Ulpia Noviomagus Baravorum. De Romeinse stad Waal - Nijmegen: een provinciestad rand van het rijk

13 belangrijke vragen over Ulpia Noviomagus Baravorum. De Romeinse stad Waal - Nijmegen: een provinciestad rand van het rijk

Waar komt onze kennis van het antieke Nijmegen vandaan?

Uitsluitend afkomstig van archeologische opgravingen.

In Nijmegen is bovengronds niets meer te zien van de Romeinse periode, onze kennis is gebaseerd op archeologische opgravingen. Waarom kan men bovengronds niets meer vinden.

  • Door de ligging van de stad, het ontbreekt aan duurzaam bouwmateriaal waardoor de meeste huizen uit hout of vlechtwerk waren opgetrokken.
  • Natuursteen die voor meer prestigieuze gebouwen is aangevoerd is later opnieuw als bouwmateriaal gebruikt.
  • Overstromingen en veranderingen in de loop van de Waal hebben lager gelegen delen weggeslagen of met sediment (bezinksel) overdekt
  • De schaal van Nijmegen is veel kleiner dan van andere Romeinse nederzettingen

In tegenstelling tot antieke steden in het Middellandse Zeegebied is van het Romeinse Nijmegen bovengronds niets meer te zien. Hoe komt dat (2)?

Voor een belangrijk deel is dit te wijten aan de ligging van de stad:
-het ontbreekt in het Nederlandse rivierengebied aan duurzaam bouwmateriaal (voor de meer prestigieuze gebouwen werd natuursteen aangevoerd uit de Eiffel of de Maasvallei, later dankbaar hergebruikt)
-overstromingen en veranderingen in de loop van de Waal hebben de lager gelegen delen van Romeins Nijmegen weggeslagen of met sediment overdekt
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Waarom is er in Nijmegen een conglomeraat van Romeinse complexen terug te vinden

Vanwege de landschappelijke kenmerken

Gezien vanuit Rome lag Nijmegen aan de uiterste periferie van het imperium, en was de schaal van de stad niet te vergelijken met die van de steden in het hart van het rijk. Waarom is er dan toch een conglomeraat van Romeinse complexen terug te vinden (3)?

Dit heeft alles te maken met de ligging in het landschap:
-De stuwwal ten zuiden van de Rijn vormde als natuurlijk plateau (40m boven NAP) een strategische plaats die ruimte bood aan meerdere legioenen
-De Waal was een ideale transportroute, het Maasdal was gemakkelijk bereikbaar
-Voor de civiele stad die na 70nC ontstond, was het knooppunt van water- en landwegen dat Nijmegen vormde van groot economisch belang

Waarom is er weinig bewaard gebleven?

Men gebruikte niet altijd duurzame materialen of het materiaal is hergebruikt.
de rivier is door de tijd heen verschoven en er is veel meegenomen door de rivier

Welke landschappelijke kenmerken maakten Nijmegen aantrekkelijk voor de Romeinen

  • Ten zuiden van de Rijn ligt Nijmegen op de meest noordwestelijke heuvels van enige betekenis voordat het laagland begint, strategisch belangrijk
  • Rivier Waal is een ideale transportroute
  • De Maas en door Maasdal aangelegde landweg maakten Nijmegen ook makkelijk bereikbaar

Wie zette de stad op de kaart?

Keizer Augustus.
de organisatie van de samenleving en politiek is te dank aan Trajanus

De archeologische resten van de Romeinse legerplaatsen, de civiele stad en de bijbehorende grafvelden trekken al sinds de 15eE de aandacht. Waarop richtte die aandacht zich?



-sinds de 15eE: aandacht voor kostbare of bijzondere vondsten
-sinds de 19eE: systematisch onderzoek, met name vanaf de 20eE

Vanaf wanneer is er sprake van systematische opgravingen in Nijmegen?

Vanaf de negentiende eeuw

Wat was de meest volledige naam van de stad Nijmegen in de Romeinse tijd?

Municipium Ulpia Noviomagus Batavorum

Al vanaf de 15de eeuw trekken de archeologische resten van de Romeinse legerplaatsen de aandacht van de bewoners van de moderne stad, waar was men in de 15de eeuw naar op zoek

Spectaculaire of waardevolle objecgten

Waaraan dankt de stad Nijmegen haar ontstaan?

-De militaire strategie van keizer Augustus zorgde voor de inrichting van een legerbasis (19-16vC)
-Ruim een eeuw later verrees de civiele stad, dankzij de organisatie van de Bataafse samenleving (50-80nC): Nijmegen functioneerde als het administratieve centrum van de civitas Batavorum
-Opwaardering van de civiele stad tot officiële municipium (marktplaats) dankzij de provinciale politiek van keizer Trajanus (ca. 100nC)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo