Startpagina / Samenvattingen / Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen / druk 1 / kerk-ideeen-eeuw

Vervolging en inquisitie Een omstreden middeleeuwse erfenis - Een Kathaarse kerk?

Q: Wat is een cruciale tekst bij de voorstelling van een kathaarse kerk?

De Charte de Niquinta , de Oorkonde van Nicétas, uit 1167. Deze 'oorkonde' beschrijft een soort concilie, samengekomen in de Franse plaats Saint-Felix-en-Lauragais, gelegen tussen Toulouse en Carcassonne.

28 belangrijke vragen over Vervolging en inquisitie Een omstreden middeleeuwse erfenis - Een Kathaarse kerk?

Vogens de Oorkonde van Nicétas uit 1167 bestaat er een kathaarse kerk, wat is het probleem dat deze oorkonde ongeloofwaardig maakt

De tekst van deze oorkonde is alleen bekend uit een afschrift uit 1660, dat gemaakt is van een kopie uit 1232

Wat is een cruciale tekst bij de voorstelling van een kathaarse kerk?

De Charte de Niquinta, de Oorkonde van Nicétas, uit 1167. Deze 'oorkonde' beschrijft een soort concilie, samengekomen in de Franse plaats Saint-Felix-en-Lauragais, gelegen tussen Toulouse en Carcassonne.

Waar is een internationaal kathaars geloof afgeleid?

Uit de aanwezigheid van bisschoppen, het bestaan van diocesen en internationale contacten als zijn de alternatieve kerk met eigen gewoonten, eigen dualistische tradities en een eigen hiërarchie volgens de Charte de Niquinta, de oorkonde van Nicétas uit 1167. Echter deze tekst is alleen bekend uit een afschrift uit 1660, dat weer gemaakt is van een kopie uit 1232. Alhoewel het onvoldoende basis is om de tekst te wantrouwen en om op grond daarvan een internationale beweging te reconstrueren.

Er zijn historici die de oorkonde van Nicétas als echt zien, anderen zijn sceptischer, waarop is deze scepsis op gebaseerd

Volgens Mark Pegg wordt deze oorkonde voor 1660 niet genoemd. Mocht er een 13de eeuwse kopie zijn dan werd deze bewaard in een archief van Dominicaanse inquisiteurs, deze staan bekend om hun vervalsingen

De Byzantijn Nicétas was daarbij aanwezig. Wat deed hij?

Hij voerde het woord, wijdde bisschoppen in de Languedoc. Ook refereerde hij aan de Italiaanse kerk, aan vijf kathaarse kerken in het Byzantijnse rijk en aan zeven in 'Azië'.

Waar is het bestaan van een internationaal kathaars geloof, een alternatieve kerk met eigen gewoonten, eigen dualistische tradities en een eigen hiërarchie, van afgeleid?

Uit de aanwezigheid van bisschoppen, het bestaan van diocesen en internationale contacten.

Traditioneel is gewezen op overeenkomsten met aanklachten tegen latere katharen, welke

De doop en de redding van zielen door gebed en het afwijzen van het huwelijk als sacrament.

Welke probleem is er bij deze Charte de Niquinta?

Dat de tekst alleen bekend is uit een afschrift uit 1660, dat weer gemaakt was van een kopie uit 1232.
Enig bewijs voor echtheid ontbreekt.

Waar gaan de overzichtswerken tot de eeuwwisseling eigenlijk allemaal vanuit?

Van een georganiseerde dualistische beweging, met een herkomst uit de Balkan. Echter aan deze opvatting wordt door veel moderne onderzoekers getwijfeld

Aan deze opvatting wordt door veel moderne onderzoekers getwijfeld. Hoe twijfelen ze volgens R.I. Moore?

'Of veranderende religieuze denkwijzen het best verklaard worden met de doorgave van keurige pakketjes ideeën van de ene naar de andere generatie, zoals de stokjes in een estafetterace'.

Welke argumenten voert de schrijver aan om aan te tonen dat de zogenaamde katharen ingepast werden in culturele modellen

De kennis van Augustinus was bij de clerici standaard, zij werden ook getraind om alle mogelijke antieke, ketterse ideeën te weerleggen. Bovendien verwachtten geletterde middeleeuwers het bestaan van ketterij

Wie is een van de meest uitgesproken critici?

Pegg. Hij wijst op de 'intellectualistische vooringenomenheid' van de afgelopen eeuw, waarbij altijd gezocht is naar 'abstracte doctrines' en 'heldere filosofieën', waar het in de praktijk veel ingewikkelder ligt.

Uwe Brunn concludeert dat het om heterogene groepen van ketters ging waarom waren deze moeilijk voor de autoriteiten te bestrijden

Deze groepen beschikten niet over een vastgelegde of uitgewerkte leer.

Wie biedt, in een juist op intellectuele debatten gebaseerd stuk, verhelderend inzicht?

Pilar Jimenez. Ze schetst hoe er een lange traditie in de kerk was, onder andere al bij Karolingische schrijvers als Haymo van Auxerre, waarbij de wereld werd verdeeld op basis van een spiritueel criterium, met de gelovigen die goed leefden als uitverkorenen, en een negatieve interpretatie van de stoffelijke wereld.

Wat hield de kerk vrijhouden van - veronreinigende - leken in?

Dat hield in dat de waarde van het sacrale en spirituele werd benadrukt, evenals de dreiging en afkeer van het aardse en wereldse. Hetgeen ook impliceert dat onreine, in weelde en wellust levende, priesters de sacramenten in gevaar brachten

Wat intensiveerden de ideeën hierover?

De elfde en twaalfde-eeuwse intellectuele discussies. Jimenez legt uit dat kathaarse dissidenten in deze traditie staan, maar dat dit iets anders is dan 'ontologische dualisme' waarbij er een Goede en een Slechte God zijn.

Waar vinden we het enorme religieuze enthousiasme dat hiermee gepaard ging terug?

Dat vinden we terug in kerkstichtingen, in de oprichting van nieuwe kloosters, en bij het ontstaan van kruistochten en in de roep om te leven in gemeenschappelijke ascese, zoals de apostelen en de eerste christenen.

Tot aan de eeuwwisseling gaan geleerden uit van een georganiseerde dualistische beweging met herkomst uit de Balkan, moderne onderzoekers twijfelen, noem een aantal onderzoekers en hun ideeën

R.I. Moore: kunnen veranderende religieuze denkwijzen het best verklaard worden met doorgave van pakketjes ideeën van de ene naar de andere
Pegg: hij wijst op de intellectualistische vooringenomenheid van de 20ste eeuw, waarbij gezocht word naar abstracte doctrines en heldere filosofieën

Voor wie was de precieze inhoud van ketterij, en dit verschil, niet essentieel:

Voor de pauselijke legaten, de inquisiteurs en ketterbestrijders. Zij grepen terug op 'het oude waanbeeld van ontologische dualisme dat het hen mogelijk maakte ketters te stigmatiseren en te diaboliseren, zonder met hen te hoeven discussiëren over de gegrondheid van hun opvattingen.

Waarop baseert Pegg zijn uitspraken

Noch de inquisitie noch de dissidenten gebruiken het woord kathaar
Er wordt niet gesproken over de perfecten of een zuivere dualistische leer
Pas na 1270 komt de beroemde uithongering voor het eerst voor

Wie heeft onlangs geprobeerd een alternatieve inbedding van ketterij te vinden?

R.I. Moore. Deze is goed met de schets van Jimenez te combineren. Voor Moore ligt de oorsprong van dissidentie in het verder uitdragen en naleven van ideeën uit de elfde eeuw en uit de Gregoriaanse Hervorming, de pogingen van pausen en geestelijk na de tweede helft van de elfde eeuw om de kerk vrij te houden van de - verontreinigende - invloed van leken.

Wat was erger dan het tolereren van dergelijke 'ontsporingen'?

Dat kerkelijke en wereldlijke machthebbers de maatschappij onvoldoende beschermden: de toorn van God werd daardoor gewekt en diens onvrede en wraak zou verdere rampspoed brengen. De natuurlijke orde stond op het spel.

Tegen welke achtergrond moeten we het ingrijpen van de autoriteiten plaatsen?

Tegen de achtergrond van een soms virulent antiklerikalisme, waarbij leken zich keerden tegen de wereldlijke macht van geestelijken, tegen hun rijkdom en tegen hun gedrag, zeker als dat werd afgemeten naar de normen van de apostelen en eerste christenen.

De 11de en 12de-eeuwse intellectuele discussies over het spiritueel criterium intensiveren volgens Jimenez de ideeën hierover, katharen staan in deze traditie dit is iets anders dan ontologisch dualisme waarbij Goede en Slechte God zijn, waarom is dit aanleiding tot vervolging door de gevestigde kerk

Voor de gevestigde kerk is de precieze inhoud van de discussie niet essentieel.

Waarom grijpt de gevestigde kerk terug op het ontologisch dualisme

Dit maakt het mogelijk om ketters te stigmatiseren zonder met hen in discussie te gaan over de gegrondheid van hun opvattingen

Een van de oudste met katharen geassocieerde teksten

We zien het probleem van de bronnen hoe deze te lokaliseren, te duiden en te gebruiken. Een van de oudste met katharen geassocieerde teksten komt uit het klooster Rolduc in Limburg. Deze tekst uit 1160 beschrijft gebeurtenissen uit 1135 in Luik waar:

Ketters het wettige huwelijk afwijzen en samenleven met vrouwen gemeenschappelijk moest zijn
De doop van kleine kinderen wordt afgewezen
Zij beweren dat de gebeden der levenden de zielen der gestorvenen geen baat brachten

De pausen probeerden de kerk in de 11de eeuw vrij te houden van de invloed van leken welke regels stelden zij op

Zij benadrukten het sacrale en spirituele
Dreiging en afkeer van het aardse
In weelde en onreine priesters brachten de sacramenten in gevaar

Welk gevaar zagen de geestelijke autoriteiten in de lekenpredikers

Deze ongeletterde predikers doorbraken het hele idee van autoriteit en hiërarchie. Dit was een gevaar van de hele orde.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen / druk 1 | 9789462580473 | Rob Meens

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Vervolging en inquisitie Een omstreden middeleeuwse erfenis - Een Kathaarse kerk?

28 belangrijke vragen over Vervolging en inquisitie Een omstreden middeleeuwse erfenis - Een Kathaarse kerk?

Vogens de Oorkonde van Nicétas uit 1167 bestaat er een kathaarse kerk, wat is het probleem dat deze oorkonde ongeloofwaardig maakt

Wat is een cruciale tekst bij de voorstelling van een kathaarse kerk?

Waar is een internationaal kathaars geloof afgeleid?

Er zijn historici die de oorkonde van Nicétas als echt zien, anderen zijn sceptischer, waarop is deze scepsis op gebaseerd

De Byzantijn Nicétas was daarbij aanwezig. Wat deed hij?

Waar is het bestaan van een internationaal kathaars geloof, een alternatieve kerk met eigen gewoonten, eigen dualistische tradities en een eigen hiërarchie, van afgeleid?

Traditioneel is gewezen op overeenkomsten met aanklachten tegen latere katharen, welke

Welke probleem is er bij deze Charte de Niquinta?

Waar gaan de overzichtswerken tot de eeuwwisseling eigenlijk allemaal vanuit?

Aan deze opvatting wordt door veel moderne onderzoekers getwijfeld. Hoe twijfelen ze volgens R.I. Moore?

Welke argumenten voert de schrijver aan om aan te tonen dat de zogenaamde katharen ingepast werden in culturele modellen

Wie is een van de meest uitgesproken critici?

Uwe Brunn concludeert dat het om heterogene groepen van ketters ging waarom waren deze moeilijk voor de autoriteiten te bestrijden

Wie biedt, in een juist op intellectuele debatten gebaseerd stuk, verhelderend inzicht?

Wat hield de kerk vrijhouden van - veronreinigende - leken in?

Wat intensiveerden de ideeën hierover?

Waar vinden we het enorme religieuze enthousiasme dat hiermee gepaard ging terug?

Tot aan de eeuwwisseling gaan geleerden uit van een georganiseerde dualistische beweging met herkomst uit de Balkan, moderne onderzoekers twijfelen, noem een aantal onderzoekers en hun ideeën

Voor wie was de precieze inhoud van ketterij, en dit verschil, niet essentieel:

Waarop baseert Pegg zijn uitspraken

Wie heeft onlangs geprobeerd een alternatieve inbedding van ketterij te vinden?

Wat was erger dan het tolereren van dergelijke 'ontsporingen'?

Tegen welke achtergrond moeten we het ingrijpen van de autoriteiten plaatsen?

Waarom grijpt de gevestigde kerk terug op het ontologisch dualisme

Een van de oudste met katharen geassocieerde teksten

De pausen probeerden de kerk in de 11de eeuw vrij te houden van de invloed van leken welke regels stelden zij op

Welk gevaar zagen de geestelijke autoriteiten in de lekenpredikers

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Tijdperken

Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen / dr…

Van de BV en de NV

Handboek van het Nederlandse staatsrecht

Corporate governance

Beknopte geschiedenis van het romeinse recht

Recht en efficiëntie : een inleiding in de e…

Formeel belastingrecht

Beginselen van het Nederlandse staatsrecht

Markten en overheid

Boekhouden geboekstaafd 2 : [theorieboek]

Kijk op bedrijfsprocessen

Strategie en management