Startpagina / Samenvattingen / Cultuurgeschiedenis van de oudheid / burgerrecht-burgers-romeinse

De samenleving - Afkomst, vermogen en burgerschap

20 belangrijke vragen over De samenleving - Afkomst, vermogen en burgerschap

Hoe ontwikkelden zich de Griekse én de Romeinse maatschappij zich als het gaat om status, invloed en beroepsmogelijkheden van de burgers?

Beide samenlevingen ontwikkelden zich van een samenleving, waarin de stand waarin men geboren was bepalend was voor de mogelijkheden van burgers om deel te nemen aan het bestuur van de stad, tot een samenleving waarin de vermogenspositie doorslaggevend was.

Welke rol speelde de omvang van het grondbezit bij het onderscheid tussen hogere en lagere klassen?

-Grondbezit stond gelijk aan status en prestige.
-Financieel kapitaal (handel, oorlogsbuit, investeringen) werd bij voorkeur belegd in grond
-Inkomsten uit grondbezit werden als het meest ‘statusrijk’ gezien
-De noodzaak om grond te verkopen ging gepaard met verlies van status

In de 2de eeuw v.Chr. werd een wet uitgevaardigd in Rome dat een bepaalde groep zich niet met handel in mocht laten welke, en op welke manier omzeilden zij deze wet

Senatoren, via stromannen wisten zij deze wet te omzeilen.

Wie wordt traditioneel gezien als de drijvende kracht achter de ROmeinse indeling in vermogensklassen?

Servius Tullius

In de 6e en 7e EvC ontstonden er, zowel in de Griekse als in de Romeinse maatschappij, spanningen waaraan grondbezit ten grondslag lag. Wat was het probleem?

-Adellijke families die van oudsher de grootste hoeveelheden grond en daarmee de hoogste status bezaten, stierven uit.
-Nouveaux riche families die via de handel rijk waren geworden kochten grond en daarmee status, hoewel zij wat afkomst betreft niet tot de top van de maatschappij behoorden

Welke strikte regels voor burgerschap golden er in Athene vanaf 451 v.Chr.?

Enkel een meerderjarige, vrije man die zoon was van een vader met burgerrecht en een moeder wier vader eveneens burger was, en van wie de ouders op wettige wijze waren gehuwd, mocht zich rechtmatig Atheens burger noemen.

Hoe laat de wetgeving van Solon uit de 6eEvC het belang van grond zien in de Griekse samenleving?

Solon (640-560) deelde de burgers in 4 vermogensklassen in, waarbij de jaarlijkse opbrengst in graan (of een equivalent daarvan) bepaalde in welke klasse men werd ingedeeld. De vermogensklasse bepaalde tenslotte tot welke ambten en functies men toegang had.

Belangrijke functie van rijkdom als manier om gelaagdheid in samenleving aan te brengen anders dan op basis van afkomst is de indeling in vermogensklassen hoeveel vermogensklassen kende men in Athene en Rome en welke maatstaf bepaalde het vermogen

In Athene 4 en in Rome 5, de jaarlijkse opbrengst in graan was de maatstaf voor de onderverdeling

Ook in de Romeinse samenleving was grondbezit een maatstaf en de basis voor de organisatie van de maatschappij. Hoe werkte dat (4)?

-De centuriae (stemgroepen in één van de 5 vermogens- of censusklassen) vormden de basis van het belastingsysteem, de volksvergadering én van de indeling van de legioenen (wiki)
-Volgens overlevering werd het klassensysteem opgesteld door koning Servus Tullius (578-534)
-Oorspronkelijk waren er 193 centuriae, waarvan er 98 waren gereserveerd voor de welgestelde elite (voldoende voor een meerderheid in de comitia centuriata (vergadering van alle weerbare mannen) omdat elke centuria 1 stem mocht uitbrengen)
-De kosten van de militaire expedities werden gelijkelijk over de centuriae omgeslagen (meer vermogen = meer betalen)

Waarom sprong men in de Romeinse maatschappij ruimhartiger met het burgerrecht om dan in de Griekse?

Het toekennen van burgerrecht werd in veel gevallen als een politiek instrument gebruikt. Met het burgerrecht kon Rome heel wat opstandelingen aan zich binden. Daarom werd het burgerrecht toegekend aan heel het Italisch schiereiland en in het jaar 212 n.Chr. werd de tweedeling tussen burgers met en zonder Romeins burgerrecht tenietgedaan toen keizer Caracalla via de Constitutio Antoninaina het Romeinse burgerrecht verleende aan alle vrije inwoners van het Romeinse rijk.

Naast bezit zorgde het onderscheid tussen burgers en niet-burgers in de antieke samenleving voor gelaagdheid. Wat was het verschil tussen het burgerschap in Athene en dat in Rome?

Een Atheens burger was een
----meerderjarige vrije man
----zoon van een burgervader en een moeder wiens vader burger was
----zoon van een vader en moeder die op wettige wijze gehuwd waren
Een Romeins burger was een
----meerderjarige vrije man
----aanvankelijk behorend tot een adellijke familie
----later tot een van de drie Romeinse stammen
----nog weer later wonend op het Italisch schiereiland of
----een leider van een onderworpen volk, of
----een buiten Italië wonende man die zich voor Rome verdienstelijk had gemaakt, of
----vrijgeboren inwoner van het Romeinse rijk na 212 (Constitutio Antoniana van Caracalla)

Waarom wordt de positie van de Atheense burger besproken in het boek, als het gaat om Grieks burgerrecht?

Omdat het bronnenmateriaal dat betrekking heeft op Athene, ruimer voorhanden is dan dat wat betrekking heeft op andere Griekse poleis

Vanaf 451 v.Chr. bestonden er in Athene strikte regels voor burgerschap, welke

Meerderjarige vrije man van 17-18 jaar
Zoon van vader met burgerrecht en moeder wiens vader ook burgerrecht had
Ouders waren wettig gehuwd

Welke voorrechten had een vrije Atheense burger

Deelname aan volksvergaderingen
Leverden bestuurders en leden juryrechbanken

De burgers van Athene vormden een kleine geprivilegieerde groep van mannen die met elkaar het bestuur van de polis vormgaven. Hoe deden zij dat (3)?

-deelname aan de verschillende volksvergaderingen
-vervullen van bestuursfuncties
-lidmaatschap van juryrechtbanken

Hoe kwam het dat de leidende, vaak vooraanstaande adellijke burgers in de polis Athene de toon aangaven?

-De arme burgers hadden minder rechten
-De armere burgers hadden minder tijd om zich met polis-zaken bezig te houden (boerenbedrijf)
-De armere burgers waren vaak van huis (roeiers op de vloot)

Wie woonden er naast de burgers nog meer in Athene

Handelaren en gelukzoekers die wel burger konden zijn van hun plaats van afkomst

Hoe was de positie van de metoiken (burgers van andere poleis, woonachtig in Athene)?

-Zij hadden in Athene geen burgerrechten
-Het is aannemelijk dat er sociale contacten waren tussen de metoiken en Atheense burgers met vergelijkbaar vermogen.

Hoe werd het burgerrecht in de Romeinse maatschappij politiek benut?

Het werd gebruikt als een politiek instrument, om bondgenoten aan zich te binden en opstandelingen de wind uit de zeilen te nemen.

In Rome ging men makkelijker met het burgerrecht om en werd het ook als politiek instrument gebruikt, noem de twee ijkpunten waarin het burgerrecht als politiek instrument werd gebruikt.

91 v.Chr. Bondgenotenoorlog, welgestelde Italiërs stoorden zich eraan dat ze hadden bijgedragen aan de expansie van Rome maar niet volop konden delen in de opbrengst. Na gewapend verzet kende Rome het Italisch schiereiland burgerrecht toe. Ook aan leiders van onderworpen gebieden kregen burgerrecht.
212 keizer Caracalla kent via de Constitutio Antoniniana het Romeinse burgerrecht aan alle vrije burgers binnen zijn rijk toe

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Cultuurgeschiedenis van de oudheid | 9789040077722 | Nathalie de Haan, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

De samenleving - Afkomst, vermogen en burgerschap

20 belangrijke vragen over De samenleving - Afkomst, vermogen en burgerschap

Hoe ontwikkelden zich de Griekse én de Romeinse maatschappij zich als het gaat om status, invloed en beroepsmogelijkheden van de burgers?

Welke rol speelde de omvang van het grondbezit bij het onderscheid tussen hogere en lagere klassen?

In de 2de eeuw v.Chr. werd een wet uitgevaardigd in Rome dat een bepaalde groep zich niet met handel in mocht laten welke, en op welke manier omzeilden zij deze wet

Wie wordt traditioneel gezien als de drijvende kracht achter de ROmeinse indeling in vermogensklassen?

In de 6e en 7e EvC ontstonden er, zowel in de Griekse als in de Romeinse maatschappij, spanningen waaraan grondbezit ten grondslag lag. Wat was het probleem?

Welke strikte regels voor burgerschap golden er in Athene vanaf 451 v.Chr.?

Hoe laat de wetgeving van Solon uit de 6eEvC het belang van grond zien in de Griekse samenleving?

Belangrijke functie van rijkdom als manier om gelaagdheid in samenleving aan te brengen anders dan op basis van afkomst is de indeling in vermogensklassen hoeveel vermogensklassen kende men in Athene en Rome en welke maatstaf bepaalde het vermogen

Ook in de Romeinse samenleving was grondbezit een maatstaf en de basis voor de organisatie van de maatschappij. Hoe werkte dat (4)?

Waarom sprong men in de Romeinse maatschappij ruimhartiger met het burgerrecht om dan in de Griekse?

Naast bezit zorgde het onderscheid tussen burgers en niet-burgers in de antieke samenleving voor gelaagdheid. Wat was het verschil tussen het burgerschap in Athene en dat in Rome?

Waarom wordt de positie van de Atheense burger besproken in het boek, als het gaat om Grieks burgerrecht?

Vanaf 451 v.Chr. bestonden er in Athene strikte regels voor burgerschap, welke

Welke voorrechten had een vrije Atheense burger

De burgers van Athene vormden een kleine geprivilegieerde groep van mannen die met elkaar het bestuur van de polis vormgaven. Hoe deden zij dat (3)?

Hoe kwam het dat de leidende, vaak vooraanstaande adellijke burgers in de polis Athene de toon aangaven?

Wie woonden er naast de burgers nog meer in Athene

Hoe was de positie van de metoiken (burgers van andere poleis, woonachtig in Athene)?

Hoe werd het burgerrecht in de Romeinse maatschappij politiek benut?

In Rome ging men makkelijker met het burgerrecht om en werd het ook als politiek instrument gebruikt, noem de twee ijkpunten waarin het burgerrecht als politiek instrument werd gebruikt.

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Antieke religie - Antiek Fundamentalisme

Cultuurgeschiedenis van de oudheid

Markten en overheid

Boekhouden geboekstaafd 2 : [theorieboek]

Wereldwijs 2HV

Van agrarische samenleving naar verzorgingss…

De organisatie van business intelligence

Ethiek in praktijk

Psychische stoornissen, gedragsproblemen en …

Nederlands leerboek jeugdgezondheidszorg.

Ontwikkelingspsychologie : inleiding tot de …

Vijf eeuwen opvoeden in Nederland / druk 3

Interculturele communicatie