Antieke religie - Antiek Fundamentalisme

15 belangrijke vragen over Antieke religie - Antiek Fundamentalisme

Hadden de grieken en romeinen een word voor godsdienst?

Nee. Het Latijnse religio betekende in eerste instantie bezorgdheid, in tweede instantie religious bezwaar, in derde instantie nauwkeurigheid. Godsdienst betekent het pas daarna.

Ons woord religie is afgeleid van het Latijnse woord religio, welke 5 betekenissen kent dit woord

  1. Bezorgdheid, bedenking
  2. Religieus bezwaar, gewetensbezwaar
  3. Nauwkeurigheid
  4. Godsdienst

Wat betekent het Latijnse begrip  religio (5)?

-bezorgdheid
-bedenking
-religieus bezwaar
-gewetensbezwaar
-Weinig gebruikte betekenis: godsdienst
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat was de plaats van de godsdienst in de antieke samenlevingen?

Religie was alomtegenwoordig. De godenwereld was zó dominant in alle aspecten van het dagelijks leven, dat alles wat er gebeurde als het ware werd ingebed in religie.

Waaruit blijkt dat de Grieken en Romeinen hun succes aan specifieke goden toeschreven?

- Dankoffers na behaalde overwinningen
- Talrijke loden vervloekingstabletten, waarin de hulp van goden werd ingeroepen om ongewenst gedrag tegen te gaan

De term ‘fundamentalist’ heeft tegenwoordig de (brede) betekenis van iemand die op strikte en letterlijke wijze vasthoudt aan bepaalde grondbeginselen (wiki). Waarom stellen de auteurs dat alle leden van de antieke samenlevingen in wezen ‘fundamentalisten’ waren?

Omdat de godenwereld fundamenteel was voor de antieke samenlevingen: de goden (en de omgang van de mensen met de goden) vormden de basis waarop de antieke maatschappij gebouwd was.

Een probleem om religie te definiëren is dat mensen van alles geloven, d.w.z. dat zij bepaalde zaken voor waar aannemen, wat betreft een deel van die aannames

Ons bestaan en de dingen om ons heen worden bestierd door machten die opereren op een ander niveau, een bovennatuur.

Hoe definiëren de auteurs het begrip ‘religie’ (3)?

-Religie is het menselijk geloof in een bovennatuur*
-Deze is betrokken bij het leven op aarde en kan daar een zekere invloed op uitoefenen.
-De mens kan er mee in contact treden (d.m.v. gebeden en rituelen), ten einde die invloed te erkennen en te sturen.
* machten die opereren op een ander niveau dan dat waarop wij ons bevinden

Wat was het Griekse woord voor ‘godsdienst’?


Er was in het Grieks geen woord voor ‘godsdienst’, de Grieken gebruikten een beschrijving: theoon timê (eer bewijzen aan de goden)

Waarom spreekt men van het ‘beoefenen’ van religie?

In de context van religie en het communiceren met de bovennatuur, worden allerlei handelingen verricht. Als hierbij sprake is van geritualiseerd gedrag, dan spreekt men van een ‘ritueel’.

Waarom is het standpunt dat de Grieken en Romeinen niet geloofden onhoudbaar

De mensen geloofden in het bestaan van goden en dat de goden in konden grijpen in het dagelijks leven

Het idee dat religie ook in de antieke wereld berust op geloof, en tot uitdrukking gebracht wordt in gedrag (vaak geformaliseerd tot ritueel) is een controversieel punt. Leg uit (4).


-De term ‘geloof’ wordt door veel auteurs gereserveerd voor de grote monotheïstische godsdiensten
-De antieke heidenen deden (aldus deze auteurs) weliswaar aan praxis (godsdienstbeoefening), maar zonder doxa (geloof)
-Ritueel heeft volgens deze auteurs een eigen dynamiek zonder dat daar goden-geloof bij nodig is
-Reflectie door de beoefenaars van deze ‘instinctieve’ godsdienstbeoefening wordt daarom ‘belief’ of ‘croyance’ (opvatting, overtuiging) genoemd, in plaats van ‘faith’ of ‘foi’ (geloof).

Waaruit blijkt dat de mensen uit de oudheid geloofden dat de goden actief konden ingrijpen in het leven van de mens

  1. De dankoffers aan goden na behaalde overwinningen
  2. Vervloekingstabletten waarbij de hulp werd ingeroepen om ongewenst gedrag tegen te gaan

Waarom menen de auteurs dat het standpunt, dat de godsdienstbeoefening in de oudheid niet op ‘geloof’ berustte maar op ‘opvattingen’, onhoudbaar is?

Alleen al de talloze Griekse en Romeinse dankoffers aan de goden na behaalde overwinningen, maken duidelijk hoezeer men het succes aan de macht van de goden toeschreef en hoezeer men geloofde in het belang van deze dankbetuigingen. Idem dito de talloze loden vervloekingstabletten waarbij de hulp van de goden werd ingeroepen om ongewenst gedrag tegen te gaan.

Welke overeenkomst zien de auteurs tussen de monotheïstische godsdiensten en het heidendom?

In alle gevallen gaat het om een samenspel van geloof en bepaalde handelingen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo