Oorlog en vrede - Oorlog en vrede in de Griekse wereld - De praktijk van oorlogvoering

27 belangrijke vragen over Oorlog en vrede - Oorlog en vrede in de Griekse wereld - De praktijk van oorlogvoering

Wat was volgens Homerus het verschil tussen de manier waarop de Grieken oorlog voerden en de wijze waarop de Trojanen dat deden?

- De Grieken zouden meer discipline hebben
- De Grieken vochten in dichtere formatie
- De Grieken beriepen zich op hun dapperheid in de strijd en op hun bescheiden en gematigde manier van vechten

Het beeld van de Griekse oorlogvoering wordt in antieke én moderne literatuur gekenmerkt door het beeld van de hoplitês (hopliet) als archetypische Griekse krijger. Hoe komt dit?

Dit komt omdat Homerus in de Ilias een onderscheid maakt tussen Griekse en Trojaanse oorlogvoering. De Griekse is superieur vanwege de unieke kwaliteiten van de hoplieten:
-Meer discipline
-Beter in staat om in dichte formaties te vechten
-Meer moed
-Grotere bescheidenheid en gematigdheid in hun manier van vechten

Volgens Homerus zijn er een verschillen in de wijze waarop de Grieken en de Trojanen oorlog voeren, welke

  • Grieken zijn meer gedisciplineerd
  • Grieken beriepen zich op hun dapperheid
  • Bescheiden en gematigde manier van vechten onderscheidde de Grieken van de barbaren
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wie en wat waren de hoplieten?

-Hoplieten droegen een hopla (militaire uitrusting)
-Zij waren burgers die zowel een schild als een speer konden betalen, en die idealiter ook in staat waren een bronzen wapenrusting en zwaard aan te schaffen

De Griekse krijger wordt hopeliet genoemd, en de betekenis van hoplitai is mannen met een militaire uitrusting, welke burgers behoorden tot de hopelieten

  • Burgers die een schild en speer konden betalen
  • In staat waren een brozen wapenuitrusting en zwaard te betalen

Waaruit bestond het leger van een Griekse stadstaat?

- Hoplieten
- Cavaleristen (soldaten die te paard vochten)
- Lichtgewapenden

In de archaïsche kunst worden hoplieten meestal zwaarbewapend afgebeeld. Archeologische vondsten laten verschillen in bewapening en uitrusting zien. Welke (3)?

-Sommige onderdelen van de wapenrusting werden vaker gebruikt dan andere: speer, schild en helm werden meer gedragen dan borstpantsers of scheenbeenplaten
-Rijke hoplieten lieten zich vergezellen door slaven en dienaren
-De rijkste hoplieten reden te paard naar het slagveld om vervolgens te voet te gaan vechten.

In de archaïsche kunst wordt het leger uitgebeeld als zwaarbewapende krijgers, welke onderdelen van de wapenuitrusting werden volgens archeologische vondsten het meeste gebruikt.

  • Helmen meer dan scheenbeenplaten en borstpantsers
  • Daarnaast speer en schild

Werd er in de Griekse oudheid helemaal niet te paard gevochten?

-In de archaïsche periode werden de meeste gevechten te voet gevoerd
-In de klassieke periode maakte men steeds vaker gebruik van een cavalerie

Het leger van een polis bestond naast een hoplietenmilitie en een cavalerie ook uit lichtgewapenden. Antieke auteurs besteedden er weinig aandacht aan. Wie waren zij (3)?

-Lichtgewapenden (psiloi, gymnêtes) waren burgers die zich geen dure wapenrusting konden veroorloven
-Zij waren bewapend met pijl en boog, speren en stenen
-Zij konden niet deelnemen aan lange veldtochten omdat zij voor het familie inkomen moesten zorgen

Naast hopelieten en cavaleristen hadden steden ook nog de lichtgewapenden (psiloi, gymnêtes) tot hun beschikking, deze mannen konden zich geen dure wapenuitrusting veroorloven. Waaruit bestonden hun uitrusting

  • Pijl en boog
  • speren of stenen

Waarom konden de lichtbewapenden niet meedoen aan lange campagnes

Zij konden niet te lang wegblijven omdat zij in hun levensonderhoud moesten voorzien.

De samenstelling van een burgerleger was dus afhankelijk van de verdeling van rijkdom onder de burgers van de stadstaat. Hoe was dit bijvoorbeeld in klassiek Athene?

In klassiek Athene was van de mannelijke burgers tussen 18 en 60 jaar:
-40% hopliet
-2% cavalerist
-58% lichtgewapend infanterist
In de meeste stadstaten was het aandeel hoplieten veel kleiner.

Waarmee is het gebrek aan informatie over militaire tactiek te verklaren?

Het publiek van de auteurs was bekend met hoe het er precies aan toeging tijdens gevechten.

In de oorlogen van de 4e EvC werden vaker dan voorheen huurlingen opgenomen in de legers. Waarom was dat?

-Voorheen was men bij het oorlogvoeren afhankelijk geweest van de steun van bondgenoten.
-In de 4eE was Griekenland politiek zo gefragmenteerd geraakt dat het moeilijk werd om over troepen van politieke bondgenoten te beschikken

Ook de militaire training van een leger was afhankelijk van de verdeling van rijkdom onder de burgers. Welke verschillen in training waren er (4)?

-Rijke burgers trainden hun conditie, behendigheid, kracht en alertheid in gymnasia (sportscholen) en in worstelperken
-Voor wapentraining kon men een hoplomachus (privé wapeninstructeur) in huren, al vonden sommigen dat wapenbeheersing in de strijd vanzelf kwam.
-Minder welgestelde burgers trainden minder vaak of niet, en vertrouwden op de conditie, kracht en behendigheid die zij in hun werk hadden verworven.
-Manoeuvres op het slagveld konden alleen op campagne geoefend worden als iedereen opgeroepen was.

Waaraan dankten de Griekse soldaten hun militaire successen volgens de auteurs, als het niet aan wapenbeheersing of tactische kundigheid kon zijn?

Aan de exceptionele bereidheid om in dichte formaties en op korte afstand te vechten.

Waarom was de militaire training ook afhankelijk van de rijkdom van de soldaat

  • Rijken brachten vrije tijd door in gymnasia (sportscholen) waar zij hun conditie, behendigheid en alertheid trainden
  • Omgaan met wapens was geen onderdeel van trainingsprogramma, sommigen huurden een hoplomachos, een privé-instructeur
  • Minder welgestelden trainden minder vaak
  • Armsten konden niet trainen en moesten vertrouwen op conditie en kracht verkregen door harde werken
  • Soldaten trainden alleen of in kleine groepen, manoeuvres konden alleen op slagveld of tijdens campagnes geoefend worden

Waarom is het moeilijk de strategie die tijdens gevechten in de klassieke periode gebruikt, te reconstrueren?

-Antieke auteurs verschaffen weinig gedetailleerde informatie over militaire tactiek
-Waarschijnlijk was het lezerspubliek zelf al bekend met de details van gevechtshandelingen en strategieën

Er zijn geen gedetailleerde verslagen van strategie, wat tonen de verlagen van Thucydides en Xenophon aan over de gevechtstechniek van de oude Grieken

Zij vochten zij aan zij in dichte formatie, de phalanx. De formatie zal de vijand waarschijnlijk niet in goede orde bereikt hebben, vaak ontaarde opmars in wilde stormloop

Welke informatie hebben wij wél over militaire tactiek in de klassieke periode?

De klassieke stijl van oorlogvoeren ontstond waarschijnlijk in de 5e EvC toen de zware bewapening voor hoplieten geïntroduceerd werd:
-Hoplieten vochten zij-aan-zij in een phalanx (een dichte formatie waarbij onduidelijk is hoe dicht precies)
-Waarschijnlijk ontaardde de gedisciplineerde opmars al snel in een wilde stormloop
-Kretenzers en Spartanen renden niet, maar marcheerden
-Wanneer de vijand bereikt was, werd er met schilden geduwd, en met  zwaarden gestoken en gehouwen.
-De strijd werd meestal in één enkel gevecht beslist.

De Spartanen en Kretenzers hadden een andere strategie, welke

Zij marcheerden en als zij de tegenstander bereikten duwden zij met hun schilden en staken met hun zwaarden

Welke informatie hebben wij over de stijl van oorlogvoeren in de archaïsche periode?

De informatie die wij hebben is afkomstig van oorlogspoëzie:
-Men vocht in veel opener formatie: hoplieten, lichtgewapenden en cavaleristen zij-aan-zij
-Hoplieten vochten ook met projectielen
-De strijd verplaatste zich gedurende de dag voortdurend over het slagveld en werd niet in één enkel gevecht beslist

Superioriteit op zee bepaalde steeds meer de uitkomst van oorlogen en had toenemende invloed op de politieke positie van de verschillende poleis. Wat was de militaire tactiek op zee?

Rammen en beschadigen, of tot zinken brengen, van vijandelijke schepen

Nog moeilijker is het om gevechten uit de archaïsche periode te reconstrueren, a.h.v. oorlogspoëzie kan men een aantal gevechtstechnieken halen, welke

  • Hoplieten vochten gezamenlijk lichtgewapend te voet en te paard in ongedifferentieerde massa
  • Sommige archaïsche hoplieten vochten met projectielen als zij aan zij

De hegemonie tussen de stadstaten werd gedurende een bepaalde periode vooral bepaald door de sterkte van de vloot. Welke gebeurtenissen markeerden begin en eind van deze periode?

-Vanaf 492 toen Athene, dankzij haar vloot, de Perzen versloeg bij Mycale, speelde Athene naast Sparta een leidende rol in de Griekse politiek
-Na het einde van de Peloponnesische oorlog in 404 raakte Athene haar leidende positie kwijt
-Na het verlies van de Spartaanse vloot in de Korinthische oorlog (398) was ook Sparta’s leidende rol uitgespeeld
In de jaren hiervoor en hierna werd de hegemonie tussen stadstaten vooral te land bevochten.

Werden in eerste instantie schepen gebruikt om troepen te vervoeren later vonden er zeeslagen plaats, wat was het voornaamste doel van de oorlogsschepen in het gevecht

Het rammen van de tegenstander met doel om schip te beschadigen of tot zinken te brengen

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo