Startpagina / Samenvattingen / Cultuurgeschiedenis van de oudheid / legioenen-romeinse-leger

Oorlog en vrede - Oorlog en vrede in de macedonische, hellenistische en romeinse wereld - Praktijk van oorlogvoering

Q: Waaruit bestond de uitrusting van de cavaleristen, zeker sinds de slag bij Boeotië in 338 v.Chr.

Sarissa , lange houten speer met metalen punt later ook toegevoegd aan de uitrusting van voetvolk, pedzhetairoi De overige bewapening van de pedzhetairoi was een stuk lichter dan van de hoplieten

31 belangrijke vragen over Oorlog en vrede - Oorlog en vrede in de macedonische, hellenistische en romeinse wereld - Praktijk van oorlogvoering

Wat was de Romeinse oorlogstactiek?

-Aanvankelijk vocht men, net als de Grieken, in een hoplieten-phalanx
-Tegen het einde van de 4eE was het Romeinse leger omgevormd tot een leger met kleine, onafhankelijk opererende eenheden, de legioenen.

Net als onder Philippus II en Alexander de Grote werd hellenistische periode gekenmerkt door vele oorlogen. Toch is er een verschil wat betreft de aanleiding van de conflicten, welke

Philippus en Alexander richtten zich op het uitbreiden van het Griek-Macedonische rijk, hun opvolgers diadochen met het bijeenhouden van hun verschillende territoria

Hoe zagen de legioenen er volgens Polybius eind 3eEvC (2e Punische oorlog) uit (5)?

-Een legioen bestond uit 4200 – 5000 soldaten
-Waaronder 300 man cavalerie
-De soldaten waren opgedeeld in rangen op basis van ervaring
-Op het slagveld werden deze rangen achter elkaar opgesteld
-De legionairs waren bewapend met gladius (zwaard), scutum (schild) en pilum (werpspeer)

Philipps, Alexander en de diadochen zetten de lijn van de klassiek-Griekse oorlogvoering voort, toch waren er verschillen, welke

Grotere schaal
Grote professionele legers met huurlingen
Meer gespecialiseerde wapens en wapenuitrustingen
Gevechtsmachines
Grotere schepen

Wat was het verschil tussen oorlog in de Griekse wereld en oorlog in de Macedonische en hellenistische wereld?

- grotere schaal
- grote, professionele legers: huurlingen/gespecialiseerde wapens/gevechtsmachines/schepen

Wat veranderde er vanaf het midden van de 3eEvC en waarom?

-De Punische oorlogen en de daarop sterk toenemende Romeinse expansie vereisten meer mankracht (actieve deelname aan veldslagen + militaire aanwezigheid nieuwe provincies).
-Daarom veranderden de legioenen gaandeweg in staande legers
-Dit leidde tot de verplichting lagere tijd te dienen (6-16 jaar)
-Wat weer leidde tot de opkomst van de beroepssoldaat (de lange diensttijd was niet te verenigen met het boerenbestaan)

Wat is een sarissa en vanaf wanneer werd die gebruikt?

Een lange houten speer met een metalen punt, de cavaleristen waren hier in ieder geval sinds de slag bij Chaeronea in Boeotië in 338 v.Chr. mee uitgerust. Iets later werd de sarissa ook toegevoegd aan de uitrusting van het voetvolk, de pedzhetairoi.

Vanaf het midden van de 3e E ontstond ook de behoefte aan een vloot. Waarom?

-Er moest een vloot komen om zeemacht Carthago te kunnen bestrijden
-Een sterke vloot bleek ook later ingezet te kunnen worden voor troepentransport bevoorrading

Waaruit bestond de uitrusting van de cavaleristen, zeker sinds de slag bij Boeotië in 338 v.Chr.

Sarissa, lange houten speer met metalen punt later ook toegevoegd aan de uitrusting van voetvolk, pedzhetairoi
De overige bewapening van de pedzhetairoi was een stuk lichter dan van de hoplieten

Hoe was de opbouw van een legioen in de republikeinse tijd (510-27)?

- Het opperbevel lag bij de consuls
-Hoogste officieren in elk legioen: 6 militaire tribunen uit de ridderstand met meer dan 5 dienstjaren
-Ingrijpende reorganisaties in 107 vC door generaal Gaius Marius (157-86vC) gaven de eerste aanzet tot een staand beroepsleger
-Vanaf 107vC (de) konden ook bezitlozen dienst nemen omdat de staat soldij betaalde
-Sinds 107 vC bestond een legioen uit 10 cohorten van 480 man
-Ieder cohort was onderverdeeld in divisies met een centurio (honderdman) als bevelhebber

Oorlog werd nog steeds op een traditionele manier uitgevochten toch nam het belang van de huurlingen toe z.g. xenoi of misthophoroi wat was de impact van deze legers

Verdrag tussen Eumenes I en huurlingen laat zien dat aan de eisen van muitende soldaten werd voldaan, zie blz. 138
Soms kregen huurlingen een stuk land

Wat toont het verdrag tussen Eumenes I, koning van Pergamum en zijn huurlingen, te dateren tussen 263 en 241 v.Chr., aan?

Hoezeer de koningen afhankelijk waren geworden van huursoldaten.

Hoe was de gevechtsopstelling in de republikeinse tijd?

-De gevechtsopstelling was in linies
-Waarbij alle soldaten bewapend waren met zwaard, schild en speer
-Ieder legioen had een standaard met een adelaar als ereteken

Welk nieuw wapen werd er ingezet door de hellenistische legers tussen 323 en 190/189 v.Chr. en waartoe diende dit wapen

Olifanten die dienden als afschrikking

In de tijd van Augustus werd het leger opnieuw gereorganiseerd. Wat veranderde er?

De legermacht werd verder geprofessionaliseerd
-Het werd nu mogelijk een lange carrière in het leger op te bouwen op basis van verdienste
-Soldaten die langdurig aan de grenzen dienden, waren daardoor eerder geneigd loyaal te zijn aan hun generaal dan aan de staat
-Alle legioenen dienden daarom een eed van trouw af te leggen aan de keizer en zijn familie

Wat was het enige echt nieuwe militaire wapen dat werd ingezet door de hellenistische legers tussen 323 en 190/189 v.Chr.?

De olifant

Hoe groot was het Romeinse leger tussen de 1e en de vroege 3e E?

-33 legioenen beschermden tussen 1e en vroege 3e EnC het keizerrijk tegen invallen
-Deze legioenen bestonden elk uit 5000 legionairs en 120 cavaleristen (boodschappers en lijfwachten)
-Een legatus legionis (legioenlegaat) voerde het bevel over de militaire tribunen (hoogste officieren in elk legioen)

In het begin was bij de Romeinen ook het vermogen bepalend voor het soort wapenuitrusting en lange tijd waren mensen zonder bezit uitgesloten van militaire dienst. Tegen het eind van de 4de eeuw v.Chr. hadden Romeinen leger omgevormd tot een mobieler apparaat van onafhankelijk oprerende legereenheden, legioenen. Waaruit bestonden deze legioenen in de tijd van de 2de Punische oorlogen

4200 tot 5000 soldaten
300 man cavalerie
Rangen opgedeeld op basis van ervaring
Bewapend met zwaard (gladius), schild (scutum) en speer (pilum)

Wie waren de soldaten in de Romeinse legioenen?

-In aanvang alleen burgers (vnl. boeren) met enig vermogen
-Vanaf 107vC konden ook bezitlozen dienst nemen (reorganisatie van Gaius Marius (157-86vC)
-Auxilia (eenheden met huurlingen van niet-Italische volkeren) werden o.a. vaak ingezet als elitetroepen, maar nooit in hun streek van herkomst

In loop van de tijd veranderde de organisatie van de legioenen beschrijf deze veranderingen

Van boeren die legioenen bezetten voor specifieke campagnes naar staande legereenheden waar soldaten verplicht werden om 6 jaar ononderbroken te dienen tot totale diensttijd van 16 jaar.
Rol boeren werd geleidelijk overgenomen door beroepssoldaten

Wanneer veranderden de legioenen geleidelijk in staande legereenheden in de Romeinse tijd?

