Klassieke mythologie - Antieke interpretaties

13 belangrijke vragen over Klassieke mythologie - Antieke interpretaties

Welke functies konden mythen in de oudheid vervullen?

Ze konden dienen
-als voorbeeld voor het menselijk lot
-ter rechtvaardiging van historische claims
-om de eigen identiteit uit te drukken
-voor propaganda

Al vroeg ontstond de behoefte om de mythen ook inhoudelijk te verklaren. Wie deden dit?

De dichters en kunstenaars die de mythen voordroegen, hebben zich waarschijnlijk ook met de duiding beziggehouden.

Waardoor was de allegorische uitleg van Theagenes ingegeven

In zijn tijd ontstond in de verlichte kringen van de elite kritiek over het gedrag van de goden in de epen van Homerus en Hesiodus
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wie was Theagenes van Rhegium?

-Theagenes van Rhegium (6e EvC) is de oudste persoon waarvan wij weten dat hij een inhoudelijke interpretatie van de mythen voorstond.
-Hij was zelf een rhapsode die de homerische gedichten voordroeg.
-Hij gaf een allegorische uitleg van de strijd tussen de goden,

Een 2de verklaring kwam van Euhemerus (filosoof aan het hof van de Macedonische koning) aan het einde van de 4de eeuw v.Chr.

Volgens hem waren figuren als Heracles en ook goden als Zeus of Athena aanvankelijk historische figuren die in hun eigen tijd machtige krijgers of opvallende personen waren

Wat schreef de vroeg-Griekse dichter Xenophanes over het gedrag van de goden, en op welke wijd verbreide mening duidt dit?

-Dat ‘Homerus en Hesiodus in hun verhalen aan de goden alles toeschrijven wat schaamteloos en verachtelijk is onder de mensen: diefstal, overspel en bedrog’.
-Dit duidt waarschijnlijk op kritiek die in toenemende mate ontstond in de verlichte kringen van de elite over het gedrag van de goden in de epen van Homerus en Hesiodus.

Hoe kon men bij alle kritiek op de moraal van de goden, toch in de goden blijven geloven?

-Door een allegorische duiding te geven aan de verhalen, kon men een idealistisch godsbeeld na blijven streven en kon men zich toch met de mythen verzoenen.
-Deze manier van omgaan met de mythologie bleef gedurende de gehele oudheid (en ook daarna) populair.

Meer omstreden is of er een historische kern zit in de mythe van de Trojaanse oorlog

De opgravingen in Troje hebben geen bewijs opgeleverd dat het moderne Hisalik het homerische Troje is

Wat vonden de ‘gewone’ Grieken en Romeinen van de moraal van de goden?

Zij wisten dat de goden voor grote kosmische krachten stonden (zoals liefde (Aphrodite), macht (Zeus) of oorlog (Ares) ) en accepteerden dat die onredelijk en gemeen konden zijn, zeker als zij niet door offers en rituelen werden verzoend.

Ook de identiteit van de bewoners van Troje blijft een raadsel met welke volken worden zij in verband gebracht en op welke wijze wordt dit ondersteund

  • Grieken, archeologische vondsten die met materiaal van het Griekse vasteland overeenkomen
  • Hettieten, zij waren in deze periode machtig in centraal Anatolië, wordt niet ondersteund door gevonden objecten (theorie van Manfred Korfmann)

Naast de allegorische verklaring van de mythen door Theogenes was er in de oudheid nog een verklaring in omloop. Van wie was die en hoe luidde die?

-Euhemerus (aan het eind van de 4e eeuw vC als filosoof werkzaam aan het Macedonische hof) beweerde dat de goddelijke personages daadwerkelijk historische figuren (machtige krijgers of opvallende personen in hun tijd) waren geweest, waaraan na hun dood allerlei bijzondere gaven en krachten werden toegeschreven.
-Euhemerus verklaarde hierdoor niet alleen de mythologie maar ook het ontstaan van de godsdienst.

Wat verstaat men onder ‘euhemerisme’?

-Een historiserende uitleg van mythen, die tot op heden navolging vindt.
-Er zijn ook moderne wetenschappers die bepaalde Griekse mythen classificeren als 'sagen of legenden met een historische kern'. Dat is in sommige gevallen te verdedigen, zoals bij de verhalen over Theseus en de Minotaurus (historisch conflict Kreta-Athene) of over Jason, de Argonauten en het Gulden Vlies (stichting Griekse kolonies en/of de goudhandel).

Kan men aan de verhalen van de Trojaanse oorlog een historische achtergrond verbinden?

Of er een historische kern achter de Trojaanse oorlog steekt, is omstreden. Er zijn theorieën over een legendarische strijd in de 13e eeuw tussen Athene en Troje aan de noordkust van het moderne Turkije, maar die worden niet of nauwelijks door bronnen of vondsten ondersteund: er is geen archeologisch bewijs.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo