De oudheid na de oudheid - De dynamiek van receptie

15 belangrijke vragen over De oudheid na de oudheid - De dynamiek van receptie

Dit hoofdstuk gaat over de vele manieren waarop de klassieke beschaving heeft door bestaan in onze leefwereld, op welke wijze kwam Europa in aanraking kwam met de Antieke beschaving

  • Gedeelte van Europa maakte deel uit van West-Romeinse rijk
  • Christianisatie van niet-bezette gebieden door de Latijnse kerk

De auteurs stellen dat de Europese cultuur in hoge mate gevormd is door de klassieke erfenis. Waarin wortelt volgens hen het idee ‘Europa’?

Het idee ‘Europa’, dat na WOII ook een economische en politieke invulling heeft gekregen, wortelt in het besef dat de oudheid én de nawerking daarvan een bij uitstek gemeenschappelijke Europese erfenis vormen

Wat verklaarden en onderzochten de Grieken aan de hand van de mythologie?

- Het ontstaan van de wereld
- Natuurlijke verschijnselen
- De menselijke psyche
- Verhoudingen tussen mensen onderling
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Als er gesproken wordt over ‘de klassieke traditie in Europa’ of ‘de receptie van de klassieken in Europa’, bedoelt men het voortleven en de invloed van overgeleverde teksten, ideeën en materiële resten. Waaruit bestaat deze Europese erfenis (5)?

----Griekse en Romeinse literaire en filosofische werken, en de ideeën die daarin zijn vervat
----Traktaten (Vitruvius over bouwkunst, medische traktaten, ..) die na de oudheid nog veel gebruikt zijn
----Het Romeinse recht dat veel invloed had op de rechtsstelsels van de Europese staten (vooral die met geschreven recht)
----De materiële resten die mede-bepalend waren voor de latere ontwikkelingen in beeldende kunst en architectuur
----De Griekse mythologie (verklaringen voor het ontstaan van de wereld, voor de natuurverschijnselen en voor de verhoudingen tussen mensen) heeft tot op de dag van vandaag een enorme invloed gehad op het westerse denken

Na de oudheid is er een doelbewuste navolging van elementen uit klassieke beschaving, waar staat klassiek synoniem voor

Voorbeeldig en werd de meetlat waarlangs culturele uitingen werden gelegd

Waarvan hingen de ‘overlevingskansen’ van teksten, ideeën en materiële resten uit de oudheid af (3)?

-Van de mate waarin zij in de oudheid zelf als nuttig of voorbeeldig gezien werden (canonvorming)
-Van de mate waarin later elementen uit de oudheid konden worden ingezet voor eigen doeleinden
-Van de beschikbare mentale en fysieke ‘infrastructuur’ (letterlijk maar ook de contacten tussen personen)

De gekozen klassieke voorbeelden waren een selectie, waar had dit selectieproces mee te maken

Canonvorming die al in de Oudheid begonnen was en ingegeven door behoeftes, intenties en mogelijkheden van degenen die klassieke erfenis wilden inzetten voor eigen doeleinden

Was de receptie van het klassieke erfgoed overal hetzelfde (op hetzelfde moment, in hetzelfde tempo)?


Nee, dat kon van regio tot regio sterk verschillen. De receptie van tastbaar erfgoed kon in de streken rond de Middellandse Zee vaak veel directer zijn dan in andere delen van de wereld.

Selectie vormt een belangrijk filter in het proces van receptie. Op welke momenten in de geschiedenis vond selectie plaats (2)?

-In de oudheid zelf: er werd aan ‘canonvorming’ gedaan en niet alles werd de moeite waard gevonden om te bewaren
-Na de oudheid: selectie ingegeven door de behoeftes, intenties en mogelijkheden van diegenen die de erfenis wilden inzetten voor eigen doeleinden

Wat was een van de factoren die selectieproces stuurden

Mate waarin de elementen uit de oudheid konden worden ingezet

Wat bedoelen de auteurs met de zin “nauw verbonden met toe-eigening is het principe van identificatie”?

De receptie van aspecten van de antieke cultuur werd in belangrijke mate beïnvloed door de mate waarin men zich deze toe-eigende of de mate waarin men zich identificeerde met personen uit de oudheid.

Volgens de auteurs is receptie een bij uitstek dynamisch proces. Leg uit (2).

-Het voortleven van de Grieks-Romeinse beschaving is lang gezien als een klassieke traditie die bestond uit de permanente aanwezigheid van antieke kunstwerken met een canonieke, onaantastbare status (passieve receptie)
-Tegenwoordig ziet men het voortleven van de oudheid liever als de actieve receptie van klassieke werken en ideeën, waardoor klassieke beschavingselementen voortdurend bijdragen tot het scheppen en duiden van de actualiteit

Tijdstip en tempo van receptie kon van regio tot regio verschillen, waar is receptie afhankelijk van

Mentale en fysiek infrastructuur:
  • Netwerken van personen die teksten en ideeën uitwisselen
  • Wegennet, drukpers die verspreiding van kennis vergemakkelijken
  • Omvang en kwaliteit van infrastructuur

Hoe is het gesteld met de relatie tussen de klassieke oudheid en de moderne cultuur, waarin feitelijke kennis over de Grieks-Romeinse beschaving beperkt geworden is?

De moderne cultuur blijkt nog steeds geheel doortrokken van antieke beschavingsinvloeden op allerlei gebied, en ontleent daaraan steeds nieuwe impulsen.

In de tijd dat voor een academische opleiding het gymnasium verplicht was en kennis van Grieks-Romeinse beschaving standaard was werd voortleven van Grieks-Romeinse beschaving gezien als klassieke traditie, waaruit bestond deze traditie

Permanent aanwezigheid van antieke kunstwerken met een canoniek, onaantastbare status.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo