Staatsinstellingen, bestuur en recht - Grieks recht en Romeins recht
27 belangrijke vragen over Staatsinstellingen, bestuur en recht - Grieks recht en Romeins recht
Om welke reden is het Atheense recht in technisch opzicht altijd onderontwikkeld gebleven?
Van welke Griekse stadstaten is informatie overgeleverd over het recht?
Het Griekse recht is slecht gedocumenteerd, voor de 5de en 4de eeuw v.Chr. beschikken wij over een aantal redevoeringen die voor juryrechtbanken van Athene zijn gehouden. Daarmee stuiten we op een wezenskenmerk van het Griekse recht, welke
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Waar draaide het in Romeinse rechtzaken in het republikeins Rome om?
Welke informatie kunnen wij halen uit de schaarse redevoeringen voor de Atheense juryrechtbank?
Van wie was de vormgeving en interpretatie van de juridische formuleringen in Rome tot het einde van de vierde eeuw v.Chr. het domein?
In het republikeinse Rome bestond een andere situatie, wat was in Romeinse rechtszaken van grootste belang
Wat was het gevolg van de jurypraktijk in de Atheense civiele rechtspraak?
-Dat het mede daardoor technisch altijd onderontwikkeld gebleven is
-Dat de doorwerking van dit recht in latere historische periodes daardoor minimaal was
In het republikeinse Rome was de rechtspraak fundamenteel anders dan in Athene. Waar draaide het om in Rome?
-Vormgeving en interpretatie was tot eind 4eE uitsluitend voorbehouden aan de pontifices (het priestercollege)
Hoe komt het dat een Romeins proces geheel anders verliep dan een proces in het klassieke Athene?
Wat was een praktische consequentie van de formalistische benadering van het recht
Wat was de ‘Wet der 12 tafelen’?
-Het is de oudste optekening van de civiele wetten van het Romeinse Rijk
-Volgens overlevering tekenden de decemviri legibus scribundis (een college van tien mannen) op verzoek van de plebejers het bestaande gewoonterecht voor het eerst op, op 12 stenen tafelen.
-De ‘wet der 12 tafelen’ omvat zowel de civiele rechten van de burgers als de te volgen civiele procedures
-De tekst van de wet zelf is verdwenen maar er zijn nog citaten uit te vinden
(wiki)
Welke invloed had de ‘Wet der 12 tafelen’ op de Romeinse rechtspraak?
-In het laatste kwart van de 4eE werd het interpretatiemonopolie van de pontifices doorbroken maar het uitgangspunt bleef dat een proces gebaseerd moest zijn op de juiste formulering.
In de laatste kwart van de 4de eeuw werd het interpretatiemonopolie van de pontifices doorbroken, bij wie kwam de bevoegdheid om nieuwe juridische formules te ontwerpen.
Welke vier onderdelen bevatte het Corpus Juris Civilis?
- Digesta
- Codex Justinianus
- Novellae
De Institutiones gaan terug op het gelijknamige werk van Gaius.
In de Digesten vinden we talloze technisch-juridische discussies over interpretatieproblemen.
Een aantal elementen uit het Romeins gewoonterecht zijn via de ‘wet der 12 tafelen’ tot ons gekomen en opgenomen in onze moderne rechtspraak. Noem 2 voorbeelden.
-De mogelijkheid een proces ongeldig te verklaren vanwege een ‘vormfout’
Op welke wijze verliep een civiel proces in het republikeinse Rome
- De bevoegde magistraat stelde aard van geschil vast en formuleerde in vaste bewoordingen de rechtsvraag
- Er werd een juryrechtbank ingeschakeld die volledig gebonden was aan de vraag. Zij mocht de eis allen toe- of afwijzen
Hoe verliep een Romeins proces?
1)Een geschil werd aangemeld bij een hoge magistraat (consul, later een van de preatores)
2)Deze stelde de aard van het geschil vast en formuleerde rechtsvraag (in vaste bewoordingen)
Tweede fase:
3)Een juryrechtbank mocht de eis afwijzen of aanvaarden (gebonden aan de formulering)
Er is wat betreft de jury nog een ander belangrijk verschil met Athene, welk
Wat was het verschil tussen Athene en Rome w.b. de leden van de juryrechtbank?
Rome: het jurylidmaatschap was beperkt tot (mannelijke) burgers met een inkomen boven een bepaald minimum
Hoe ontstond uiteindelijk een technisch-professionele rechtscultuur in Rome?
-juridisch geïnteresseerde leken bemoeien zich met de rechtscultuur
-een kleine groep professionele juristen ontstond (advies aan preatores, keizer én burgers)
De interpretatie van de Lex Aquila uit 296 is illustratief voor het steeds fijnzinniger worden van de interpretatie van de rechtsregels in de Romeinse rechtspraak. Leg uit.
-republiek: ‘veroorzaken’ = ‘direct fysiek handelen’
-keizertijd: ‘veroorzaken’ = ook indirect, bijv. door verwaarlozing
In de 2de en 3de eeuw werd op het terrein van verzamelen en systematiseren van de wetten en regels veel gepresteerd, welke werken verschenen er
- Midden 2de eeuw de Institutiones van Gaius (110-180) een leerboek inleiding tot Romeinse recht
- 1ste decennia van de 3de eeuw Ulpianus (170-223) met een omvangrijk rechtswetenschappelijk oeuvre
Het Romeins recht was voortdurend voorwerp van debat en reflectie. Leg uit.
-Gaius (110-180) schreef de Institutiones, een als leerboek bedoelde inleiding tot het Romeinse recht
-Ulpianus (170-223) volbracht een enorm rechtswetenschappelijk oeuvre.
-In 533 werd het Corpus Juris Civilis gepubliceerd (een groten samenvatting van het Romeinse recht), door Tribonianus op last van keizer Justinanus I
6de eeuw wordt op last van de Oost-Romeinse keizer Justianus I en o.l.v. de jurist Tribonianus een samenvatting van het Romeinse recht het Corpus Juris Civilis tot stand gebracht. Dit werk bestond uit 4 onderdelen, welke
- Institutiones, gaat terug op het werk van Gaius
- Digesta verzameling van jurisprudentie uit de tijd van de republiek
- Codex Justinianus
- Novellae
Het Corpus Juris Civilis bestond uit vier delen. Welke waren dat?
2)Digesta (jurisprudentie uit Republiek en Keizertijd, met technisch-juridische discussie over interpretatie, en delen van het werk van Ulpianus)
3)Codex Justinianus (keizerlijke verordeningen)
4)Novellae (later toegevoegd)
Waarom zegt men dat in het moderne Europese recht, het meest vitale erfgoed van de Grieks-Romeinse oudheid te vinden is?
-De (sindsdien) aangepaste vorm van het Romeins privaatrecht vormde de basis van de Code Napoléon en daarmee ook van het Nederlands privaatrecht.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden