaats van lezen en becommentariëren ging men observeren en experimenteren.

Wanneer komt langzamerhand een einde aan de traditionele wetenschapsbeoefening en wie veroorzaken dit en welke methode komt in de plaats van lezen en becommentariëren

Rond 1700 na ontdekkingen van Galileo Galilei en Isaac Newton nieuwe methodes zijn observeren en experimenteren.

Waarom stopte de bevolkingsgroep rond 1300?

Verder groei zou alleen mogelijk zijn geweest door nieuwe producen of technieken, maar die kwamen er niet. Mensen raakten ondervoed en hongersnood werd een normaal verschijnsel. Mensen werden hierdoor ook vatbaarder voor epidemieën, zoals de grote pestepidemie van 1347-1348. Daarna bleef de pest in Europa endemisch tot in de achttiende eeuw.

Waarom meent Le Goff dat ook op godsdienstig gebied de zestiende eeuw geen breuk betekende?

Natuurlijk raakte in die tijd de middeleeuwse kerk verscheurd door de Reformatie. Maar wat niet veranderde, was dat katholieken en protestanten het roerend eens waren over dat de christelijke kerk wezenlijk was voor de sociale en politieke cohesie van de staat. Zowel in protestantse als katholieke landen behield de kerk haar ideologische monopolie. Het enige dat veranderde, was dat voortaan de vorst bepaalde welke godsdienst zijn onderdanen moesten belijden.

Wanneer hielden de meeste staten op één vorm van christendom voor te schrijven of zwaar te bevoordelen?

Pas na de Franse Revolutie werd het aan de gelovigen zelf overgelaten tot welke religieuze denominatie zij wilden behoren en of zij dat überhaupt wel wilden.

Welk principe werd hiermee ook losgelaten?

Dat er in één staat eigenlijk maar één kerk mocht zijn; de staat was zo sterk en autonoom geworden dat zij voor haar innerlijke samenhang de godsdienst niet langer nodig had.

Op welk ander gebied veranderde er in de renaissance heel weinig?

Op het gebied van de wetenschap. Er werd vanaf de twaalfde eeuw weliswaar op hoog niveau wetenschappelijk onderzoek gedaan aan de universiteiten. maar het uitgangspunt van alle wetenschappelijk onderzoek was de vaste overtuiging dat alles wat wetenswaardig was, al in de oudheid ontdekt was en opgetekend. Op enkele uitzonderingen na baseerden wetenschappers aan middeleeuwse universiteiten zich niet op observaties en experimenten, maar becommentarieerden het werk van klassieke auteurs.

Op welk punt waren de humanisten vernieuwend?

Problemen met oude teksten moesten niet opgelost worden met logische methodes maar met filologische en historische.

Waar diende beschaafde mensen zich mee bezig te houden volgens de humanisten?

Met klassieke literatuur, filosofie en retorica, liever met Plato dan met Aristoteles. Zij hadden een broertje dood aan natuurwetenschappen als fysica en astronomie.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen / druk 1 | 9789462580473 | Rob Meens

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Periodiseringen

42 belangrijke vragen over Periodiseringen

Historici met specialisme middeleeuwen proberen vooroordeel over een duistere periode te doorbreken wat is een uiterst geschikt instrument

Wat ontdekte de Engelse classicus Peter Brown?

Op welke wijze hebben historici van de middeleeuwen zich hier niet bij neergelegd?

Welke argumenten gebruikt Peter Brown om aan te tonen dat de late oudheid geen periode van verval was

Wat wilden de Germanen?

Volgens geschiedenisboekjes eindigt Romeinse Rijk door de inval van de Germanen en de volksverhuizingen, er worden tegenwoordig vraagtekens hierbij gezet welke argumenten voert men aan

Wat stuurde de barbaarse koning Odoaker terug toen hij de laatste keizer in het Westen afzette?

Welke woorden gingen historici steeds meer gebruiken om de vijfde eeuw te beschrijven?

In 1928 publiceert Charles Homer Haskins The Renaissance of the twelfth century, wat toont hij in zijn boek aan

Waarom kon niet meer gesproken worden over de val van Rome?

Na WO 2 een hernieuwde belangstelling bij Franse en Engelse historici voor de middeleeuwen met name voor de bevolkingsgroei tussen 950-1300 waar werd deze door veroorzaakt, welke gevolgen had dit voor een bepaalde bevolkingsgroep en welke groei werd hierdoor nog meer gestimuleerd.

Al veel eerder was de discussie losgebroken of de duizend jaar van 500 tot 1500 eigenlijk wel een gesloten periode geweest was. Wat publiceerde Charles Homer Haskins in 1928?

Volgens een aantal historici is het jaar 1000 het begin van de nieuwe tijd op grond van welke ontwikkelingen baseren zij dit

Wanneer werd volgens Robert Moore de grondslag voor Europa's unieke ontwikkeling gelegd?

Wanneer werd volgens Robert Moore de grondslag voor Europa's unieke ontwikkeling gelegd?

Wat liet Haskins in dat boek zien?

Welke klassieke vergissing maken historici die moderne tijd in 1000 laten plaatsvinden

Wat begon na de Tweede Wereldoorlog de aandacht te trekken?

Wanneer werd de cyclus van overbevolkijng, ondervoeding en dodelijke ziekten pas doorbroken?

Wat houdt de theorie van de lange middeleeuwen in

Waarom kan de periode 1000-1800 als een gesloten eenheid beschouwd worden?

De intellectuele herleving die hiermee gepaard ging, is door Richard Southern getypeerd als middeleeuws humanisme. Welke cultuur ontstond er?

Rond 1300 stagneerde de groei in de landbouwproductie, welke cyclus begon in deze periode

Hoe werd de grondslag van de wetenschappelijke voorsprong die Europa in de eeuwen daarna zou nemen gelegd?

Wat maakte permanent groei bevolking typisch kenmerk moderne tijd mogelijk en wanneer

Welke definitie van Schleiermacher in 1799 kan hier als markering dienen

Waar is de schrijver van dit hoofdstuk het mee eens?

Waar welke klassieke vergissing maken historici die beweren dat deze eeuwen het begin vormden van de moderne tijd?

De Renaissance wordt gezien als begin van de wetenschappelijke revolutie, waarom is dit een misverstand volgens de schrijver

Waarom is Richard Southern een goed voorbeeld van dit zogenaamde finalisme?

Wat was het verwijt dat de humanisten tegen de middeleeuwse wetenschapper had?

Welke theorie brengt de schrijver nog meer naar voren?

Waaruit bestond commentaar van de humanisten op de middeleeuwse wetenschappers

Wat luidde rond 1700 het einde in van een paradigma dat alle wetenschapsbeoefening in West Europa tot dan toe beheerst had?

Wanneer komt langzamerhand een einde aan de traditionele wetenschapsbeoefening en wie veroorzaken dit en welke methode komt in de plaats van lezen en becommentariëren

Waarom stopte de bevolkingsgroep rond 1300?

Waarom meent Le Goff dat ook op godsdienstig gebied de zestiende eeuw geen breuk betekende?

Wanneer hielden de meeste staten op één vorm van christendom voor te schrijven of zwaar te bevoordelen?

Welk principe werd hiermee ook losgelaten?

Op welk ander gebied veranderde er in de renaissance heel weinig?

Op welk punt waren de humanisten vernieuwend?

Waar diende beschaafde mensen zich mee bezig te houden volgens de humanisten?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Tijdperken

Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen / dr…

Van de BV en de NV

Handboek van het Nederlandse staatsrecht

Corporate governance

Beknopte geschiedenis van het romeinse recht

Recht en efficiëntie : een inleiding in de e…

Formeel belastingrecht

Beginselen van het Nederlandse staatsrecht

Markten en overheid

Boekhouden geboekstaafd 2 : [theorieboek]

Kijk op bedrijfsprocessen

Strategie en management