Vanaf het midden van de derde eeuw v.Chr.

Wat was de voornaamste taak van de Romeinse vloot in de keizertijd?

-Het transporteren van troepen
-Het garanderen van veilige zeeroutes
-Af en toe een zeeslag (31vC slag bij Actium: Octavianus vs. Marcus Antonius)

Tijdens 1ste Punische oorlog (264-241 v.Chr.) werd Rome gedwongen om een vloot te bouwen. Na de overwinning bij Mylae (260 v.Chr.) zagen de Romeinen belang van vloot in en bleven deze versterken. Waarvoor werd deze vloot voornamelijk gebruikt

Transport en bevoorrading van troepen

Wanneer vond de eerste echte zeeslag tussen de Romeinse en Carthaagse vloten plaats?

Voor de kust van Mylae in 260 v.Chr.

Wat was de rol van de cavalerie in de keizertijd?

-Aanvankelijk ondergeschikt
-Vanaf de 3eEnC werd de cavalerie geleidelijk het belangrijkste strijdmachtonderdeel, zij bepaalde meer en meer de uitslag van veldslagen.

Welke legerhervormingen vonden er plaats in de late oudheid (3)?

- Diocletianus (keizer van 284-305) verhoogde het aantal legioenen maar verlaagde het aantal soldaten per legioen
-Onder Constantijn (keizer tussen 306 en 337) bestond een legioen nog maar uit 1000 manschappen
-Sinds die tijd onderscheidde men
-----Comitatenses (mobiele veldlegers)
-----Limitanei (staande (grens)verdedigingstroepen)

Bij wie lag het opperbevel over de legioenen in de Romeinse republikeinse tijd?

Bij de consuls

Augustus reorganiseerde het leger, wat veranderde er

Leger werd geprofessionaliseerd
Legioenen legden eed van trouw af op de keizer en zijn familie
33 legioenen beschermden rijk tegen aanvallen van buitenaf
Legioenen werden in specifieke provincies geplaatst en bestonden uit 5000 manschappen en 120 cavaleristen, deze dienden als lijfwachten en boodschappers
Bevel over legioen hadden 6 militaire tribunen die ondergeschikt waren aan legioenlegaat (legatus legionis)
Vanaf 2de eeuw n.Chr. vond rekrutering ook plaats in provincies

Wie maakte voor het eerst een Romeinse professionele legermacht met de mogelijkheid tot een lange carriere in het leger?

Augustus

In de laatste 2 eeuwen van de republiek waren de Romeinen gedwongen om huurlingen van niet-Italische volken in dienst te nemen, de auxilia, deze hadden vaak bijzondere vaardigheden zoals de Syrische boogschutters. Toch waren er verschillen in de behandeling waaruit bestonden deze verschillen

Ze hadden dezelfde functie als legioensoldaten maar kregen minder betaald
Vanaf 2de eeuw v.Chr. kregen zij aan het einde van hun diensttijd Romeinse burgerschap
Later gingen Romeinse burgers in auxilia dienen

In de late oudheid vonden opnieuw hervormingen plaats, welke

Docletianus (285-305) verhoogde aantal legioenen naar 67 en verlaagde aantal soldaten per legieoen
Constantijn 306-337 legioen bestond uit 1000 manschappen
Onderscheid tussen mobiele veldlegers (comitatenses) die flexibel ingezet werden omdat ze niet gebonden waren aan specifieke provincie en territoriale troepen (limitanei) die staand leger vormden

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Cultuurgeschiedenis van de oudheid | 9789040077722 | Nathalie de Haan, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Oorlog en vrede - Oorlog en vrede in de macedonische, hellenistische en romeinse wereld - Praktijk van oorlogvoering

Oorlog en vrede - Oorlog en vrede in de macedonische, hellenistische en romeinse wereld