Economie in de oudheid: risico mijden en winst maken - Bronnen voor de antieke economie

18 belangrijke vragen over Economie in de oudheid: risico mijden en winst maken - Bronnen voor de antieke economie

Aan de hand van welke bronnen wordt het debat over de antieke economie vooral gevoerd?

- Inscripties
- Documenten
- Archeologische resten

Welke 4 typen gegevens worden er gebruikt in het onderzoek naar antieke economie?

1)Literatuur: beperkte rol, o.a. door retorische bijbedoelingen
2)Inscripties: meest gebruikte dataset voor economisch onderzoek
3)Documenten (papyri): lastig te interpreteren door onvolledigheid
4)Archeologische vondsten: datasets die iets zeggen over productie en datasets die iets zeggen over consumptie

Waarom speelt de literatuur zo’n beperkte rol in het onderzoek naar antieke economie (3)?

-antieke auteurs hadden geen volledig zicht op de economische processen in de wereld waarin zij leefden
-de vaak retorische bedoelingen vertroebelen de historische waarde van hun uitlatingen
-verwijzingen naar handel en industrie in de literatuur zijn vaak zo beknopt en onvolledig dat hun informatiewaarde beperkt is
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat zijn voorbeelden van de inscripties van de officiële besluiten en reguleringen van overheden?

Een inscriptie uit Zarai in Algerije uit 202 n.Chr. waarop gedetailleerd uiteengezet staat hoeveel tol precies waarvoor betaald diende te worden, in denarius.

De bekendste inscriptie van dit type, het zogenaamde 'Edict van Diocletianes' uit 301 n.Chr., waarvan resten op een aantal plaatsen in het rijk zijn teruggevonden. Uniek inzicht in prijsverhoudingen in de late oudheid.

Welke soort inscripties zijn er gevonden, en welke informatie geven zij over de economie (2)?

-grafinscripties en wijinscripties: informatie over aanwezigheid en organisatie van bepaalde beroepen op bepaalde plaatsen
-officiële overheidsbesluiten en -reguleringen die op publieke plaatsen werden opgesteld: informatie over prijsverhoudingen (Edict van Diocletianus 301)

Inscripties zijn de grootste bron, grafinscripties noemen soms beroep van overledene en wijinscripties vermelden beroep van degene die offer hebben gebracht. Ook verenigingen van handwerkslieden en handelaren hebben inscripties nagelaten, wat voor soort informatie leveren deze inscripties op

De aanwezigheid en organisatie van bepaalde beroepen, op bepaalde plaatsen in bepaalde periodes

Welke economische documenten zijn op een aantal plaatsen in de antieke wereld bewaard gebleven?

Papyri uit de droge woestijn van Egypte

In de droge Egyptische woestijn zijn  papyri gevonden die een beeld geven over het economisch leven in de oudheid. Om welke typen documenten gaat het hier (7)?

-inventarislijsten
-contracten
-transactieadministraties
-persoonlijke en zakelijke brieven
-juridische teksten over geschillen van economische aard
-belastingarchieven
-Bijzonder: Muziris Papyrus (2eEnC): details van een handelsreis (Alexandrië in Egypte-Muziris in India)

De papyri die in de Egyptische woestijn gevonden zijn,  geven een levendig beeld van de economische situatie. Over welke periode en welke plaatsen gaat het in dit verband?

-Periode: vroeg-hellenistische tijd tot in de Byzantijnse periode
-Plaatsen: Egyptische steden als Tebtynis en Oxyrynchus

Wat staat er in de Muziris Papyrus uit de tweede eeuw n.Chr.?

Details over een handelsreis tussen Alexandrië in Egypte en Muziris in India.

Waarom is het soms lastig om de documenten uit de woestijn eeuwen later te interpreteren?

Veel teksten zijn niet volledig overgeleverd

Het archeologisch materiaal kan worden onderverdeeld in twee groepen, welke zijn dat en welk bronnenmateriaal wordt hiervoor gebruikt

1. Resten die direct kunnen worden gerelateerd aan economische activiteiten zoals transport       en productie: - Scheepswrakken
                            - Infrastructuur
                            - Productiefaciliteiten in steden en dorpen
2. Datasets die iets zeggen over consumptie: - Geografische verspreiding van bepaalde goed-
                                                                                    eren en materialen waarvan bekend is waar ze
                                                                                    vandaan kwamen

Wat geldt in het algemeen voor al deze gegevenstypen

Data zijn niet gelijkmatig verdeeld over de antieke wereld en niet al het materiaal is even toegankelijk

Uit welke periode zijn de schaarse antieke economische documenten van buiten Egypte afkomstig, en waar gaan zij over?

De meeste zijn opgesteld in de Romeinse periode:
-Vindolanda (Schotland): economische gegevens van een legerkamp
-Pompeï: archieven van wastabletten: financiële beslommeringen van leden van de elite

In welke 2 groepen datasets kunnen de archeologische vondsten die licht werpen op de antieke economie, verdeeld worden?

1)Datasets die iets zeggen over transport en productie, direct te verbinden met economische activiteit
2)Dataset die iets zeggen over de consumptie, en dan vooral over de geografische verspreiding van goederen en materialen met bekende herkomst

Noem 3 typen archeologische vondsten die iets zeggen over transport en productie in de oudheid

1)Scheepswrakken kunnen diachroon informatie geven over het goederenvervoer op de Middellandse Zee
2)Infrastructuur, zoals Romeinse havens en wegen
3)Resten van werkplaatsen in steden (bijv. bakkerijen geven inzicht in de verschillende contexten waarin brood werd geproduceerd)

Noem 3 typen archeologische vondsten die iets zeggen over consumptie en verspreiding van goederen in de oudheid

1)Exotische steensoorten (bijv. marmer van Atheense sculptuur kan worden herleid tot de eilanden Naxos en Paros)
2)Aardewerk (bijv. wijnamphoren uit het Vesuvius-gebied zijn teruggevonden in Noord Frankrijk)
3)Muntvondsten (munten uit het Romeinse keizerrijk zijn tot in India aangetroffen)

Beperkingen van het bronnenmateriaal spelen een cruciale rol in de discussie over economische informatie uit de oudheid. Noem enkele van die beperkingen (7).

1)Geografische verdeling: de data zijn niet gelijk verdeeld over de antieke wereld
2)Toegankelijkheid: niet al het bronnenmateriaal is even toegankelijk
3)Periode: over de ene periode zijn meer gegevens te vinden dan over de andere
4)Ontsluiting: slechts een klein deel van de overgeleverde papyri en inscripties zijn ontsloten
5)Representatie 1: de ontsloten teksten zijn niet noodzakelijkerwijs representatief
6)Representatie 2: wat er  overgebleven is, is slechts een fractie van wat er ooit geweest is
7)Representatie 3: veel vondsten zijn eerder het resultaat van veel onderzoek dan van een grote aanwezigheid

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo